Σοβαρά και δομικά προβλήματα στη λειτουργία του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας ανέδειξε ο Σύλλογος Εργαζομένων, σε συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 18 Δεκεμβρίου. Οι εργαζόμενοι περιέγραψαν μια εικόνα διοικητικής αποσύνθεσης, χρόνιας υποστελέχωσης και συστηματικής απαξίωσης, με άμεσες συνέπειες για τις κοινωνικές παροχές και τους πολίτες που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη στήριξης.
Το Υπουργείο, που λειτουργεί ως αυτόνομος φορέας εδώ και περίπου δυόμισι χρόνια, έχει επιφορτιστεί με ένα ιδιαίτερα ευρύ και ετερογενές φάσμα αρμοδιοτήτων. Από στεγαστικά προγράμματα όπως το «Σπίτι μου», μέχρι την αναδοχή, τα voucher παιδικών σταθμών, την ισότητα των φύλων, τα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (ΚΔΑΠ) και την κοινωνική ένταξη ευάλωτων ομάδων, καλείται να διαχειριστεί κρίσιμες πολιτικές χωρίς τα απαραίτητα εργαλεία.
Όπως επισημάνθηκε, πρόκειται για ένα Υπουργείο που ασχολείται με τα πιο ευάλωτα στρώματα της κοινωνίας: παιδιά, άτομα με αναπηρία, ηλικιωμένους, Ρομά, άστεγους και πολίτες με χαμηλά εισοδήματα. Παρ’ όλα αυτά, οι υπηρεσίες του παραμένουν διασκορπισμένες σε διαφορετικά κτίρια, κατάλοιπο της αποσπασματικής μεταφοράς αρμοδιοτήτων από άλλα υπουργεία, γεγονός που δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο τη λειτουργία τους.
Δραματική υποστελέχωση και οργανωτικό χάος
Ιδιαίτερα ανησυχητικά είναι τα στοιχεία που παρουσίασαν οι εκπρόσωποι του Συλλόγου σχετικά με το ανθρώπινο δυναμικό. Σύμφωνα με τα επίσημα δεδομένα, από τα 49 τμήματα του Υπουργείου, οκτώ δεν διαθέτουν προϊστάμενο, τέσσερα δεν έχουν ούτε έναν υπάλληλο, ενώ άλλα τρία λειτουργούν με έναν μόνο εργαζόμενο. Παράλληλα, δεκατρία τμήματα διαθέτουν αποκλειστικά προϊστάμενο, χωρίς προσωπικό υποστήριξης.
Την ίδια στιγμή, δεκάδες υπάλληλοι καλούνται να εκτελούν πολλαπλά καθήκοντα, αναλαμβάνοντας ταυτόχρονα ρόλους προϊσταμένων και αναπληρωτών διευθυντών. Κι ενώ το μόνιμο προσωπικό δεν επαρκεί ούτε κατ’ ελάχιστον, παρατηρείται αυξημένος αριθμός μετακλητών υπαλλήλων, με την αναλογία τους να αγγίζει το 1 προς 3 σε σχέση με τους μονίμους.
Οι εργαζόμενοι τονίζουν ότι η λειτουργία του Υπουργείου στηρίζεται αποκλειστικά στο φιλότιμο και την αυταπάρνηση του προσωπικού. Υπάλληλοι που εργάζονται υπό συνεχή πίεση, με ασφυκτικές προθεσμίες, καλούνται να διαχειριστούν κρίσιμα κοινωνικά προγράμματα, γνωρίζοντας ότι οποιαδήποτε καθυστέρηση μεταφράζεται σε απώλεια παροχών για ευάλωτους πολίτες.
Απώλεια γνώσης και απουσία προσλήψεων
Όπως υπογράμμισε ο πρόεδρος του Συλλόγου Γιώργος Σπανουδάκης, η κατάσταση επιδεινώνεται από τις συνεχείς συνταξιοδοτήσεις, που οδηγούν σε απώλεια πολύτιμης θεσμικής γνώσης, χωρίς να υπάρχει σχέδιο ανανέωσης του προσωπικού. Οι εργαζόμενοι, που βρίσκονται σε άμεση επαφή με τις κοινωνικές ομάδες και γνωρίζουν τις πραγματικές ανάγκες τους, δεν αξιοποιούνται στον σχεδιασμό πολιτικών.
