Μετά από δύο χρόνια σιγής, το Ιράκ επαναφέρει τη ροή πετρελαίου από το Κουρδιστάν προς την Τουρκία, σε μια κίνηση που χαρακτηρίζεται «ιστορική» από τον Πρωθυπουργό της χώρας, Σια Αλ-Σουντανί.
Η επανεκκίνηση της εξαγωγής συμφωνήθηκε στο πλαίσιο τριμερούς συμφωνίας μεταξύ του ιρακινού υπουργείου Πετρελαίου, της Κουρδικής Περιφερειακής Κυβέρνησης (KRG) και των παραγωγών εταιρειών, σηματοδοτώντας το τέλος μιας μακρόχρονης διαμάχης που παρέλυσε την ενεργειακή ροή από τη στρατηγικής σημασίας περιοχή.
Ρούμπιο: «Οι ΗΠΑ διευκόλυναν τη συμφωνία – Οφέλη για οικονομία, ασφάλεια και κυριαρχία του Ιράκ»
Την εξέλιξη χαιρέτισε ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, σημειώνοντας πως η Ουάσινγκτον διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη διαμεσολάβηση. Όπως δήλωσε:
«Η συμφωνία αυτή ενισχύει την αμοιβαία επωφελή οικονομική συνεργασία ΗΠΑ – Ιράκ, δημιουργεί σταθερό επενδυτικό κλίμα για αμερικανικές εταιρείες, ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια στην περιοχή και στηρίζει την κυριαρχία του Ιράκ.»
Επιστροφή στο Κιρκούκ-Τσεϊχάν: Πετρέλαιο και πολιτική διαπλέκονται ξανά
Σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters, η κρατική εταιρεία πετρελαίου του Ιράκ, SOMO, θα είναι υπεύθυνη για τις εξαγωγές αργού από τα πεδία του Κουρδιστάν μέσω του αγωγού Κιρκούκ-Τσεϊχάν που καταλήγει στην Τουρκία.
Η ροή του πετρελαίου είχε διακοπεί τον Μάρτιο του 2023, μετά από απόφαση της Διεθνούς Εμπορικής Επιτροπής (ICC) που υποχρέωνε την Άγκυρα να καταβάλει 1,5 δισ. δολάρια αποζημίωση στο Ιράκ, λόγω παράνομων εξαγωγών από τις κουρδικές αρχές χωρίς τη συγκατάθεση της Βαγδάτης.
Παρά την έφεση που έχει καταθέσει η Τουρκία, η Άγκυρα δηλώνει έτοιμη να επαναλειτουργήσει τον αγωγό, δείχνοντας σαφή πολιτική πρόθεση για εξομάλυνση των σχέσεων.
Εταιρείες και αριθμοί: Ξεμπλοκάρει το 90% της παραγωγής
Οχτώ μεγάλες πετρελαϊκές που δραστηριοποιούνται στην περιοχή – και αντιπροσωπεύουν πάνω από το 90% της παραγωγής – ανακοίνωσαν ότι ήρθαν σε προκαταρκτική συμφωνία με την ομοσπονδιακή και την περιφερειακή κυβέρνηση για την επανεκκίνηση των εξαγωγών.
Πριν το πάγωμα της λειτουργίας του αγωγού, περίπου 230.000 βαρέλια πετρελαίου την ημέρα έφευγαν από το Κουρδιστάν μέσω Τουρκίας.
Τι σημαίνει αυτή η εξέλιξη
Η συμφωνία ξεκλειδώνει κρίσιμα έσοδα για το Ιράκ και την κουρδική περιφέρεια, σε μια περίοδο όπου η περιοχή έχει ανάγκη από πολιτική σταθερότητα και οικονομική ρευστότητα.
Παράλληλα, το «άνοιγμα» επανενεργοποιεί τα γεωπολιτικά παζάρια ανάμεσα σε Βαγδάτη, Ερμπίλ και Άγκυρα, με την Ουάσινγκτον στον ρόλο του «συντονιστή» – και με φόντο τον διαρκή ανταγωνισμό για επιρροή στην ενεργειακή σκακιέρα της Μέσης Ανατολής.
