Σύμφωνα με διεθνή δημοσιεύματα, καθοριστικής σημασίας φαίνεται πως υπήρξε η πρόσφατη τηλεφωνική επικοινωνία του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν με τον Αμερικανό ομόλογό του Ντόναλντ Τραμπ, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 16 Οκτωβρίου. Η συνομιλία αυτή εκτιμάται ότι συνέβαλε σημαντικά στην απόφαση του Λευκού Οίκου να επανεξετάσει τη χορήγηση πυραύλων cruise Tomahawk, καθώς και να προωθήσει μια νέα διπλωματική πρωτοβουλία για τον τερματισμό των εχθροπραξιών στην ανατολική Ουκρανία.
Πηγές αναφέρουν ότι ο πρόεδρος Πούτιν υπογράμμισε τη σημασία της αποφυγής ενεργειών που θα μπορούσαν να επιδεινώσουν την κρίση, επισημαίνοντας πως η Ρωσία επιδιώκει μια σταθερή και βιώσιμη λύση στην περιοχή. Παράλληλα, η Μόσχα φέρεται να θεωρεί ότι η επίτευξη ειρήνης προϋποθέτει τον πλήρη έλεγχο του Ντονέτσκ, περιοχής στρατηγικής σημασίας για τη συνολική σταθερότητα της ανατολικής Ουκρανίας. Ωστόσο, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα ο ρώσος πρόεδρος ξεκαθάρισε ότι αν το έδαφος της χώρας του δεχθεί Tomahawk θα χτυπήσει μέσα σε αμερικανικό έδαφος και συγκεκριμένα το εργοστάσιο της Raytheon όπου κατασκευάζονται οι εν λόγω πύραυλοι. Η αναφορά του Πούτιν ήταν αρκετή για να αλλάξει πλήρως στάση ο Τραμπ καθώς δεν γίνεται να βγαίνουν όλες οι μπλόφες.
Από την πλευρά του, ο Αμερικανός πρόεδρος φέρεται να εξέφρασε την πρόθεσή του για άμεση συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, με στόχο το «πάγωμα» των γραμμών αντιπαράθεσης στις θέσεις όπου βρίσκονται σήμερα οι δυνάμεις των δύο πλευρών. Η συζήτηση αυτή αναμένεται να αποτελέσει τη βάση για την επικείμενη συνάντηση Πούτιν–Τραμπ, η οποία, σύμφωνα με πληροφορίες, σχεδιάζεται να πραγματοποιηθεί στη Βουδαπέστη, αν και δεν έχει ακόμη οριστεί ημερομηνία.
Αναλυτές εκτιμούν ότι η Ρωσία, πριν από οποιαδήποτε συμφωνία, επιδιώκει να εδραιώσει τη θέση της στις πόλεις Ποκρόφσκ και Λίμαν του Ντονέτσκ, προκειμένου να ενισχύσει τη διαπραγματευτική της ισχύ. Η χρονική περίοδος έως τη συνάντηση των δύο ηγετών θεωρείται κρίσιμη για τις επιχειρησιακές εξελίξεις στο πεδίο.
Από την άλλη, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, σε πρόσφατο διάγγελμά του, επανέλαβε τη θέση ότι το Κίεβο δεν πρόκειται να αποδεχθεί απώλεια εδαφών, τονίζοντας πως «η Ουκρανία δεν θα παραχωρήσει τίποτα στη Ρωσία». Η στάση αυτή αναμένεται να αποτελέσει σημαντικό παράγοντα στις μελλοντικές διαπραγματεύσεις.
Παρατηρητές επισημαίνουν ότι, εάν η συνάντηση Πούτιν–Τραμπ στη Βουδαπέστη οδηγήσει σε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, χωρίς την άμεση παρέμβαση ευρωπαϊκών ηγετών ή του Κιέβου, η Ουκρανία ενδέχεται να βρεθεί μπροστά σε μια νέα πολιτική πραγματικότητα, με πιθανές εσωτερικές ανακατατάξεις και αναζήτηση νέας στρατηγικής πορείας.