Σε ένα σκηνικό ολοένα αυξανόμενης έντασης, το ΝΑΤΟ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για μια μακρόσυρτη αντιπαράθεση με τη Ρωσία και για εντεινόμενες υβριδικές επιθέσεις, τη στιγμή που οι διπλωματικές προσπάθειες καταρρέουν μετά την άρνηση του Βλαντιμίρ Πούτιν να αποδεχθεί το αμερικανικό ειρηνευτικό σχέδιο και τις νέες ανοιχτές απειλές του προς την Ευρώπη.
Η σύνοδος των υπουργών Εξωτερικών της Συμμαχίας στις Βρυξέλλες ξεκίνησε μέσα σε βαριά ατμόσφαιρα, με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, να κάνει λόγο για «άκρως ευμετάβλητο» περιβάλλον ασφάλειας. Ο ίδιος υπογράμμισε ότι η Μόσχα «δοκιμάζει συστηματικά τα όρια της αποτροπής» και φαίνεται να προετοιμάζεται για «πόλεμο φθοράς» στην Ουκρανία.
Υβριδικές ενέργειες και ο νέος γεωπολιτικός άξονας
Ο Ρούτε κατηγόρησε ανοιχτά τη Ρωσία για πολυεπίπεδες επιθετικές πρακτικές, εκτός του πεδίου των επιχειρήσεων: παραβιάσεις του εναέριου χώρου συμμαχικών χωρών, χρήση drones, δολιοφθορές σε κρίσιμες υποδομές και «σκιώδη» δραστηριότητα ρωσικών πλοίων κοντά σε ευρωπαϊκά ύδατα. Περιέγραψε αυτές τις ενέργειες ως «προκλητικές και επικίνδυνες».
Παράλληλα, τόνισε τη στενή συνεργασία της Μόσχας με Κίνα, Βόρεια Κορέα και Ιράν, ένα πλέγμα χωρών που –όπως είπε– εργάζονται από κοινού για να υπονομεύσουν τη διεθνή τάξη και να ενισχύσουν μια μακροχρόνια αντιπαράθεση με τη Δύση.
Το ΝΑΤΟ ζητά αυξημένη συμβολή και αδιάλειπτη βοήθεια στο Κίεβο
Ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ κάλεσε τους συμμάχους να εντείνουν τις αμυντικές τους δαπάνες, τονίζοντας ότι η Ουκρανία «έχει απόλυτη ανάγκη» τη διαρκή υποστήριξή τους ενόψει του χειμώνα και των συνεχιζόμενων ρωσικών επιθέσεων.
Αν και αναγνώρισε ότι οι διπλωματικές προσπάθειες για ειρήνη είναι χρήσιμες, ξεκαθάρισε ότι η Συμμαχία θα συνεχίσει να ενισχύει την Ουκρανία σε στρατιωτικό και οικονομικό επίπεδο ώστε να προσέλθει σε οποιαδήποτε διαπραγμάτευση από θέση ισχύος.
Το αδιέξοδο στις συνομιλίες στη Μόσχα
Οι εξελίξεις στη Μόσχα ρίχνουν βαριά σκιά στη σύνοδο. Η συνάντηση του Πούτιν με τον απεσταλμένο του Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, δεν φαίνεται να έφερε ουσιαστικό αποτέλεσμα, παρά τους καθησυχαστικούς τόνους του Κρεμλίνου. Το αμερικανικό στρατόπεδο δεν έκανε δημόσιες δηλώσεις, γεγονός που τροφοδότησε σενάρια δυσφορίας.
Το επίκεντρο των συζητήσεων υπήρξε ένα αμερικανικό ειρηνευτικό σχέδιο 28 σημείων, το οποίο είχε προκαλέσει αναστάτωση μετά τη διαρροή του και θεωρήθηκε ιδιαιτέρως ευνοϊκό προς τις ρωσικές απαιτήσεις.
Το αμερικανικό σχέδιο
Οι όροι του αρχικού σχεδίου θεωρήθηκαν από πολλές πρωτεύουσες απαράδεκτοι, καθώς πλησίαζαν τις βασικές διεκδικήσεις της Μόσχας. Μεταξύ άλλων προέβλεπαν:
αναγνώριση της Κριμαίας και τμημάτων των Ντονέτσκ–Λουχάνσκ ως ρωσικά εδάφη
παραχώρηση από το Κίεβο των περιοχών που εξακολουθεί να ελέγχει εντός αυτών των περιοχών
αποκλεισμό της ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, με αντιστάθμισμα την ευρωπαϊκή της προοπτική
περιορισμό του ουκρανικού στρατού σε 600.000 στρατιώτες
επιστροφή της Ρωσίας στην παγκόσμια οικονομία
Η έντονη αντίδραση Ουκρανίας και Ευρωπαίων οδήγησε σε νέο κύκλο διαβουλεύσεων στη Γενεύη, ενώ πλέον η Μόσχα εμφανίζεται να μην αποδέχεται ούτε αυτές τις –ήδη συμβιβαστικές– προτάσεις.
