Σοκ και πανικό προκαλούν στην Άγκυρα οι δηλώσεις του Ερχάν Ουστά, ο οποίος όχι μόνο έσκισε το «παραμύθι» της Γαλάζιας Πατρίδας, αλλά αποκάλυψε δημόσια αυτό που το τουρκικό καθεστώς προσπαθεί απεγνωσμένα να κρύψει: η Τουρκία έχει μείνει πλήρως απομονωμένη στην Ανατολική Μεσόγειο. Την ώρα που η κυβέρνηση Ερντογάν επένδυε σε μεγαλοϊδεατικές φαντασιώσεις και επιθετικές κινήσεις, το Ισραήλ —ένας από τους πιο κρίσιμους παίκτες της περιοχής— γύρισε οριστικά την πλάτη στην Άγκυρα, αφήνοντάς την εκτεθειμένη και χωρίς συμμάχους.
Η παραδοχή του Ουστά δεν είναι απλώς μια δήλωση. Είναι δημόσια διάλυση ενός αφηγήματος που η τουρκική πολιτική ηγεσία προωθούσε για χρόνια προς εσωτερική κατανάλωση. Και τώρα, που τα γεωπολιτικά παιχνίδια σκληραίνουν και οι ισορροπίες αλλάζουν, η Τουρκία ανακαλύπτει πως το έδαφος χάνεται κάτω από τα πόδια της. Η ομολογία του Τούρκου βουλευτή ανοίγει νέο κύκλο εξελίξεων και επιβεβαιώνει πως η Ανατολική Μεσόγειος δεν είναι πια περιβάλλον στο οποίο η Άγκυρα μπορεί να παίζει χωρίς αντίπαλο.
Στο πλαίσιο των κοινοβουλευτικών συζητήσεων για την ψήφιση του τουρκικού προϋπολογισμού, ο βουλευτής της Σαμψούντας, Ερχάν Ουστά (Erhan Usta), από το ακροδεξιό κόμμα IYI PARTI (Καλό Κόμμα), άσκησε δριμεία κριτική στην κυβέρνηση, κατηγορώντας την για αδράνεια και υποχώρηση στις εθνικές διεκδικήσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και τη λεγόμενη «Γαλάζια Πατρίδα» (Mavi Vatan).
Η τοποθέτηση του κ. Ουστά έγινε κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής Προγραμματισμού και Προϋπολογισμού της Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης της Τουρκίας στις 18 Νοεμβρίου 2025.
Κατηγορίες για εσωτερική πολιτική εκμετάλλευση και υποχώρηση
Ο βουλευτής της αντιπολίτευσης ξεκίνησε την κριτική του σημειώνοντας ότι το ζήτημα της Ανατολικής Μεσογείου και της «Γαλάζιας Πατρίδας», ενώ έχει διαμορφώσει μια «πολύ ισχυρή εσωτερική πολιτική» στην Τουρκία τα τελευταία χρόνια, έχει μετατραπεί σε αντικείμενο πλήρους εκμετάλλευσης για εσωτερικούς πολιτικούς σκοπούς.
«Η Τουρκία δεν βρίσκεται πλέον στην Ανατολική Μεσόγειο. Δεν ασκεί καθόλου δραστηριότητες εξερεύνησης από ενεργειακή άποψη στη “Γαλάζια Πατρίδα”», υποστήριξε ο Ουστά, στρέφοντας τα βέλη του κυρίως προς τη στάση του Προέδρου της χώρας, Ερντογάν, την οποία χαρακτήρισε ως το «βασικό σημείο που επικρίνουμε εδώ».
Η «απόσυρση» των πλοίων και ο «χάρτης της Σεβίλλης»
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην απόφαση της Άγκυρας να αποσύρει τα ερευνητικά της σκάφη από την επίμαχη περιοχή.
«Η Τουρκία διαθέτει επί του παρόντος οκτώ πλοία, δύο σεισμικά ερευνητικά πλοία και έξι πλοία βαθιάς γεώτρησης.
Δεν υπάρχει άλλο τέτοιο παράδειγμα στον κόσμο.
