Η Ευρώπη περνάει σε κατάσταση γενικής επιστράτευσης απέναντι στις υπεραναπτυγμένες ασιατικές πλατφόρμες που έχουν κατακλύσει την αγορά με φθηνά, ανεξέλεγκτα και πολλές φορές επικίνδυνα προϊόντα.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μπαίνει αύριο στη μάχη με ψήφισμα που καλεί την Κομισιόν να σταματήσει το αμόκ των Shein, Temu και AliExpress, μετά και το σοκαριστικό εύρημα των γαλλικών αρχών για υλικό παιδικής πορνογραφίας μέσα σε καταλόγους προϊόντων της Shein.
Οι ευρωβουλευτές ζητούν πλήρη ενεργοποίηση των ψηφιακών και τελωνειακών εργαλείων της ΕΕ, ενισχυμένους ελέγχους, αυστηρή ιχνηλασιμότητα εμπόρων και δυνατότητα απαγόρευσης λειτουργίας πλατφορμών που παρανομούν.
Μπροστά βρίσκεται και η μεγάλη Black Friday, με τις κινεζικές εταιρείες να εξαπολύουν διαφημιστικό καταιγισμό όσο ακόμη μπορούν να εκμεταλλεύονται το “παράθυρο” της χαλαρής τελωνειακής μεταχείρισης.
Στην καρδιά του προβλήματος βρίσκεται η απαλλαγή de minimis για δέματα κάτω των 150 ευρώ, που άνοιξε ορθάνοιχτα την πόρτα σε πραγματικό χείμαρρο μικροδεμάτων. Πάνω από 4,6 δισ. πακέτα χαμηλής αξίας έφτασαν πέρυσι στην ΕΕ, τα περισσότερα από Κίνα, συχνά υποτιμολογημένα και αφορολόγητα. Αυτός ο μηχανισμός ευνοεί την ανεξέλεγκτη εισαγωγή προϊόντων αμφίβολης ποιότητας και αφήνει τους ευρωπαίους λιανέμπορους να παλεύουν με άνισους όρους.
Η υπόθεση Shein στη Γαλλία με το παράνομο υλικό λειτούργησε σαν εκρηκτικός καταλύτης, οδηγώντας τους θεσμούς της ΕΕ σε πιο επιθετική στάση. Η επόμενη φάση προβλέπει τη δημιουργία ενιαίας ευρωπαϊκής τελωνειακής πλατφόρμας, όπου τα πακέτα θα ελέγχονται εξονυχιστικά πριν καν περάσουν τα σύνορα. Οτιδήποτε δεν συμμορφώνεται με τα ευρωπαϊκά πρότυπα θα απορρίπτεται επιτόπου.
Την ίδια στιγμή, το Ecofin ετοιμάζει βαριές τελωνειακές αλλαγές από το 2026: επιβολή δασμών στα φθηνά δέματα και πιθανό διαχειριστικό τέλος 2 ευρώ ανά μικροδέμα που παραδίδεται απευθείας στον καταναλωτή. Το σχέδιο στοχεύει να κλείσει τις χαραμάδες φοροαποφυγής που εκμεταλλεύονται οι πλατφόρμες, αποκαθιστώντας δίκαιους όρους ανταγωνισμού.
Στην Ελλάδα, η ΕΣΕΕ μιλά για “μάχη επιβίωσης”. Ο πρόεδρος Σταύρος Καφούνης προειδοποιεί ότι ο αθέμιτος ανταγωνισμός από τις ξένες πλατφόρμες στραγγαλίζει τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Ζητά οριστική κατάργηση του de minimis και εθνικό διαχειριστικό τέλος για όλες τις εισαγωγές από τρίτες χώρες.
Η Αθήνα βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που ζητούν πιο γρήγορες και αυστηρές αλλαγές. Ο κλοιός γύρω από τα φθηνά πακέτα στενεύει και ο Ευρωπαίος καταναλωτής ετοιμάζεται για νέα εποχή. Λιγότερες “ευκαιρίες”, περισσότερη ασφάλεια. Για την ευρωπαϊκή αγορά όμως, το διακύβευμα είναι πολύ πιο μεγάλο: καθαρός ανταγωνισμός και προστασία από ένα ασιατικό κύμα που μέχρι σήμερα σάρωνε τα πάντα.
