Έμμεσες διαπραγματεύσεις μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς διεξάγονται στο Σαρμ ελ Σέιχ της Αιγύπτου, με τη συμμετοχή ανώτερων αξιωματούχων από τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Κατάρ και την Τουρκία. Στόχος των συνομιλιών είναι η επίτευξη συμφωνίας που θα οδηγήσει στον τερματισμό του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, υπό την πίεση της διεθνούς κοινότητας για κατάπαυση του πυρός και ανταλλαγή αιχμαλώτων.
Διεθνής Συμμετοχή και Διπλωματικές Κινήσεις
Ο πρωθυπουργός του Κατάρ, Μοχάμεντ μπιν Αμπντελραχμάν αλ Θάνι, ταξίδεψε στην Αίγυπτο για να συμμετάσχει προσωπικά στις συνομιλίες. Από την πλευρά των ΗΠΑ, παρόντες είναι ο ειδικός απεσταλμένος του προέδρου Στιβ Γουίτκοφ και ο σύμβουλος Τζάρεντ Κούσνερ, οι οποίοι συναντώνται με τον επικεφαλής της αιγυπτιακής διπλωματίας Μπαντρ Αμπντελάτι.
Η Τουρκία συμμετέχει με αντιπροσωπεία υπό τον επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών Ιμπραήμ Καλίν, επιβεβαιώνοντας τη βούληση της Άγκυρας να διαδραματίσει ρόλο στις εξελίξεις, λόγω των δεσμών της με τη Χαμάς.
Το Σχέδιο Τραμπ στο Επίκεντρο
Οι συνομιλίες βασίζονται σε σχέδιο 20 σημείων που έχει παρουσιάσει ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ. Το σχέδιο περιλαμβάνει:
Κατάπαυση του πυρός
Ανταλλαγή ομήρων και κρατουμένων
Σταδιακή απόσυρση των ισραηλινών στρατευμάτων
Αφοπλισμό της Χαμάς
Ο Τραμπ έκανε λόγο για «πραγματική πιθανότητα» επίτευξης συμφωνίας, αν και οι μεσολαβητές αναγνωρίζουν ότι υπάρχουν σημαντικά εμπόδια, κυρίως σε ό,τι αφορά τις εγγυήσεις και τον μηχανισμό εφαρμογής της εκεχειρίας.
Αντιπαρατιθέμενες Θέσεις Ισραήλ και Χαμάς
Η Χαμάς χαρακτήρισε το σχέδιο «βάση για συμφωνία», ζητώντας εγγυήσεις από τις ΗΠΑ και τους μεσολαβητές για οριστικό τερματισμό του πολέμου. Ο επικεφαλής διαπραγματευτής Χαλίλ αλ Χάγια δήλωσε ότι «δεν υπάρχει εμπιστοσύνη στο Ισραήλ» και απαιτείται δέσμευση με διεθνείς εγγυήσεις.
Πηγή από την ομάδα της Χαμάς ανέφερε ότι το Ισραήλ παρουσίασε χάρτες αποχώρησης στρατευμάτων και χρονοδιάγραμμα ανταλλαγής ομήρων και κρατουμένων. Επιπλέον, η Χαμάς ζητά την αποφυλάκιση του Μαρουάν Μπαργούτι, ενός από τους πιο γνωστούς Παλαιστίνιους ηγέτες.
Από την άλλη πλευρά, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου επανέλαβε ότι «ο στρατός θα παραμείνει στη Γάζα όσο χρειαστεί» και ότι η Χαμάς πρέπει να αφοπλιστεί πλήρως. Αν και στηρίζει το σχέδιο Τραμπ, θέτει ως προϋποθέσεις την καταστροφή της εξουσίας της Χαμάς και την απελευθέρωση όλων των ομήρων.
Ανθρωπιστική Κρίση και Διεθνής Πίεση
Οι απώλειες είναι δραματικές: 67.160 νεκροί στη Γάζα, κυρίως άμαχοι, από την έναρξη των ισραηλινών επιχειρήσεων. Ο ΟΗΕ έχει κηρύξει κατάσταση λιμού σε αρκετές περιοχές, ενώ ανεξάρτητοι ερευνητές κάνουν λόγο για ενδείξεις γενοκτονίας, κάτι που το Ισραήλ απορρίπτει κατηγορηματικά.
Η επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 είχε προκαλέσει 1.219 θανάτους στο Ισραήλ και την απαγωγή 251 ομήρων, εκ των οποίων 47 παραμένουν αιχμάλωτοι.
Εύθραυστη Ισορροπία και Κρίσιμες Ώρες
Παρά τη διπλωματική κινητικότητα, οι συνομιλίες βρίσκονται σε κρίσιμο σημείο. Το Κατάρ επιδιώκει μόνιμη κατάπαυση του πυρός, ενώ οι ΗΠΑ προσπαθούν να εξασφαλίσουν συμφωνία που θα αποτρέπει την επανέναρξη των εχθροπραξιών.
Οι επόμενες 48 ώρες θεωρούνται καθοριστικές. Αν υπάρξει συμφωνία στις τεχνικές λεπτομέρειες, μπορεί να ανακοινωθεί πλαίσιο εκεχειρίας μέσα στα επόμενα εικοσιτετράωρα. Σε αντίθετη περίπτωση, το ενδεχόμενο κλιμάκωσης παραμένει ανοιχτό.