Ίσως έχετε παρατηρήσει ότι κάποια πασχαλινά αυγά είναι λίγο μικρότερα και ακριβότερα φέτος, γράφει το BBC σε σχετικό αφιέρωμα. Αυτό ονομάζεται «shrinkflation» και περιγράφει το φαινόμενο που συμβαίνει όταν το μέγεθος ή η ποσότητα ενός αντικειμένου μειώνεται, αλλά κοστίζει την ίδια τιμή ή μερικές φορές περισσότερα χρήματα.
Δεν υπάρχουν κανόνες κατά της συρρίκνωσης του μεγέθους ενός προϊόντος, ενώ χρεώνεται η ίδια τιμή με πριν, εφόσον η συσκευασία έχει το σωστό μέγεθος, βάρος και συστατικά που αναγράφονται σε αυτήν. Η «συρρίκνωση λόγω πληθωρισμού» χρησιμοποιείται μερικές φορές από τις εταιρείες για να μειώσουν το κόστος κατασκευής ενός προϊόντος – επειδή χρησιμοποιεί λιγότερα συστατικά.
Σε περιόδους υψηλού πληθωρισμού – όταν οι τιμές αυξάνονται γρήγορα, όπως έχουμε δει τα τελευταία χρόνια, ο συρρικνούμενος πληθωρισμός μπορεί να βοηθήσει στην αποφυγή αυξήσεων κόστους για τα καταστήματα και, με τη σειρά του, να διατηρήσει τις τιμές χαμηλότερες για τους αγοραστές.
Μια πρόσφατη μελέτη του Who?, ενός οργανισμού που προσφέρει συμβουλές για προϊόντα και υπηρεσίες στο Ηνωμένο Βασίλειο, αποκάλυψε ότι ορισμένα δημοφιλή πασχαλινά αυγά έχουν αυξηθεί σε τιμή 50% ή περισσότερο σε σύγκριση με πέρυσι. Αυτό οφείλεται εν μέρει στη συνεχιζόμενη κρίση κόστους ζωής, καθώς και στην κλιματική αλλαγή, η οποία επηρεάζει τις περιοχές όπου καλλιεργείται το κακάο.
Γιατί τα πασχαλινά αυγά συρρικνώνονται ή κοστίζουν περισσότερο;
Ο κύριος λόγος είναι ότι, κατά μέσο όρο, η σοκολάτα κοστίζει περίπου 12,6% περισσότερο σε σχέση με την ίδια εποχή πέρυσι. Ένας λόγος που οι τιμές της σοκολάτας είναι υψηλότερες είναι ο καιρός. Ένα βασικό συστατικό στην παρασκευή σοκολάτας είναι το κακάο και η Δυτική Αφρική παράγει περίπου το 70% του κακάο στον κόσμο.
Σοβαρές ξηρασίες ωστόσο έπληξαν περιοχές της Δυτικής Αφρικής από τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους. Οι ειδικοί λένε ότι η κλιματική αλλαγή που προκαλείται από τον άνθρωπο έχει κάνει την υπερβολική ζέστη 10 φορές πιο πιθανή. Οι θερμοκρασίες έχουν εκτοξευθεί πάνω από τους 40 βαθμούς Κελσίου, σπάζοντας ρεκόρ σε χώρες όπως η Ακτή του Ελεφαντοστού και η Γκάνα, αφήνοντας τις καλλιέργειες χωρίς αρκετό νερό.
Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει λιγότερο κακάο διαθέσιμο για να αγοράσουν οι εταιρείες σοκολάτας, επομένως η τιμή αυξάνεται, επειδή οι παραγωγοί μπορούν να πουλήσουν στην εταιρεία που προσφέρει την καλύτερη τιμή. Ένας άλλος αντίκτυπος στις καλλιέργειες κακάο ήταν το «Ελ Νίνιο» μια φυσική αλλαγή στα καιρικά μοτίβα που συμβαίνει κάθε δύο με επτά χρόνια στον τροπικό Ειρηνικό, που ανεβάζει τις παγκόσμιες θερμοκρασίες και μπορεί να οδηγήσει σε ακραία καιρικά φαινόμενα σε ορισμένα μέρη. Ένα ισχυρό «Ελ Νίνιο» δραστηριοποιείται από τον περασμένο Ιούνιο.
