Η Χαμάς δήλωσε δημοσίως ότι έχει αποδεχτεί τα βασικά σημεία του ειρηνευτικού σχεδίου του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Εσωτερικά όμως, σημειώνει η Wall Street Journal, η Χαμάς παραμένει βαθιά διχασμένη ως προς τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να προχωρήσει.
Την Παρασκευή, η τρομοκρατική οργάνωση που έχει χαρακτηριστεί ως τέτοια από τις ΗΠΑ δήλωσε ότι είναι πρόθυμη να απελευθερώσει τους ομήρους και να παραδώσει τη Γάζα, σε μια ιστορική δήλωση που ενισχύει την προσπάθεια του Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου. Ωστόσο, η Χαμάς χρησιμοποίησε ασαφή γλώσσα, την οποία ορισμένοι αναλυτές θεώρησαν προβληματική για την επίτευξη της οριστικής ειρήνης.
Ένας σημαντικός λόγος, τονίζει η WSJ, είναι ότι η Χαμάς δεν έχει καταλήξει σε συναίνεση σχετικά με τον αφοπλισμό και τους όρους υπό τους οποίους θα απελευθερωθούν οι όμηροι, σύμφωνα με Αραβες αξιωματούχους από χώρες που μεσολαβούν με τη Χαμάς. Αυτοί είναι οι δύο πιο σημαντικοί όροι του σχεδίου του Τραμπ.
Ο Khalil Al-Hayya, υψηλόβαθμος διαπραγματευτής της Χαμάς, και αρκετοί άλλοι ανώτεροι αξιωματούχοι υποστηρίζουν την αποδοχή της πρότασης, παρά τις σημαντικές επιφυλάξεις, σύμφωνα με Αραβες μεσολαβητές. Ωστόσο, αυτά τα στελέχη της Χαμάς, που βρίσκονται εκτός της Γάζας, έχουν περιορισμένη επιρροή στον ένοπλο βραχίονα της οργάνωσης, ο οποίος παραμένει στη Γάζα.
Ο Ezzedin al-Haddad, ο οποίος ανέλαβε την ηγεσία της Χαμάς στη Γάζα μετά τη δολοφονία των Yahya και Mohammed Sinwar από το Ισραήλ, δήλωσε στους μεσολαβητές ότι είναι ανοιχτός σε συμβιβασμούς. Οι μεσολαβητές ανέφεραν ότι ο Haddad είναι πρόθυμος να παραδώσει τους πυραύλους και άλλα όπλα στην Αίγυπτο και τα Ηνωμένα Έθνη για αποθήκευση, αλλά επιθυμεί να διατηρήσει τα μικρά όπλα, όπως τα τουφέκια, τα οποία η Χαμάς θεωρεί αμυντικά.
Ωστόσο, οι διοικητές της Χαμάς στη Γάζα φοβούνται ότι δεν θα μπορέσουν να επιβάλουν τη συμμόρφωση των μαχητών με τον όρο της αποστρατιωτικοποίησης, αν αποδεχθούν μια συμφωνία που ισοδυναμεί με παράδοση, ανέφεραν οι μεσολαβητές. Η οργάνωση έχει στρατολογήσει πολλούς νέους άνδρες από την αρχή του πολέμου, συχνά όσους έχουν δει τα σπίτια τους να καταστρέφονται ή μέλη της οικογένειάς τους να σκοτώνονται. Αυτοί οι μαχητές ενδέχεται να μην είναι διατεθειμένοι να παραδώσουν τα όπλα τους.
Τα πιο αμφιλεγόμενα σημεία του σχεδίου είναι οι απαιτήσεις να αφοπλιστεί η Χαμάς, να παραδώσει τα όπλα της και να απελευθερώσει τους 48 Ισραηλινούς ομήρους που εξακολουθεί να κρατάει — ζωντανούς και νεκρούς — εντός 72 ωρών από τη συμφωνία.
Οι επικριτές εντός της Χαμάς χαρακτηρίζουν την πρόταση ως «72ωρη εκεχειρία» και όχι ως πραγματική ειρηνευτική συμφωνία, αντανακλώντας την έλλειψη εμπιστοσύνης τους προς το Ισραήλ. Η Χαμάς ανέφερε την Παρασκευή ότι επιθυμεί περαιτέρω «διαπραγματεύσεις για να συζητηθούν οι λεπτομέρειες», οι οποίες φαίνεται να περιλαμβάνουν την απελευθέρωση των ομήρων.
