Η κατοχική Τουρκία αντέδρασε σφοδρά στην υπογραφή και επικύρωση της συμφωνίας οριοθέτησης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Λιβάνου την Τετάρτη 26 Νοεμβρίου, κάνοντας λόγο για «μονομερείς ενέργειες» και «προσπάθειες σφετερισμού» των δικαιωμάτων των Τουρκοκυπρίων.
Η συμφωνία, η οποία εκκρεμούσε από το 2007, υπεγράφη εκ νέου από τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη, και τον Λιβανέζο ομόλογό του, Τζοτζέφ Αούν, και θεωρείται από τη Λευκωσία ως μια σημαντική γεωστρατηγική κίνηση που ενισχύει τις θέσεις της στην Ανατολική Μεσόγειο και ανοίγει τον δρόμο για πιθανές μελλοντικές ενεργειακές εξερευνήσεις.
Η υστερική τουρκική διπλωματική κλιμάκωση
Σε γραπτή ανακοίνωση, ο Εκπρόσωπος του Τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών, Ονσού Κετσελί, αμφισβήτησε ευθέως το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να προχωρά σε τέτοιες διμερείς συμφωνίες.
Αμφισβήτηση Κυριαρχίας: Η Άγκυρα ισχυρίζεται ότι η «Ελληνοκυπριακή Διοίκηση» δεν εκπροσωπεί τους Τουρκοκύπριους ή ολόκληρο το νησί και δεν διαθέτει εξουσία για τη λήψη αποφάσεων που αφορούν το σύνολο της Κύπρου.
Καταγγελία Σφετερισμού: Καλούν τη διεθνή κοινότητα, και ιδιαίτερα τις χώρες της περιοχής, «να μην υποστηρίξουν αυτά τα μονομερή βήματα… και να μην γίνουν όργανα προσπαθειών σφετερισμού των νόμιμων δικαιωμάτων και συμφερόντων των Τουρκοκυπρίων, οι οποίοι είναι τα κυρίαρχα και ισότιμα συστατικά μέρη του νησιού».
Γεωπολιτική Θέση: Αν και η περιοχή της συμφωνίας κείται εκτός της τουρκικής υφαλοκρηπίδας, η Τουρκία δηλώνει ότι προσεγγίζει το ζήτημα στο πλαίσιο του Κυπριακού και των δικαιωμάτων των Τουρκοκυπρίων, διαμηνύοντας ότι θα συνεχίσει να υπερασπίζεται τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων, μαζί με την «ΤΔΒΚ» [κατοχικό-αποσχιστικό ψευδοκράτος].
Γεωστρατηγική σημασία της συμφωνίας
Η συμφωνία Λευκωσίας-Βηρυτού, η οποία συνοδεύτηκε και από δεύτερη συμφωνία για την ηλεκτρική διασύνδεση των δύο χωρών, εκτιμάται ως σοβαρό πλήγμα για το τουρκικό δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας». Οι αναλυτές τονίζουν ότι:
Ξεμπλοκάρισμα: Η υπογραφή πραγματοποιείται έπειτα από 18 χρόνια καθυστερήσεων, οι οποίες αποδίδονται σε τουρκικές παρεμβάσεις προς τις κυβερνήσεις του Λιβάνου, καθιστώντας την εξέλιξη διπλωματική ήττα για την Άγκυρα.
Ενεργειακή προοπτική: Ανοίγει τον δρόμο για την εξερεύνηση και ενδεχόμενη συνεκμετάλλευση κοιτασμάτων που εκτείνονται στις δύο ΑΟΖ.
Συριακή διάσταση: Η εξέλιξη αυτή θεωρείται ότι διευκολύνει τις παράλληλες συζητήσεις Κύπρου και Λιβάνου για οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών τους και με τη Συρία.
Διεθνής στήριξη: Η Ουάσιγκτον φέρεται να υποστηρίζει τη συμφωνία, εκτιμώντας ότι ενισχύει τον Πρόεδρο Αούν και αποδυναμώνει τη Χεζμπολάχ, ανοίγοντας παράλληλα τον δρόμο για ενδεχόμενο ενδιαφέρον από αμερικανικές ενεργειακές εταιρείες.
Τούρκοι αναλυτές, όπως ο Νετζμετίν Μουτλού, έθεσαν το θέμα της νομικής ισχύος, επισημαίνοντας την πάγια τουρκική θέση ότι η οριοθέτηση πρέπει να βασίζεται στην ηπειρωτική χώρα και όχι στα νησιά. Προφανώς κι αυτή η θέση δεν έχει καμία σχέση με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
Στο πλαίσιο αυτό, εκτιμήθηκε ότι πλέον είναι κρίσιμο να υπάρξουν άμεσες κινήσεις από την «Βόρεια Κύπρο» και τη Συρία ως τουρκική απάντηση.
