Λίγες ημέρες μετά τη δήλωση του υπουργού Εξωτερικών ότι θα επισκεφθεί τη Λιβύη στις αρχές Ιουλίου και ότι η Ελλάδα είναι διατεθειμένη να ξεκινήσει και πάλι τις διαβουλεύσεις για την οριοθέτηση της ΑΟΖ με τη γειτονική μας χώρα, το υπουργείο Εξωτερικών της κυβέρνησης της Τρίπολης απέρριψε την απόφαση της Ελλάδας να ξεκινήσει διεθνή διαγωνισμό για την εξερεύνηση υδρογονανθράκων σε περιοχές νότια της Κρήτης, καθώς ορισμένα από τα οικόπεδα αυτά, όπως μετέδωσαν λιβυκά Μέσα Ενημέρωσης, βρίσκονται σε περιοχές που αμφισβητούνται από την προσωρινή κυβέρνηση της Λιβύης.
Το υπουργείο Εξωτερικών λοιπόν, ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι η ελληνική απόφαση συνιστά κατάφωρη παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Λιβύης, καλώντας την Αθήνα να δώσει προτεραιότητα στον δρόμο του διαλόγου και της διαπραγμάτευσης για τις αμφισβητούμενες περιοχές.
Προειδοποίησε, δε, ότι η μονομερής ενέργεια της Ελλάδας θα οδηγήσει μόνο σε μεγαλύτερη ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο. Στην Αθήνα γινόταν προετοιμασία ώστε σε πρώτο επίπεδο να ενεργοποιηθούν και πάλι οι δίαυλοι και υπήρχε ικανοποίηση ότι είχανε βρει ένα αποδεκτό επίπεδο συνεργασίας.
Είναι τώρα το ταξίδι του Γεραπετρίτη στον αέρα; Ασφαλώς ήταν σε γνώση της Αθήνας η παρουσία της Τουρκίας στη Λιβύη και η επιρροή της όχι μόνο σε στρατιωτικό επίπεδο αλλά και στις πολιτικές εξελίξεις. «Εάν με ρωτάτε για το ζήτημα της διείσδυσης της Τουρκίας, η Τουρκία είχε πάντοτε διείσδυση. Και η διείσδυση αυτή, εξάλλου, ήταν εκείνη που οδήγησε στο τουρκολιβυκό μνημόνιο το 2019 και στην κοινοποίησή του στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών το 2020» είχε παραδεχτεί πρόσφατα ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας σε συνέντευξή του.
Η Αθήνα επίσης, γνώριζε για συνομιλίες ανάμεσα στην Εθνική Εταιρεία Πετρελαίου της Λιβύης και της Τουρκικής Εταιρείας Πετρελαίου την TPAO, με στόχο την αύξηση των επενδύσεων και των τεχνικών ανταλλαγών, ενώ η Λιβύη είχε ζητήσει την επιστροφή των τουρκικών πετρελαϊκών εταιρειών κατά τη διάρκεια συνάντησής αρμόδιου υπουργού με τον υπουργό Ενέργειας της Τουρκίας, Αλπασλάν Μπαϊρακτάρ, στη σύνοδο κορυφής για τους φυσικούς πόρους στην Κωνσταντινούπολη πριν από λίγες ημέρες.
Θυμίζουμε ότι τα επίμαχα θαλάσσια οικόπεδα για τα οποία έχει ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον ο αμερικανικός κολοσσός Chevron και για τα οποία μέχρι σήμερα δεν είχαν υπάρξει αντιδράσεις από τη Λιβύη για τη διαδικασία αδειοδότησης των δύο οικοπέδων νότια της Κρήτης, έχουν οριστεί βάσει της μέσης γραμμής του νόμου Μανιάτη και εκ των πραγμάτων επικαλύπτουν μέρος της περιοχής που ενδεχομένως να διεκδικήσει η Λιβύη βάσει του Τουρκολιβυκού Μνημονίου.
Η υπογραφή του τουρκολιβυκού συμφώνου στις 27 Νοεμβρίου 2019, από την κυβέρνηση του Αμπντελχαμίντ Αλ Ντμπεϊμπά, είχε προκαλέσει την άμεση αντίδραση της Ελλάδας ενώ υπήρξε και ανταλλαγή διαβημάτων. Το υπουργείο Εξωτερικών έχει επανειλημμένα τονίσει ότι η συμφωνία παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, αγνοεί την ύπαρξη των ελληνικών νησιών και δεν έχει καμία νομική ισχύ, καθώς δεν έχει εγκριθεί από το λιβυκό κοινοβούλιο.
Η Τρίπολη καλεί την Ελλάδα να ανακαλέσει τη σχετική πρωτοβουλία και επισημαίνει ότι η Λιβύη παραμένει προσηλωμένη σε μια ειρηνική Μεσόγειο, όπου θα κυριαρχούν η συνεργασία, ο διάλογος και η ανάπτυξη για όλους. Απορρίπτει δε, κάθε μονομερή ενέργεια, τονίζοντας ότι τέτοιες επιλογές εντείνουν τις εντάσεις και δεν συμβάλλουν στην επίλυση των διαφορών.
Σε μια προσπάθεια εκτόνωσης της έντασης, η Λιβύη απευθύνει έκκληση προς την Ελλάδα να επανεξετάσει την απόφασή της με υπευθυνότητα, λαμβάνοντας υπόψη τις ιστορικές σχέσεις των δύο λαών και να επιλέξει τη διπλωματική οδό για την επίλυση των διαφορών, με γνώμονα το διεθνές δίκαιο και την αρχή της αμοιβαίας κατανόησης.
Η ανακοίνωση αυτή έρχεται να υπενθυμίσει τις μακροχρόνιες διαφωνίες μεταξύ Αθήνας και Τρίπολης για τον καθορισμό θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο, ιδίως μετά τη συμφωνία οριοθέτησης που υπεγράφη το 2019 μεταξύ Τουρκίας και της κυβέρνησης της Τρίπολης, προκαλώντας τότε σφοδρές αντιδράσεις από την ελληνική πλευρά.
Η Αθήνα δεν έχει ακόμα εκδώσει επίσημη απάντηση στο νέο διάβημα της Λιβύης, ωστόσο η εξέλιξη αυτή αναμένεται να προκαλέσει νέο γύρο αντιπαραθέσεων στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, όπου τα ενεργειακά ζητήματα συνδέονται άμεσα με την περιφερειακή γεωπολιτική ισορροπία.
