Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις στη Ρουμανία, καθώς η ηγεσία του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (PSD) ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι θα αποχωρήσει από την κυβέρνηση, προκαλώντας την παραίτηση του πρωθυπουργού Marcel Ciolacu.
Για να διατηρηθεί η σταθερότητα, οι σημερινοί υπουργοί θα συνεχίσουν να υπηρετούν προσωρινά, με τον πρόεδρο Bolojan να αναμένεται να διορίσει έναν από αυτούς ως υπηρεσιακό πρωθυπουργό.
«Αυτός ο συνασπισμός δεν έχει πλέον νομιμοποίηση», δήλωσε το βράδυ της Δευτέρας ο Ciolacu, σημειώνοντας ότι ο μελλοντικός πρόεδρος θα τον είχε αναδιαμορφώσει ανεξάρτητα.
Μετά τις επαναληπτικές προεδρικές εκλογές της 18ης Μαΐου, ο νεοεκλεγείς πρόεδρος θα ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τα κοινοβουλευτικά κόμματα για τον σχηματισμό νέου κυβερνητικού συνασπισμού.
Το σενάριο Georgescu
Ο George Simion, ο οποίος κέρδισε τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών με σχεδόν 41% των ψήφων, έχει επανειλημμένα υποσχεθεί να φέρει στην εξουσία τον πρώην φιλορώσο υποψήφιο Calin Georgescu -ο οποίος αποκλείστηκε σκαβδαλωδώς από την υποψηφιότητα στις τρέχουσες εκλογές- εάν γίνει πρόεδρος.
Παρόλο που το PSD κέρδισε τις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές, ο ρουμανικός νόμος δεν απαιτεί από τον πρόεδρο να ζητήσει από το νικηφόρο κόμμα να σχηματίσει κυβέρνηση, εξηγεί η Euractiv.
Ο πρόεδρος μπορεί αντ’ αυτού να καλέσει το δεύτερο κόμμα – επί του παρόντος το AUR – να προσπαθήσει να σχηματίσει συνασπισμό.
Επί του παρόντος, τα ακροδεξιά κόμματα, AUR, POT και SOS, κατέχουν περίπου το 30% των κοινοβουλευτικών εδρών, όχι αρκετά για να κυβερνήσουν μόνα τους.
Εάν δύο διαδοχικές προσπάθειες σχηματισμού κυβέρνησης αποτύχουν, θα προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές.
Σε ένα τέτοιο σενάριο, το AUR και το POT θα μπορούσαν να κερδίσουν πρόσθετη υποστήριξη, ιδίως με την υποστήριξη του Simion.
Ασάφεια γύρω από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ
Ο Simion έχει εκφράσει ανάμεικτες απόψεις σχετικά με τον ρόλο της Ρουμανίας στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ενώ επιμένει ότι δεν επιθυμεί να δει τη Ρουμανία να εγκαταλείπει καμία από τις δύο συμμαχίες, λέει ότι η χώρα πρέπει να σταματήσει να «γονατίζει» μπροστά τους.
Αντιτάχθηκε στην ένταξη της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ -που επικυρώθηκε από το κοινοβούλιο της Ρουμανίας- με το επιχείρημα ότι η Φινλανδία εμπόδισε την είσοδο της Ρουμανίας στη ζώνη Σένγκεν.
Επιπλέον, το κόμμα του, μαζί με το SOS και το POT, καταψήφισε νόμο που επέτρεπε στον ρουμανικό στρατό να καταρρίπτει μη εξουσιοδοτημένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη στον εθνικό εναέριο χώρο.
Προσέβαλαν μάλιστα τον νόμο στο Συνταγματικό Δικαστήριο.
Τον Νοέμβριο του 2023, οι νομοθέτες του AUR απείχαν από την ψηφοφορία για την έγκριση της ίδρυσης μιας περιφερειακής διοίκησης του ΝΑΤΟ στη Ρουμανία.
Ωστόσο, ο Simion ισχυρίζεται τώρα ότι υποστηρίζει τις βάσεις του ΝΑΤΟ και την ενίσχυση της ανατολικής πτέρυγας της συμμαχίας υπό την ηγεσία των ΗΠΑ.
Υποστηρικτής του Donald Trump και του κινήματος MAGA, ο Simion αρνείται να χαρακτηριστεί ακροδεξιός.
Προσδιορίζεται ως συντηρητικός που θέλει η Ρουμανία να παραμείνει στην ΕΕ, αλλά αντιτίθεται στην τρέχουσα ηγεσία της στις Βρυξέλλες.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, συμμάχησε με τους υποστηρικτές του RoExit, λέγοντας στο PressOne ότι η «απογοήτευση» από τη γραφειοκρατία της ΕΕ ώθησε ορισμένους ψηφοφόρους του AUR, του PSD και ακόμη και του USR να εξετάσουν το ενδεχόμενο να εγκαταλείψουν την Ένωση. Από τότε που έγινε αντιπρόεδρος της ομάδας των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR), ο Simion έχει μετριάσει τη ρητορική του, ιδίως όταν μιλάει σε ξένα μέσα ενημέρωσης.
Ωστόσο, αρκετά στελέχη που βρίσκονται κοντά του, συμπεριλαμβανομένου του Georgescu, εξακολουθούν να εκφράζουν πιο ριζοσπαστικές απόψεις.
Ποιος είναι ο Nicușor Dan;
Αντίθετα, ο δήμαρχος του Βουκουρεστίου Nicușor Dan έχει ξεκάθαρες φιλοευρωπαϊκές και φιλονατοϊκές απόψεις.
Πρώην ακτιβιστής ΜΚΟ που επικεντρώθηκε στη διατήρηση της ιστορικής αρχιτεκτονικής του Βουκουρεστίου, ο Dan διατηρεί μια ρεφορμιστική, αντικαθεστωτική στάση. Ίδρυσε το κόμμα USR, αλλά αργότερα το εγκατέλειψε, κερδίζοντας τη δημαρχία του Βουκουρεστίου το 2020 ως ανεξάρτητος – όπως ακριβώς ελπίζει τώρα να κερδίσει την προεδρία.
Ο Dan, ο οποίος προκρίθηκε στον δεύτερο γύρο της προεδρικής κούρσας, δήλωσε τη Δευτέρα ότι «η εποχή έχει τελειώσει» όταν τα πολιτικά κόμματα έβλεπαν το εκλογικό σώμα ως απλές «σακούλες με ψήφους».»
Η κριτική του απευθυνόταν στο PSD και το PNL, τα δύο κύρια συστημικά κόμματα της Ρουμανίας, τα οποία έχουν επικριθεί ευρέως για τους χειρισμούς τους όσον αφορά τη διαφθορά, την πανδημία, τα δημόσια οικονομικά και το σχέδιο ανάκαμψης της ΕΕ, όπου η Ρουμανία κινδυνεύει πλέον να χάσει κονδύλια λόγω της μη τήρησης των μεταρρυθμιστικών στόχων.