Ο Τραμπ εξέφρασε την πεποίθηση ότι η Χαμάς «είναι έτοιμη για μια διαρκή ειρήνη». Κάλεσε το Ισραήλ να «σταματήσει αμέσως τους βομβαρδισμούς στη Γάζα» για να εξασφαλίσει ασφαλείς συνθήκες για την απελευθέρωση των ομήρων. Η δήλωσή του αντανακλούσε την πεποίθηση στον Λευκό Οίκο ότι η Χαμάς είχε αποδεχτεί το σχέδιο του Αμερικανού προέδρου.
Ωστόσο, οι στρατιωτικοί ηγέτες της Χαμάς επέμειναν ότι οποιαδήποτε απελευθέρωση ομήρων πρέπει να συνδέεται με ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για την αποχώρηση του Ισραήλ από τη Γάζα, σύμφωνα με τους μεσολαβητές.
Το Ισραήλ ενδέχεται να είναι απρόθυμο να τερματίσει τις εχθροπραξίες, αφού η Χαμάς δεν αναφέρθηκε στο ζήτημα του αφοπλισμού στη δήλωσή της και έθεσε σημαντικούς όρους για την απελευθέρωση των ομήρων.
Στο X, ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Lindsey Graham, χαρακτήρισε την απάντηση της Χαμάς «δυστυχώς προβλέψιμη. Κάνοντας λόγο για το κλασικό «Ναι, αλλά…». «Καμία αποστρατιωτικοποίηση, διατήρηση της Γάζας υπό παλαιστινιακό έλεγχο και σύνδεση της απελευθέρωσης των ομήρων με τις διαπραγματεύσεις, μαζί με άλλα προβλήματα», δήλωσε ο Graham. «Αυτό είναι, στην ουσία, μια απόρριψη από τη Χαμάς της πρότασης του Προέδρου Τραμπ.
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου απάντησε με επιφύλαξη στη δήλωση της Χαμάς, λέγοντας ότι το Ισραήλ θα ξεκινήσει τις προετοιμασίες για την απελευθέρωση των ομήρων που κρατούνται στη Γάζα και θα συνεργαστεί με τον Τραμπ για να τερματιστεί ο πόλεμος — με τους όρους του Ισραήλ και του Αμερικανού προέδρου.
Ο ισραηλινός στρατός δεν δεσμεύτηκε συγκεκριμένα να σταματήσει τις επιθέσεις, αλλά ανέφερε ότι θα υιοθετήσει μια πιο αμυντική στάση, δηλώνοντας ότι θα προετοιμαστεί για την απελευθέρωση των ομήρων και θα αντιδράσει γρήγορα σε οποιαδήποτε απειλή.
Ορισμένοι αναλυτές σημείωσαν ότι η δήλωση της Χαμάς είχε ως στόχο να κερδίσει χρόνο για την οργάνωση, ώστε να επιλύσει τις μακροχρόνιες εντάσεις μεταξύ του πολιτικού και του στρατιωτικού της σκέλους. Οι διαφωνίες σχετικά με τη στρατηγική έχουν ταλανίσει τη Χαμάς καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου της με το Ισραήλ, ο οποίος ξεκίνησε με τις φονικές επιθέσεις της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ και την απαγωγή περίπου 250 ομήρων πριν από σχεδόν δύο χρόνια.
Στο πεδίο της μάχης, η Χαμάς έχει υποστεί μεγάλες απώλειες, αλλά συνεχίζει να πολεμά. Ο ένοπλος βραχίονάς της έχει χάσει το μεγαλύτερο μέρος της ανώτερης ηγεσίας του και χιλιάδες έμπειρους μαχητές. Πολλοί από τους νεοσύλλεκτους δεν έχουν επαρκή εκπαίδευση, ενώ η αυστηρή επιτήρηση της Γάζας από το Ισραήλ έχει περιορίσει την ικανότητα της οργάνωσης να συντονίζει τις επιχειρήσεις της.
Για να προσαρμοστεί, η Χαμάς έχει μεταβιβάσει τη διοίκηση σε μικρότερες μονάδες, σύμφωνα με Άραβες μεσολαβητές και Ισραηλινούς στρατιωτικούς αξιωματούχους. Αυτές οι μονάδες συχνά ενεργούν ανεξάρτητα, λαμβάνοντας τις δικές τους αποφάσεις σχετικά με το πότε και πώς θα επιτεθούν στις ισραηλινές δυνάμεις.
