Η Γαλλία βρίσκεται σε αχαρτογράφητα νερά, καθώς η κυβέρνηση του Φρανσουά Μπαϊρού αντιμετωπίζει τον κίνδυνο απώλειας της κοινοβουλευτικής στήριξης. Η επικείμενη ψηφοφορία για την ανανέωση, ή μη, της εμπιστοσύνης της Βουλής, στις 8 Σεπτεμβρίου αναμένεται να καθορίσει αν ο πρωθυπουργός θα παραμείνει στη θέση του ή θα ακολουθήσει την τύχη του προκατόχου του, Μισέλ Μπαρνιέ.
Η βιαστική διάλυση του Κοινοβουλίου από τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν τον Ιούλιο του 2024 δημιούργησε ένα ασταθές πολιτικό σκηνικό, με την Εθνοσυνέλευση να διαιρείται σε τρία μπλοκ: τους κεντρώους, τη λαϊκιστική δεξιά και την αριστερά. Η έλλειψη πλειοψηφίας εμποδίζει τον σχηματισμό σταθερής κυβέρνησης, αφήνοντας τη χώρα σε παρατεταμένο πολιτικό αδιέξοδο.
Ο Μακρόν, αποστασιοποιημένος από τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις, επικεντρώνεται κυρίως στις διεθνείς σχέσεις και στον ρόλο της Γαλλίας στην ουκρανική κρίση. Στο εσωτερικό, ο Μισέλ Μπαρνιέ είχε αποτύχει να διατηρήσει κοινοβουλευτική στήριξη και ανατράπηκε τον περασμένο Δεκέμβριο. Ο Μπαϊρού δείχνει να αντιμετωπίζει αντίστοιχη μοίρα, αλλά επέλεξε να προκαλέσει ο ίδιος την ψήφο εμπιστοσύνης, συνδέοντάς την με τον προϋπολογισμό, που προβλέπει γιγαντιαίες περικοπές άνω των 44 δισ. ευρώ.
Ο προϋπολογισμός του 2026 περιλαμβάνει μέτρα εξοικονόμησης ύψους άνω 44 δισ. ευρώ, με στόχο τη μείωση του ελλείμματος από το 5,4% του ΑΕΠ το 2025, στο 4,6% το 2026. Μεταξύ αυτών, η κατάργηση δύο εκ των 11 επίσημων αργιών και η αναστολή δημοσίων δαπανών, μέτρα που έχουν προκαλέσει έντονες κοινωνικές αντιδράσεις. Έρευνες δείχνουν ότι το 84% των πολιτών αντιτίθεται στην κατάργηση των αργιών, έναντι 73% τον Ιούλιο.
Το δημόσιο χρέος ανέρχεται στο 114% του ΑΕΠ, καθιστώντας τη Γαλλία την τρίτη πιο επιβαρυμένη χώρα στην ΕΕ, μετά την Ελλάδα και την Ιταλία. Οι δαπάνες εξυπηρέτησης χρέους αγγίζουν τα 66 δισ. ευρώ, ενώ η χώρα καταβάλλει πλέον υψηλότερο κόστος δανεισμού από την Ελλάδα.
Χθες, 26 Αυγούστου, οι απώλειες των γαλλικών τραπεζών ήταν σημαντικές, με τη Société Générale να χάνει 6,31% της αξίας της και την BNP Paribas 5,75%. Την ίδια ημέρα, οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων ανήλθαν στο 3,5% για τη Γαλλία, ξεπερνώντας το 3,4% της Ελλάδας.
Οι πολιτικοί συσχετισμοί
Οι πιθανότητες υπέρ της κυβέρνησης Μπαϊρού είναι περιορισμένες. Τα τέσσερα φιλοκυβερνητικά κόμματα διαθέτουν μόλις 210 έδρες στην Εθνοσυνέλευση, ενώ η αντιπολίτευση αριθμεί 353. Ο πρωθυπουργός χρειάζεται την υποστήριξη είτε των Σοσιαλιστών (66 έδρες) είτε της Εθνικής Συμμαχίας της Μαρίν Λεπέν (123 έδρες). Ωστόσο, οι Σοσιαλιστές έχουν ξεκαθαρίσει την άρνησή τους, καθιστώντας τις πιθανότητες ακόμη πιο δυσμενείς.
Κοινωνικές κινητοποιήσεις και επόμενα βήματα
Οι αντιδράσεις κλιμακώνονται, με την οργάνωση «Bloquons Tout» να προγραμματίζει πανεθνική κινητοποίηση στις 10 Σεπτεμβρίου, με την υποστήριξη του Ζαν-Λυκ Μελανσόν και των συνδικάτων. Η πρωτοβουλία αυτή θυμίζει το κίνημα των «Κίτρινων Γιλέκων» και δείχνει την ένταση που συσσωρεύεται στην κοινωνία.
Αν η κυβέρνηση καταρρεύσει, η πολιτική αναταραχή θα ενταθεί, ενώ θα αυξηθούν οι πιέσεις για παραίτηση του Μακρόν, ο οποίος προς το παρόν απορρίπτει αυτό το ενδεχόμενο. Η προκήρυξη νέων εκλογών παραμένει αβέβαιη, με τους αναλυτές να εκτιμούν ότι ενδεχομένως να ενισχύσει τις λαϊκιστικές δυνάμεις, χωρίς να διασφαλίσει σταθερότητα.
Η Γαλλία εισέρχεται σε μια περίοδο έντονης εσωτερικής αστάθειας, με αναβολή σημαντικών πολιτικών αποφάσεων και αυξημένη ευαλωτότητα σε εξωτερικές κρίσεις, από την ασφάλεια και τη μετανάστευση μέχρι την οικονομία και τη διαχείριση του χρέους. Το τελευταίο εξάμηνο της προεδρίας Μακρόν μοιάζει με σκιά της ελπιδοφόρας αρχής του 2017, όταν είχε υποσχεθεί ανανέωση και σταθερότητα…
