Σε έναν κόσμο που κυριαρχείται τεχνολογικά από τις Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται να παραδέχεται ότι η απεξάρτηση από τους αμερικανικούς τεχνολογικούς κολοσσούς δεν είναι ρεαλιστικός στόχος — τουλάχιστον όχι για την ώρα.
Σύμφωνα με προσχέδιο στρατηγικής που εξασφάλισε το Politico και πρόκειται να δημοσιευθεί μέσα στην άνοιξη, οι Βρυξέλλες παραδέχονται ότι η Ευρώπη δεν έχει ουσιαστικές νέες ιδέες για να ενισχύσει τον ρόλο της ως ισχυρού τεχνολογικού παίκτη. Κι αυτό, την ώρα που η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο αναζωπυρώνει τους ευρωπαϊκούς φόβους για την κυριαρχία των ΗΠΑ σε κρίσιμες τεχνολογίες όπως τα κοινωνικά δίκτυα, οι cloud υπηρεσίες και η τεχνητή νοημοσύνη.
Η ΕΕ αναγνωρίζει πλέον ότι «η πλήρης απεξάρτηση είναι μη ρεαλιστική» και πως η συνεργασία με τις ΗΠΑ θα παραμείνει απαραίτητη σε ολόκληρη την τεχνολογική αλυσίδα αξίας. Η στρατηγική μάλιστα επισημαίνει ότι συνεργασίες θα χρειαστούν και με χώρες όπως η Κίνα, η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα και η Ινδία.
Η ανάγκη για τεχνολογικές συμμαχίες με «ομοϊδεάτες χώρες» παρουσιάζεται ως βασική απάντηση στη νέα γεωπολιτική πραγματικότητα. Η ιδέα είναι να ενισχυθεί η έρευνα, να διευρυνθούν οι ευκαιρίες για ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και να ανακοπεί η εξάρτηση από την τεχνογνωσία και τις υποδομές τρίτων. Αυτό όμως έρχεται σε αντίθεση με τις ολοένα και πιο ηχηρές εκκλήσεις για τεχνολογικό προστατευτισμό.
Η στάση απέναντι στην Κίνα είναι πιο αμυντική. Το προσχέδιο επαναλαμβάνει την πρόθεση της ΕΕ να ηγηθεί διεθνώς στην ασφάλεια των δικτύων 5G — κάτι που έμμεσα σημαίνει συνέχιση του αποκλεισμού κινεζικών προμηθευτών όπως η Huawei. Παράλληλα, προτείνει την επέκταση του μοντέλου «ψηφιακής διπλωματίας» που έχουν εφαρμόσει από κοινού ΗΠΑ και ΕΕ, ώστε να αποθαρρύνουν τρίτες χώρες από το να χρησιμοποιούν κινεζικό εξοπλισμό.
Η στρατηγική επισημαίνει ακόμη ότι οι γεωπολιτικές εντάσεις και η πολυπλοκότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας στους ημιαγωγούς απαιτούν ευέλικτες και στοχευμένες συνεργασίες. Η ΕΕ εξετάζει το ενδεχόμενο να κατασκευάσει μονάδες τεχνητής νοημοσύνης εκτός της επικράτειάς της, καθώς και να συνεργαστεί με άλλες χώρες στον τομέα της κυβερνοασφάλειας και της αντιμετώπισης επιθέσεων τύπου ransomware.
Η «Ψηφιακή Στρατηγική για τη Διεθνή Σκηνή» της ΕΕ αναμένεται να παρουσιαστεί επίσημα στις 4 Ιουνίου, αλλά ήδη προκαλεί ερωτήματα για το αν ανταποκρίνεται στην πρόκληση: μπορεί η Ευρώπη να χτίσει πραγματική τεχνολογική κυριαρχία ή θα παραμείνει εξαρτώμενη από τους αμερικανικούς γίγαντες — απλώς προσπαθώντας να περιορίσει τις πιο ορατές συνέπειες της εξάρτησης;
