Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες που διεξήχθησαν στο Karolinska Institutet, ένα συγκεκριμένο συνδυασμό βιταμινών – B6, B9, B12 και χολίνη – φαίνεται ότι μπορεί να επιβραδύνει ή ακόμη και να αναστείλει την πρόοδο του γλαυκώματος, χωρίς να επηρεάζει την ενδοφθάλμια πίεση.
Το γλαύκωμα είναι μία από τις κύριες αιτίες μη αναστρέψιμης τύφλωσης παγκοσμίως. Η παραδοσιακή θεραπεία του γλαυκώματος περιλαμβάνει τη χρήση φαρμακευτικών κολλυρίων, λέιζερ ή χειρουργικών επεμβάσεων, οι οποίες αποσκοπούν στη μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης. Ωστόσο, αυτές οι θεραπείες δεν είναι πάντα αποτελεσματικές για όλους τους ασθενείς.
Για χρόνια, οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι η ομοκυστεΐνη – ένα υποπροϊόν του μεταβολισμού – είναι πιθανό να παίζει ρόλο στην πρόοδο του γλαυκώματος. Σύμφωνα, όμως, με τη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Cell Reports Medicine, η εν λόγω θεωρία δεν επιβεβαιώνεται. Όταν οι ερευνητές χορήγησαν αυξημένα επίπεδα ομοκυστεΐνης σε μοντέλα πειραματόζωων με γλαύκωμα, δεν παρατηρήθηκε επιδείνωση της κατάστασης. Παράλληλα, δε βρέθηκε συσχέτιση ανάμεσα στην ομοκυστεΐνη και την ταχύτητα εξέλιξης της νόσου ούτε σε ανθρώπους, ακόμη και σε όσους είχαν γενετική προδιάθεση αυξημένων επιπέδων ομοκυστεΐνης.
Όπως εξηγεί ο James Tribble, ερευνητής και επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Κλινικής Νευροεπιστήμης του Karolinska Institutet, «η ομοκυστεΐνη είναι θεατής στη διαδικασία της νόσου, όχι παίκτης. Τα αλλοιωμένα επίπεδά της δείχνουν ότι ο αμφιβληστροειδής έχει χάσει την ικανότητά του να χρησιμοποιεί βιταμίνες απαραίτητες για τη διατήρηση ενός υγιούς μεταβολισμού».
Η δράση των βιταμινών χωρίς μείωση της πίεσης
Βασιζόμενοι σε αυτή την ανακάλυψη, οι ερευνητές αποφάσισαν να ενισχύσουν τη μεταβολική λειτουργία του αμφιβληστροειδούς μέσω στοχευμένης χορήγησης βιταμινών. Σε μοντέλα με γλαύκωμα, χορηγήθηκε το μείγμα των B6, B9, B12 και χολίνης. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά: Στα ζώα με ήπια μορφή της νόσου, η βλάβη στο οπτικό νεύρο σταμάτησε εντελώς, ενώ σε εκείνα με πιο επιθετική εξέλιξη, η πορεία του γλαυκώματος επιβραδύνθηκε σημαντικά.
Το πιο αξιοσημείωτο στοιχείο, ωστόσο, ήταν ότι η ενδοφθάλμια πίεση παρέμεινε αμετάβλητη. Δεν έγινε, δηλαδή, καμία θεραπευτική παρέμβαση για τη μείωσή της. Το μείγμα των βιταμινών φαίνεται να δρα με διαφορετικό μηχανισμό από τις υπάρχουσες θεραπείες, υποδεικνύοντας έναν εντελώς νέο δρόμο για την υποστήριξη της όρασης.
Τι ακολουθεί;
Η επιτυχία της έρευνας οδήγησε στην έναρξη κλινικής δοκιμής στο Οφθαλμιατρικό Νοσοκομείο St. Erik της Στοκχόλμης. Στη μελέτη συμμετέχουν ασθενείς με πρωτοπαθές γλαύκωμα ανοικτής γωνίας, αλλά και με ψευδοαποφολιδωτικό σύνδρομο, μια πιο γρήγορα εξελισσόμενη μορφή της νόσου. «Τα αποτελέσματα είναι τόσο ελπιδοφόρα που ξεκινήσαμε ήδη τη δοκιμή σε ασθενείς», καταλήγει ο δρ. Tribble.
Αν και το συγκεκριμένο συμπλήρωμα δεν έχει ακόμη εγκριθεί για κλινική χρήση στον γενικό πληθυσμό και δεν μπορεί να αντικαταστήσει την καθιερωμένη θεραπεία του γλαυκώματος, η μελέτη ανοίγει μια νέα θεραπευτική προοπτική, που βασίζεται όχι μόνο στη ρύθμιση της πίεσης, αλλά στη διατροφική υποστήριξη και στον μεταβολισμό του ίδιου του αμφιβληστροειδούς.