Παρά τις ονομαστικές αυξήσεις στα επιδόματα, οι ανάγκες παραμένουν ακάλυπτες λόγω της ακρίβειας και των αυστηρών κριτηρίων. Την ίδια ώρα, σημαντικά κοινωνικά προγράμματα παραμένουν πιλοτικά, χωρίς σαφή δέσμευση για γενικευμένη εφαρμογή.
Χωρίς Οργανισμό, χωρίς μέλλον
Καθοριστικό εμπόδιο για την επίλυση της κρίσης αποτελεί το γεγονός ότι, δύομισι χρόνια μετά τη σύστασή του, το Υπουργείο δεν διαθέτει ακόμη Οργανισμό με σαφές οργανόγραμμα και περιγραφές θέσεων. Χωρίς αυτό, μόνιμες προσλήψεις δεν μπορούν να προχωρήσουν.
Οι εργαζόμενοι καταγγέλλουν ότι τα αιτήματά τους αγνοήθηκαν πλήρως από την προηγούμενη πολιτική ηγεσία, ενώ και επί της σημερινής ηγεσίας οι επαφές περιορίζονται σε συναντήσεις χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα. Το Υπουργείο παραμένει μη ελκυστικό για μετακινήσεις υπαλλήλων, καθώς οι χαμηλοί μισθοί σε συνδυασμό με τον υπερβολικό φόρτο εργασίας λειτουργούν αποτρεπτικά.
Εκατομμύρια σε ιδιώτες, ψίχουλα στο Δημόσιο
Την ίδια στιγμή που το Υπουργείο δηλώνει αδυναμία προσλήψεων, σημαντικά κονδύλια κατευθύνονται σε ιδιωτικές συμβουλευτικές εταιρείες. Μόνο για την περίοδο 2024–2025, έχουν υπογραφεί συμβάσεις ύψους περίπου 2,5 εκατομμυρίων ευρώ για έργα που, σύμφωνα με τους εργαζόμενους, θα μπορούσαν να υλοποιηθούν από το υπάρχον προσωπικό, εφόσον υπήρχε ενίσχυση.
Όπως επισημάνθηκε, το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο ετήσιο μισθολογικό κόστος περίπου 170 μόνιμων υπαλλήλων. Παρ’ όλα αυτά, μεγάλο μέρος του έργου των ιδιωτών επιστρέφει στις δημόσιες υπηρεσίες για έλεγχο και διόρθωση, αποδεικνύοντας ότι η τεχνογνωσία υπάρχει – απλώς παραγκωνίζεται.
Τα αιτήματα των εργαζομένων
Κλείνοντας, ο Σύλλογος Εργαζομένων κατέθεσε ένα σαφές πλαίσιο διεκδικήσεων, επισημαίνοντας ότι χωρίς αυτές τις αλλαγές η κοινωνική πολιτική θα συνεχίσει να υπονομεύεται:
Άμεσες προσλήψεις μόνιμου και σταθερού προσωπικού
Ουσιαστική μισθολογική ενίσχυση για όλους τους εργαζόμενους
Δραστικός περιορισμός των αναθέσεων σε ιδιωτικές εταιρείες
Κατάργηση του νέου πειθαρχικού πλαισίου και της τιμωρητικού χαρακτήρα αξιολόγησης
Επαναφορά 13ου και 14ου μισθού
Οι εργαζόμενοι προειδοποιούν ότι χωρίς πολιτική βούληση και ουσιαστική στήριξη, το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής κινδυνεύει να παραμείνει ένας αποδυναμωμένος φορέας, ανίκανος να ανταποκριθεί στον ρόλο που η ίδια η κοινωνία του έχει αναθέσει.
