Η ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΥ ΞΕΓΥΜΝΩΘΗΚΕ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ
Το 2025 δεν ήταν απλώς μια «χρονιά εξελίξεων» για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ήταν η χρονιά που κατέρρευσαν τα προσχήματα. Η χρονιά που αποκαλύφθηκε, χωρίς φίλτρα, ότι το ευρωπαϊκό οικοδόμημα δεν λειτουργεί για τους λαούς, αλλά για πολεμικά συμφέροντα, γεωπολιτικές εξαρτήσεις και οικονομικά κέντρα ισχύος. Πίσω από βαρύγδουπες λέξεις όπως «ασφάλεια», «πράσινη μετάβαση» και «δημοκρατικές αξίες», η πραγματικότητα ήταν μία: περισσότερος πόλεμος, περισσότερη φτώχεια, λιγότερη εθνική κυριαρχία.
Η είσοδος της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας στη ζώνη Σένγκεν παρουσιάστηκε ως «ιστορική δικαίωση», ύστερα από 18 χρόνια αναμονής. Στην πράξη, όμως, η Σένγκεν του 2025 δεν είναι ζώνη ελευθερίας, αλλά ζώνη ανεξέλεγκτων ροών, πίεσης στα σύνορα και μεταφοράς του προβλήματος από χώρα σε χώρα. Την ίδια ώρα, η Πολωνία αναλαμβάνει την Προεδρία της ΕΕ με σύνθημα «Ασφάλεια, Ευρώπη», ένα σύνθημα που στην πράξη μεταφράστηκε σε στρατιωτικοποίηση, φόβο και πειθαρχία.
Η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο λειτούργησε σαν σεισμός στις Βρυξέλλες. Ο «στρατηγικός εταίρος» των Ευρωπαίων έδειξε από την πρώτη στιγμή ποιος κάνει κουμάντο: απειλές για εξοντωτικούς δασμούς, ωμοί εκβιασμοί και τελικά μια εμπορική συμφωνία που υποχρεώνει την Ευρώπη να αγοράζει αμερικανική ενέργεια εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων. Με απλά λόγια: οικονομική υποτέλεια με ευρωπαϊκή σφραγίδα.
Στο εσωτερικό της Ένωσης, οι πολιτικές εξελίξεις αποκάλυψαν βαθύ ρήγμα. Η εκλογική έκρηξη του AfD στη Γερμανία και ο αποκλεισμός της Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία έδειξαν ότι η «δημοκρατία» λειτουργεί επιλεκτικά. Όταν τα αποτελέσματα δεν βολεύουν το σύστημα, ενεργοποιούνται δικαστικές, θεσμικές και πολιτικές νάρκες. Στη Ρουμανία, εκλογές ακυρώνονται, επαναλαμβάνονται και «διορθώνονται», στο όνομα της καταπολέμησης ξένων παρεμβάσεων. Η ψήφος μετατρέπεται σε υπό όρους δικαίωμα.
Ιδιαίτερο κεφάλαιο αποτέλεσε η επιβολή του Κανονισμού για την Τεχνητή Νοημοσύνη. Παρουσιάστηκε ως προστασία των πολιτών, αλλά στην ουσία εγκαινίασε ένα νέο καθεστώς ελέγχου. Απαγορεύσεις, μηχανισμοί εποπτείας και ευρωπαϊκά γραφεία επιτήρησης στήνουν ένα πλαίσιο όπου η τεχνολογία δεν απελευθερώνει, αλλά πειθαρχεί. Η ΕΕ έγινε ο πρώτος μεγάλος παγκόσμιος ρυθμιστής – όχι για να προστατεύσει, αλλά για να ελέγξει.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία παρέμεινε το κεντρικό άλλοθι για κάθε απόφαση. Δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ σε στρατιωτική και οικονομική βοήθεια, νέα πακέτα κυρώσεων κατά της Ρωσίας, και καμία συζήτηση για ειρήνη. Αντίθετα, η ΕΕ μετατράπηκε σε προέκταση του ΝΑΤΟ, χρηματοδοτώντας έναν πόλεμο φθοράς που πληρώνουν οι ευρωπαϊκές κοινωνίες με ακρίβεια, ενεργειακή ασφυξία και κοινωνική διάλυση.
Η Λευκή Βίβλος για την Άμυνα και το σχέδιο ReArm Europe ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο. Πάνω από 800 δισ. ευρώ για εξοπλισμούς, ρήτρες διαφυγής για να παρακάμπτονται οι δημοσιονομικοί κανόνες, και στόχος 5% του ΑΕΠ για στρατιωτικές δαπάνες. Λεφτά για όπλα υπάρχουν. Για υγεία, μισθούς και κοινωνική προστασία, όχι.
Στο μεταναστευτικό, η υποκρισία κορυφώθηκε. Νέοι κανονισμοί, «ασφαλείς χώρες», επιτάχυνση επιστροφών – όλα μετατίθενται στο μέλλον, ενώ τα σύνορα παραμένουν διάτρητα και οι τοπικές κοινωνίες σηκώνουν μόνες τους το βάρος. Το νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης μετατρέπει την Ευρώπη σε φρούριο στα χαρτιά και σε ξέφραγο αμπέλι στην πράξη.
Και μέσα σε όλα αυτά, η πράσινη μετάβαση γίνεται εργαλείο πίεσης. Δεσμευτικοί στόχοι μείωσης εκπομπών 90% μέχρι το 2040, χωρίς καμία μέριμνα για το κόστος που θα πληρώσουν αγρότες, βιομηχανία και νοικοκυριά. Η κλιματική πολιτική μετατρέπεται σε ακόμη έναν μηχανισμό φτωχοποίησης.
Το 2025 έκλεισε με έναν τεράστιο προϋπολογισμό, εκατοντάδες δισεκατομμύρια δεσμεύσεων και ωραία λόγια για «ανταγωνιστικότητα» και «συνοχή». Στην πραγματικότητα, όμως, η Ευρωπαϊκή Ένωση βγήκε από τη χρονιά πιο διχασμένη, πιο στρατιωτικοποιημένη και πιο απομακρυσμένη από τους λαούς της.
Το 2025 δεν ήταν χρονιά ευκαιριών. Ήταν προειδοποίηση. Και το 2026 προμηνύεται ακόμη πιο σκληρό.
