Εντατικές νομικές διαβουλεύσεις ξεκινούν κορυφαίες διεθνείς εμπορικές, ασφαλιστικές και ναυτιλιακές εταιρείες, προετοιμαζόμενες για ενδεχόμενη χαλάρωση των αμερικανικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας, δεδομένου ότι οι γεωπολιτικές εντάσεις στην αγορά ενέργειας συνεχίζονται.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ των Financial Times, αρκετοί παγκόσμιοι παίκτες επεξεργάζονται σενάρια βάσει των οποίων οι ΗΠΑ θα προχωρήσουν σε στοχευμένη άρση ή μερική αποδυνάμωση περιορισμών, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση και η G7 θα διατηρήσουν αυστηρότερη στάση.
Αυτές οι εξελίξεις δημιουργούν περίπλοκα δεδομένα για τις επιχειρήσεις, που καλούνται να διαμορφώσουν εμπορικά σχήματα προσαρμοσμένα σε ένα περιβάλλον με αντικρουόμενα καθεστώτα κυρώσεων.
Αναλυτές προειδοποιούν πως η διαφοροποίηση μεταξύ των πολιτικών των ΗΠΑ και της ΕΕ ενισχύει την πολυπλοκότητα και αυξάνει τους νομικούς και επιχειρηματικούς κινδύνους για τις πολυεθνικές εταιρείες.
Παραδοσιακά, οι αμερικανικές κυρώσεις θεωρούνται οι πλέον αυστηρές.
Η στάση της ΕΕ
Ωστόσο, το ενδιαφέρον στρέφεται ολοένα και περισσότερο προς τους ευρωπαϊκούς περιορισμούς, καθώς Βρυξέλλες και Λονδίνο τηρούν σκληρή στάση απέναντι στη Μόσχα.
Ειδικά η ΕΕ έχει αναπτύξει ένα περίπλοκο πλέγμα δευτερογενών κυρώσεων και μηχανισμών ελέγχου των τελικών αποδεκτών προϊόντων, καθιστώντας ακόμα πιο δύσκολη τη συμμόρφωση για τις εταιρείες.
Παρότι δεν αναμένεται πλήρης άρση των αμερικανικών κυρώσεων, είναι πιθανό να εξεταστεί στοχευμένη χαλάρωση, ιδίως σε τομείς στρατηγικής σημασίας, όπως η ενέργεια.
Στο παρελθόν, είχαν εφαρμοστεί εξαιρέσεις σε προϊόντα όπως τρόφιμα, λιπάσματα και ενεργειακοί πόροι, όταν κρίθηκε ότι οι κυρώσεις επηρεάζουν την παγκόσμια σταθερότητα ή τις τιμές.
Σε περίπτωση λήψης αντίστοιχων μέτρων, οι έμποροι πετρελαίου και οι εταιρείες logistics θα επιδιώξουν την ταχεία αποκατάσταση των σχέσεών τους με ρωσικούς ενεργειακούς κολοσσούς.
Ωστόσο, η επιστροφή στη ρωσική αγορά δεν θα είναι εύκολη υπόθεση.
Πλήρης επανεκκίνηση
Η πλήρης επανεκκίνηση εμπορικών δραστηριοτήτων απαιτεί όχι μόνο τη συναίνεση των ρυθμιστικών αρχών, αλλά και τη διαθεσιμότητα τραπεζών, ασφαλιστικών οργανισμών και μεταφορικών φορέων να εξυπηρετήσουν συναλλαγές με ρωσικούς αντισυμβαλλόμενους – κάτι που προς το παρόν φαντάζει δύσκολο, δεδομένων των κινδύνων δευτερογενών κυρώσεων από ΗΠΑ και ΕΕ.
Από την πλευρά της, η Μόσχα δηλώνει ρεαλιστικά ότι δεν αναμένει άρση των κυρώσεων στο άμεσο μέλλον.
Αντιθέτως, έχει ήδη προσαρμόσει την οικονομία της στις νέες συνθήκες, ενισχύοντας τις εμπορικές σχέσεις με χώρες της Ασίας και της Μέσης Ανατολής και αυξάνοντας τις ενεργειακές εξαγωγές προς Κίνα, Ινδία, Τουρκία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, με διακανονισμούς σε εθνικά νομίσματα.
Αν τελικά οι ΗΠΑ προχωρήσουν σε στοχευμένη χαλάρωση, οι εταιρείες από την Ασία και τον Αραβικό Κόλπο – που έχουν ήδη παρουσία στη ρωσική αγορά – θα βρεθούν σε πλεονεκτική θέση.
Αντιθέτως, για τις δυτικές επιχειρήσεις, η επιστροφή ενδέχεται να είναι πολύ πιο δύσκολη, καθώς ακόμη και αν αλλάξει το νομικό πλαίσιο, οι φόβοι για μελλοντικούς περιορισμούς θα συνεχίσουν να πλανώνται.