Όλοι οι υπόλοιποι νοικιάζουν πλοία, εμείς όμως, αγοράσαμε λέγοντας ότι “οι άλλοι δεν μας δίνουν πλοία”.
Εντάξει, τα αγοράσαμε, αλλά αποσύραμε τα πλοία από την Ανατολική Μεσόγειο. Η Τουρκία δεν έχει καμία δραστηριότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Πώς είναι δυνατόν κάτι τέτοιο; Είναι αδύνατο να το δεχτούμε.
Η Σεβίλλη, κοιτάξτε, από τις 22 Δεκεμβρίου 2022, η Τουρκία δεν έχει βγει καθόλου πέραν της περιοχής του Χάρτη της Σεβίλλης στις ερευνητικές της δραστηριότητες, κάτι που δεν πρέπει ποτέ να αποδεχθούμε. Κύριε Υπουργέ, πώς μας το εξηγείτε αυτό;
Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι η Σεβίλλη είναι η δεύτερη Συνθήκη των Σεβρών. Δεν μπορούμε να την αποδεχθούμε, δεν έχει καμία νομική ισχύ.
Υπάρχουν δικαστικές αποφάσεις, όχι βάσει αυτού του χάρτη, αλλά, όπως γνωρίζετε, για παρόμοιες περιπτώσεις, υπάρχει μια διαμάχη για το νησί του Καστελλόριζου.
Ο κ. Ουστά έθεσε επιτακτικά το ζήτημα του «Χάρτη της Σεβίλλης», τονίζοντας ότι από τις 22 Δεκεμβρίου 2022, η Τουρκία δεν έχει διεξάγει έρευνες πέραν των ορίων που θέτει ο εν λόγω χάρτης.
«Δεν πρέπει ποτέ να αποδεχθούμε κάτι τέτοιο», είπε, χαρακτηρίζοντας μάλιστα τον χάρτη ως τη «δεύτερη Συνθήκη των Σεβρών» και υπογραμμίζοντας ότι δεν έχει καμία νομική ισχύ.
Η ελληνική και η τουρκική ΑΟΖ σύμφωνα με τον Χάρτη της Σεβίλλης
Ο βουλευτής περιέγραψε τον χάρτη ως μέσο περιορισμού των τουρκικών θαλάσσιων ζωνών δικαιοδοσίας σε μια περιοχή που απέχει μόλις 2 χιλιόμετρα από την τουρκική ηπειρωτική χώρα, ενώ αφήνει 580 χιλιόμετρα στην ηπειρωτική χώρα της Ελλάδας.
Απέδωσε την κατάσταση αυτή στο γεγονός ότι «η “Ελληνοκυπριακή πλευρά της Νότιας Κύπρου” και η Ελλάδα έχουν την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ η Τουρκία έχει μείνει μόνη της στην Ανατολική Μεσόγειο χωρίς συμμάχους, λόγω των εσφαλμένων πολιτικών της».
Τόνισε επίσης πως είναι απαράδεκτο Νορβηγοί να διεξάγουν έρευνες στην περιοχή, ενώ η Τουρκία έχει αποσύρει τα πλοία της.
Πρόταση για συμφωνίες με Συρία και Αίγυπτο
Κλείνοντας την τοποθέτησή του, ο κ. Ουστά απαίτησε την άμεση συνέχιση των δραστηριοτήτων έρευνας στην περιοχή και πρότεινε μια συγκεκριμένη διπλωματική οδό:
Άμεση σύναψη συμφωνίας Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) με τη Συρία, δεδομένων των «τόσο καλών» σχέσεων των δύο χωρών.
Σύναψη συμφωνίας ΑΟΖ με την Αίγυπτο στη συνέχεια.
«Είναι καιρός η Τουρκία να κηρύξει τη δική της αποκλειστική οικονομική ζώνη στην Ανατολική Μεσόγειο.
Δεν μπορούμε να αφήσουμε αυτά τα θέματα στην “Ε/Κ πλευρά της Νότιας Κύπρου” και στην Ελλάδα», κατέληξε, ζητώντας να μην επαναληφθεί μια κατάσταση de facto υποχώρησης, όπως αυτή που βιώνεται στα νησιά και στην Ανατολική Μεσόγειο.
