Μια πρόσφατη έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Οκλαχόμα έχει αποκαλύψει μια πιθανή σύνδεση ανάμεσα στα χαμηλά επίπεδα σιδήρου και τις γνωστικές δυσκολίες που παρατηρούνται σε γυναίκες κατά την εμμηνόπαυση.
Η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nutrients, προσφέρει εξηγήσεις για κοινά συμπτώματα που σχετίζονται με την εμμηνόπαυση, όπως είναι η «ομίχλη» του εγκεφάλου, οι κενές μνήμες και η μειωμένη ικανότητα προσοχής.
«Οι προηγούμενες μελέτες μας έδειξαν ότι η έλλειψη σιδήρου μπορεί να μειώσει σημαντικά τις νοητικές επιδόσεις. Για παράδειγμα, ο χρόνος αντίδρασης μπορεί να διαρκέσει περίπου 150 χιλιοστά του δευτερολέπτου περισσότερο για κάποιον με χαμηλό σίδηρο. Αυτή η μικρή καθυστέρηση αθροίζεται γρήγορα, ειδικά στην καθημερινή λήψη αποφάσεων», εξηγεί ο δρ. Michael Wenger, καθηγητής ψυχολογίας στο Κολέγιο Τεχνών και Επιστημών του OU και επικεφαλής συντάκτης της μελέτης.
«Ο σίδηρος παίζει κρίσιμο ρόλο στην παραγωγή ντοπαμίνης, ενός νευροδιαβιβαστή που εμπλέκεται τόσο στη λειτουργία του εγκεφάλου, όσο και στην όραση. Όταν μια γυναίκα μεταβαίνει στην εμμηνόπαυση, σταματά να χάνει αίμα μηνιαίως, επομένως δεν χάνει και σίδηρο. Θέλαμε να διερευνήσουμε αν το γνωστικό κόστος που συνδέεται με τα χαμηλά επίπεδα σιδήρου μειώνεται κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης», προσθέτει.
Οι ερευνητές αξιολόγησαν τα επίπεδα σιδήρου, πραγματοποίησαν μαγνητικές τομογραφίες για να καταγράψουν τις εναποθέσεις σιδήρου στον εγκέφαλο και εξέτασαν τις γνωστικές επιδόσεις των συμμετεχουσών. Αν και καμία από τις γυναίκες δεν παρουσίαζε κλινική έλλειψη σιδήρου, πολλές είχαν επίπεδα χαμηλότερα από αυτά που θεωρούνται βέλτιστα για την ηλικία τους. Οι ίδιες παρουσίαζαν, ταυτόχρονα, χειρότερες επιδόσεις σε τεστ μνήμης, προσοχής και γνωστικής επεξεργασίας.
Κίνδυνος για την υγεία τα υπερβολικά υψηλά επίπεδα σιδήρου;
Ένα σημαντικό εύρημα της μελέτης ήταν ότι τα υψηλότερα επίπεδα σιδήρου στο αίμα δεν σχετίζονται με περίσσεια σιδήρου στον εγκέφαλο. «Αυτό ήταν απροσδόκητο και καθησυχαστικό», σημείωσε ο δρ. Wenger. «Σημαίνει ότι η διατήρηση επαρκούς ποσότητας σιδήρου δεν αυξάνει απαραίτητα τον κίνδυνο διαταραχών του εγκεφάλου που σχετίζονται με το σίδηρο». Σημειώνεται ότι η επιβλαβής συσσώρευση σιδήρου στον εγκέφαλο αποτελεί γνωστό παράγοντα κινδύνου για νευροεκφυλιστικές παθήσεις, όπως η νόσος Αλτσχάιμερ.
Αν και τα συμπληρώματα σιδήρου σε υψηλές δόσεις μπορεί να προκαλέσουν γαστρεντερική δυσφορία, ο δρ. Wenger υποστηρίζει ότι ένα συμπλήρωμα χαμηλής δόσης ή η προσθήκη διατροφικών επιλογών με σημαντικές ποσότητες σιδήρου θα μπορούσαν να είναι ευεργετικές. «Απλές αλλαγές θα μπορούσαν να κάνουν τη μετάβαση στην εμμηνόπαυση πιο εύκολη στη διαχείρισή της», σχολιάζει ο ίδιος.
