Ο ισχυρός άνδρας της Βουλγαρίας, ο Ντελιάν Πέεφσκι, ανέκαθεν ήθελε να συσταθεί κοινοβουλευτική εξεταστική επιτροπή για τις δραστηριότητες του Αμερικανού δισεκατομμυριούχου και φιλάνθρωπου Τζορτζ Σόρος και των Open Society Foundations (OSF) στη χώρα. Και παρ’ ότι τα προηγούμενα χρόνια δεν υπήρχε η απαραίτητη πλειοψηφία, την περασμένη εβδομάδα επιτέλους συγκεντρώθηκε.
Η επιτροπή του βουλγαρικού κοινοβουλίου με τίτλο «Ad-hoc Επιτροπή για την εξέταση των δραστηριοτήτων των Τζορτζ και Αλεξάντερ Σόρος και των ιδρυμάτων τους στην επικράτεια της Βουλγαρίας» αναμένεται να ξεκινήσει σύντομα τις εργασίες της, με στόχο να διαπιστώσει ποια πρόσωπα και οργανώσεις υποστηρίζονται από τον Σόρος και τον γιο του και ποιοι έχουν λάβει χρήματα από τις OSF.
Προς το παρόν δεν προβλέπονται νομικές συνέπειες για όσα φυσικά και νομικά πρόσωπα αποδειχθεί πως σχετίζονται με τον Σόρος. Ωστόσο, το βουλγαρικό κοινοβούλιο θα μπορούσε να υιοθετήσει μέτρα παρόμοια με τον ρωσικό «νόμο κατά των ξένων πρακτόρων» του 2012 – μια τέτοια προσπάθεια έγινε ήδη τον Φεβρουάριο του 2025, χωρίς όμως να συγκεντρωθεί τότε η απαραίτητη πλειοψηφία.
Έως ότου όμως υπάρξουν νομικές κυρώσεις, θα μείνει πάντως ο δημόσιος διασυρμός για τους «Σοροειδείς», όπως ονομάζονται στη Βουλγαρία όσοι υποτιθέμενα ή πράγματι έχουν σχέση με τον Σόρος.
Ο εμπνευστής της πρωτοβουλίας, Ντελιάν Πέεφσκι, αποτελεί εδώ και 20 χρόνια μια από τις πιο αμφιλεγόμενες μορφές της μετακομμουνιστικής βουλγαρικής ιστορίας και συμβολίζει τον στενό δεσμό μεταξύ οργανωμένου εγκλήματος και πολιτικής. ΗΠΑ και Βρετανία έχουν επιβάλει κυρώσεις σε βάρος του και έχουν δεσμεύσει μέρος των περιουσιακών του στοιχείων στο εξωτερικό. Στη Βουλγαρία ο Πέεφσκι εξακολουθεί να ασκεί καθοριστική επιρροή στην πολιτική.
Μία ιδέα ουγγρικών καταβολών
Η ιδέα αντιστροφής των κατηγοριών για διαφθορά και εγκληματικότητα και η στοχοποίηση αυτών που τις διατύπωναν ως «πράκτορες του Σόρος» δεν προήλθε από τον Πέεφσκι. Αντιθέτως, γεννήθηκε στην Ουγγαρία του Βίκτορ Όρμπαν, όπου από το 2013 φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης άρχισαν συστηματικά να καταγράφουν ποιες ανεξάρτητες οργανώσεις και αντιπολιτευόμενοι χρηματοδοτούνταν από τον Σόρος.
Από την προσφυγική κρίση του 2015 η κυβέρνηση Όρμπαν ξεκίνησε μαζικές καμπάνιες κατά του Σόρος, χρησιμοποιώντας ακροδεξιά και αντισημιτικά αφηγήματα. Ο Σόρος, ουγγρικής και εβραϊκής καταγωγής, επιζών του Ολοκαυτώματος στη Βουδαπέστη, κατηγορήθηκε ότι σχεδιάζει την αντικατάσταση πληθυσμών στην Ευρώπη ή ότι εκπροσωπεί το άπληστο διεθνές, δηλαδή εβραϊκό, κεφάλαιο που λεηλατεί εθνικά κράτη.
Οι πολυδάπανες καμπάνιες του Όρμπαν κορυφώθηκαν με τη θέσπιση νομοθετικών μέτρων, όπως το «πακέτο Stop-Soros» του 2018, με τα οποία επιχειρήθηκε να φιμωθούν και να καταπιεστούν οικονομικά ανεξάρτητες οργανώσεις και άτομα που επέκριναν την κυβέρνηση. Αργότερα όλα αυτά τα μέτρα κρίθηκαν παράνομα από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Όμως η προπαγανδιστική τους επίδραση παρέμεινε ισχυρή.
