Διεθνείς ομάδες επιστημόνων από τη Γερμανία, την Ουρουγουάη, τη Χιλή και άλλες χώρες ανακάλυψαν ότι το κοινό παράσιτο «Toxoplasma gondii» (τοξόπλασμα) μπορεί να βλάψει άμεσα τα σπερματοζωάρια, γεγονός που ίσως συμβάλλει στη παγκόσμια μείωση της ανδρικής γονιμότητας. Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό FEBS Journal.
Η ανακάλυψη έδειξε ότι το παράσιτο προκαλεί παραμόρφωση και ακόμη και «αποκεφαλισμό» των σπερματοζωαρίων κατά την επαφή, ενώ επίσης προκαλεί χρόνια φλεγμονή στα αναπαραγωγικά όργανα.
Όταν τα ανθρώπινα σπερματοζωάρια εκτίθενται άμεσα στο τοξόπλασμα, χάνουν τα κεφάλια τους ή παραμορφώνονται μέσα σε πέντε λεπτά. Όσο πιο μεγάλη είναι η έκθεση, τόσο πιο σοβαρή είναι η ζημιά — κάποια σπερματοζωάρια αναπτύσσουν τρύπες στα κεφάλια τους, υποδεικνύοντας ότι το παράσιτο προσπαθεί να διεισδύσει μέσα στο κύτταρο.
Προηγούμενα πειράματα σε ζώα έχουν δείξει ότι το τοξόπλασμα εισχωρεί γρήγορα στους όρχεις και την επιδιδυμίδα, διαταράσσοντας την παραγωγή σπέρματος. Ποντίκια και κριάρια με μόλυνση παρουσίασαν μείωση στον αριθμό των σπερματοζωαρίων και αύξηση των ανώμαλων μορφών. Παρόμοια αποτελέσματα έχουν καταγραφεί και στον άνθρωπο: πάνω από 86% των μολυσμένων ανδρών είχαν ανώμαλο σπερμοδιάγραμμα.
Η ανδρική γονιμότητα έχει μειωθεί στο μισό τα τελευταία 50 χρόνια, με μείωση 62% στον αριθμό σπερματοζωαρίων και αύξηση 80% στα ποσοστά στειρότητας από το 1990. Αν και η παχυσαρκία, οι περιβαλλοντικές τοξίνες και το στρες θεωρούνται οι βασικές αιτίες, η τοξοπλάσμωση μπορεί να είναι ένας κρυφός παράγοντας.
Το τοξόπλασμα μεταδίδεται μέσω κοπράνων γατών, ωμού κρέατος, μολυσμένου νερού και ακαθάριστων λαχανικών. Για να μειωθεί ο κίνδυνος, οι ειδικοί προτείνουν να πλένετε καλά τα χέρια σας μετά τον καθαρισμό της άμμου της γάτας, να μαγειρεύετε το κρέας σε τουλάχιστον 63°C (145°F) και να αποφεύγετε τα ωμά οστρακοειδή και το μη παστεριωμένο γάλα.