Σύμφωνα με τη WSJ, Ισραηλινοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι αναφέρουν ότι η Χαμάς δεν έχει εγκαταλείψει τον αγώνα. Θεωρούν ότι η διοίκηση και ο έλεγχος της οργάνωσης έχουν καταρρεύσει, με μικρές ομάδες να ενεργούν ανεξάρτητα μέσω ανταρτοπολέμου, χρησιμοποιώντας κυρίως εκρηκτικά και ελεύθερους σκοπευτές.
Ο Haddad και άλλοι ανώτεροι ηγέτες ασκούν περιορισμένο έλεγχο σε αυτές τις μονάδες, ένα πρόβλημα που επιδεινώνεται από την οικονομική κρίση που έχει περιορίσει την ικανότητα της Χαμάς να πληρώνει μισθούς. Η WSJ έχει μεταδώσει παλιότερα ότι η έλλειψη χρημάτων αποδυναμώνει την επιρροή της Χαμάς.
Το Ισραήλ έχει καταλάβει μεγάλα τμήματα της πόλης της Γάζας από τότε που ξεκίνησε την επίθεση στα μέσα Σεπτεμβρίου. Πολλοί από τους μαχητές της Χαμάς έχουν ήδη καταφύγει προς τα νότια και οι περισσότεροι άμαχοι έχουν εκκενώσει την περιοχή. Το βασικό δίλημμα του Ισραήλ είναι τι θα κάνει αν καταλάβει την πόλη της Γάζας και η Χαμάς αρνηθεί να παραδοθεί.
Χιλιάδες μαχητές της Χαμάς παραμένουν στην πόλη της Γάζας, σύμφωνα με έναν ανώτερο Ισραηλινό στρατιωτικό αξιωματούχο. Οι δυνάμεις αυτές παρακολουθούν συνεχώς τα ισραηλινά στρατεύματα και αναζητούν τρωτά σημεία, πρόσθεσε ο αξιωματούχος. Πριν από δύο εβδομάδες, πρόσθεσε ο ίδιος αξιωματούχος, ένας διοικητής σκοτώθηκε από ρουκέτα. Ο ισραηλινός αξιωματούχος περιέγραψε τις εναπομείνασες δυνάμεις της Χαμάς ως κυρίως νέες και άπειρες, αλλά ακόμα αποφασισμένες για τον αγώνα. Οι πράξεις παράδοσης είναι σπάνιες και συνήθως συμβαίνουν μόνο όταν οι μαχητές είναι περικυκλωμένοι, είπε ο αξιωματούχος.
«Για αυτό οι διαπραγματεύσεις αρχίζουν να γίνονται πραγματικότητα. Ίσως, είναι η πρώτη φορά σε όλη τη διάρκεια του πολέμου που η Χαμάς αρχίζει να καταλαβαίνει ότι θα εξαλειφθεί», δήλωσε ο Αμίρ Αβίβι, πρώην ανώτερος αξιωματούχος του ισραηλινού υπουργείου Άμυνας.
Οι μεσολαβητές προειδοποιούν ότι αν οι ηγέτες της Χαμάς αποδεχθούν το σχέδιο του Τραμπ, ορισμένοι μαχητές ενδέχεται να αποστατήσουν και να ενταχθούν σε άλλες παλαιστινιακές μαχητικές ομάδες. Πολλοί έχουν ήδη απειλήσει να ενταχθούν σε φατρίες όπως η Παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ ή το Παλαιστινιακό Απελευθερωτικό Μέτωπο. Ο συντονισμός μεταξύ αυτών των ομάδων έχει σε μεγάλο βαθμό καταρρεύσει, προκαλώντας αβεβαιότητα ως προς το αν μια συμφωνία μόνο με τη Χαμάς θα μπορούσε να σταματήσει τις μάχες.
Το Κατάρ, η Αίγυπτος και η Τουρκία προσπάθησαν να ασκήσουν πίεση στους ηγέτες της Χαμάς, προειδοποιώντας τους ότι αυτή είναι η τελευταία τους ευκαιρία να τερματίσουν τον πόλεμο στη Γάζα, σύμφωνα με Άραβες αξιωματούχους. Είπαν στη Χαμάς ότι αν απορρίψει τη συμφωνία, δεν θα μπορούν πλέον να συνεχίσουν να της παρέχουν πολιτική ή διπλωματική υποστήριξη, ανέφεραν οι αξιωματούχοι σύμφωνα με τη WSJ.
Στην ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Τραμπ δήλωσε: «Είμαστε ήδη σε συζητήσεις για τις λεπτομέρειες που πρέπει να διευθετηθούν. Δεν πρόκειται μόνο για τη Γάζα, αλλά για την πολυπόθητη ΕΙΡΗΝΗ στη Μέση Ανατολή».