Αυτές οι ακραίες καιρικές συνθήκες έχουν επηρεάσει την ποσότητα του κακάο που καλλιεργείται, που σημαίνει ότι παράγεται λιγότερο από το κανονικό. Όπως και με την ξηρασία στη Δυτική Αφρική, η έλλειψη σημαίνει ότι ορισμένες εταιρείες μπορούν να χρεώσουν περισσότερα χρήματα για τη σοκολάτα, επειδή υπάρχει αυξημένη ζήτηση – πολλοί άνθρωποι τη θέλουν, αλλά είναι πιο δύσκολο να την αποκτήσουν.
Στο «κόκκινο» οι τιμές των αυγών
Τα σοκολατένια αυγά στο Ηνωμένο Βασίλειο και όχι μόνον, συρρικνώνονται και κοστίζουν περισσότερο. Η Which? εξέτασε τη μέση τιμή των σοκολατένιων αυγών για τον μήνα Φεβρουάριο του 2024 και τη συνέκριναν με τον Φεβρουάριο του περασμένου έτους (2023), συμπεριλαμβανομένων των τακτικών εκπτώσεων αλλά όχι των τιμών πολλαπλών αγορών ή επιβράβευσης.
Η μεγαλύτερη αύξηση στην τιμή, λένε, ήταν ένα σοκολατένιο αβγό από αλυσίδα σούπερ μάρκετ που είχε αυξηθεί από 8 σε 13 λίρες, αύξηση της τάξεως του 62,5%.
Παράλληλα ορισμένα αυγά είχαν συρρικνωθεί σε μέγεθος, αλλά εξακολουθούν να κοστίζουν το ίδιο, ή ακόμα περισσότερα χρήματα – αναφέροντας μια ποικιλία γνωστών εταιρειών σοκολάτας και τα πασχαλινά αυγά τους ως παραδείγματα.
Τι λένε οι σοκολατοποιοί;
Τον Φεβρουάριο, η Mondelez, η εταιρεία που κατέχει το εμπορικό σήμα Cadbury, και η αμερικανική σοκολατοποιία Hershey, προειδοποίησαν ότι η αύξηση των τιμών του κακάο θα μπορούσε να ανεβάσει την τιμή της σοκολάτας. Η Mars Wrigley UK, που παράγει το Twix, δήλωσε: «Η μείωση του μεγέθους ορισμένων προϊόντων μας, ενώ αυξάνονται οι τιμές, δεν είναι μια απόφαση που λάβαμε επιπόλαια, αλλά είναι απαραίτητο για τους αγοραστές να μπορούν ακόμα να απολαμβάνουν τα αγαπημένα τους πασχαλινά αυγά χωρίς συμβιβασμούς. για την ποιότητα ή τη γεύση».
Η Nestlé, που κατασκευάζει τα Smarties, δήλωσε: «Όπως κάθε κατασκευαστής, έχουμε αντιμετωπίσει σημαντικές αυξήσεις κόστους που καθιστούν πολύ πιο ακριβή την κατασκευή των προϊόντων μας. Εργαζόμαστε για να είμαστε πιο αποτελεσματικοί και να απορροφούμε αυξανόμενα κόστη όπου είναι δυνατόν. Ωστόσο, για να διατηρηθεί η ποιότητα και η γεύση, χρειάστηκε να γίνουν προσαρμογές στο βάρος ορισμένων προϊόντων».
Παίρνουμε λαμπάδες και κάτι άλλο και αφήνουμε τα σοκολατένια αυγουλάκια να τα βάλουν στη κωλάρα τους οι πουστροπατσαβούρες του συστήματος