Αποκάλυψη βιβλικού μυστηρίου: Στο Ισραήλ εντοπίστηκε εργοστάσιο ηλικίας 5.500 ετών

Εντυπωσιακά ευρήματα στην Κιριάτ Γκατ, περίπου 65 χιλιόμετρα νότια του Τελ Αβίβ του Ισραήλ, δίνουν την πιο καθαρή μέχρι σήμερα εικόνα για τους Χαναναίους – έναν λαό που περιγράφεται κατ’ επανάληψη στη Βίβλο ως οι πρώτοι κάτοικοι της Γης της Επαγγελίας.

Αρχαιολόγοι της Ισραηλινής Αρχής Αρχαιοτήτων (IAA) αποκάλυψαν για πρώτη φορά ένα χαναναϊκό εργαστήριο στην περιοχή, ένα είδος αρχαίου «εργοστασίου» παραγωγής λεπίδων. Στον χώρο βρέθηκαν μακριές λεπίδες από πυριτόλιθο, καθώς και τεράστιες πέτρες που χρησιμοποιούνταν για τη διαμόρφωση και το καλούπωμα όπλων με ακρίβεια.

Επιπλέον, εντοπίστηκαν εκατοντάδες υπόγειοι λάκκοι, μερικοί επενδυμένοι με ωμόπλινθους, που φαίνεται ότι χρησίμευαν ως αποθήκες, κατοικίες, εργαστήρια αλλά και τελετουργικοί χώροι. Η κλίμακα και η πολυπλοκότητα του χώρου αποκαλύπτουν ότι οι Χαναναίοι διέθεταν οργανωμένους οικισμούς, εξειδικευμένες τέχνες και ακμάζοντα εμπορικά δίκτυα.

Σε ανάρτησή της στο Facebook, η Αρχή Αρχαιοτήτων σημείωσε: «Τα πιο εντυπωσιακά ευρήματα είναι οι μεγάλες πυριτολιθικές πυρήνες, από τους οποίους παράγονταν εξαιρετικά κοφτερές και ομοιόμορφες λεπίδες. Οι λεπίδες χρησιμοποιούνταν ως μαχαίρια για το κόψιμο και τον τεμαχισμό, αλλά και ως εργαλεία θερισμού, όπως δρεπάνια».

Η παραγωγική τεχνολογία χαρακτηρίστηκε εξαιρετικά προχωρημένη για την εποχή, καθώς περιλάμβανε ακόμη και τη χρήση ενός είδους γερανού που ασκούσε ελεγχόμενη πίεση πάνω στον πυριτόλιθο. Πρόκειται μάλιστα για τεχνική που δεν είχε ποτέ πριν καταγραφεί.

Ο προϊστοριολόγος της IAA, δρ. Γιάκοβ Βάρντι, τόνισε: «Πρόκειται για μια βιοτεχνία υψηλού επιπέδου, όχι μόνο εξαιτίας των εργαλείων, αλλά και λόγω όσων δεν βρέθηκαν. Τα απορρίμματα παραγωγής δεν ήταν διασκορπισμένα στον χώρο, πιθανόν για να προστατεύσουν και να διατηρήσουν τη μυστικότητα της τεχνογνωσίας μέσα σε μια κλειστή ομάδα ειδικών».

Όπως εξήγησε, ο χώρος φαίνεται ότι λειτουργούσε ως κεντρικό σημείο παραγωγής, από το οποίο οι χαναναϊκές λεπίδες διανέμονταν σε εκτεταμένες περιοχές της Εγγύς Ανατολής.

Οι Χαναναίοι στην εποχή του Αβραάμ

Στην πρώιμη Εποχή του Χαλκού, οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν εργαλεία από φυσικά υλικά: πυριτόλιθο, κόκαλο, πέτρα και κεραμικά. Ωστόσο, τότε οι χαναναϊκές λεπίδες ήταν τα βασικά κοπτικά εργαλεία.

«Ανακαλύψαμε μια προηγμένη βιομηχανία, που απαιτούσε εξαιρετικό επίπεδο εξειδίκευσης», σημείωσε ο δρ. Βάρντι. «Μόνο λίγοι, ιδιαίτερα ταλαντούχοι τεχνίτες γνώριζαν πώς να παράγουν αυτές τις λεπίδες. Είναι σαφής απόδειξη ότι ήδη από την αρχή της Εποχής του Χαλκού η κοινωνία εδώ ήταν οργανωμένη, σύνθετη και διέθετε επαγγελματική εξειδίκευση».

Οι αρχαιολόγοι εξηγούν ότι τα εργαλεία ευθυγραμμίζονται με τον υλικό πολιτισμό της Χαναάν την περίοδο που η Βίβλος τοποθετεί τον Αβραάμ — περίπου μεταξύ 2100 και 1900 π.Χ., όταν ο βιβλικός πατριάρχης θεωρείται ότι έζησε και μετανάστευσε στη γη των Χαναναίων.

Ο Αβραάμ, σεβαστός πρόγονος του Ιουδαϊσμού, του Χριστιανισμού και του Ισλάμ, παρουσιάζεται στη Βίβλο ως ο άνθρωπος που έδωσε υπόσχεση πίστης στον Θεό και έλαβε τη διαθήκη να ιδρύσει νέο έθνος στη Χαναάν. Αιώνες αργότερα, σύμφωνα με τις Γραφές, ο Μωυσής —απόγονός του μέσω Ισαάκ και Ιακώβ— οδήγησε τους Ισραηλίτες από την Αίγυπτο προς τη Γη της Επαγγελίας, όπου κατοικούσαν οι Χαναναίοι.

Ο Βιβλικός απόηχος

Οι Χαναναίοι αναφέρονται πολλές φορές στην Παλαιά Διαθήκη, σε βιβλία όπως η Γένεση, το Λευιτικό, το Δευτερονόμιο και ο Ιησούς του Ναυή. Στο Ιησούς του Ναυή 3:10, ο Θεός υπόσχεται στους Ισραηλίτες ότι θα διώξει τους Χαναναίους πριν εκείνοι κατακτήσουν τη γη.

Η σύγκρουση μεταξύ των δύο λαών, σύμφωνα με τις Γραφές, κορυφώθηκε τον 13ο αιώνα π.Χ., όταν οι Ισραηλίτες πολέμησαν και κατέλαβαν το μεγαλύτερο μέρος της χαναναϊκής επικράτειας.

Η αποκάλυψη του αρχαίου εργοστασίου λεπίδων στην Κιριάτ Γκατ δεν αποτελεί μόνο σπουδαίο αρχαιολογικό εύρημα, αλλά και χειροπιαστή γέφυρα ανάμεσα στην αρχαιολογική έρευνα και τις αφηγήσεις της Βίβλου. Δείχνει ότι οι Χαναναίοι δεν ήταν απλώς βιβλική αναφορά, αλλά ένας οργανωμένος, τεχνολογικά προηγμένος λαός που άφησε το στίγμα του στην ιστορία της περιοχής.