Με την πρώτη ματιά, ο χώρος γύρω μας φαίνεται εύτακτος, αλλά μια βαθύτερη ανάλυση αποκαλύπτει πολύπλοκα μοτίβα που εκτείνονται σε δισεκατομμύρια έτη φωτός.
Πρόσφατες μελέτες χαρτογράφησης έδειξαν ότι ο γαλαξίας μας βρίσκεται μέσα σε μια τεράστια βαρυτική λεκάνη που είναι πολύ μεγαλύτερη από ό,τι πιστευόταν προηγουμένως.
Οι επιστήμονες έχουν επίσης εντοπίσει ένα ασυνήθιστο σμήνος μακρινών γαλαξιών που σχηματίζουν μια δακτυλιοειδή δομή που ονομάζεται Μεγάλος Δακτύλιος.
Αυτός ο κολοσσιαίος σχηματισμός, ο οποίος έχει διάμετρο περίπου 1,3 δισεκατομμύρια έτη φωτός και περιφέρεια περίπου 4,1 δισεκατομμύρια έτη φωτός, βρίσκεται σε απόσταση 9,2 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη.
Αξιοσημείωτο είναι ότι βρίσκεται στην ίδια περιοχή του ουρανού και στην ίδια απόσταση με το προηγουμένως ανακαλυφθέν Γιγαντιαίο Τόξο.
Η ανάλυση δεδομένων με τη χρήση κβάζαρ έχει δείξει ότι η πιθανότητα εμφάνισης μιας τέτοιας δομής κατά τύχη είναι εξαιρετικά χαμηλή, όπως επιβεβαιώνεται από στατιστικές αποκλίσεις έως και 5,2 σίγμα.
Τι είναι ο Μεγάλος Δακτύλιος
Ο Μεγάλος Δακτύλιος, όταν παρατηρείται σχεδόν σε πλάγια όψη, μοιάζει όχι απλώς με έναν κλειστό βρόχο, αλλά με μια σπειροειδή δομή.
Αυτή η ανακάλυψη αμφισβητεί τις παραδοσιακές ιδέες για την ομοιόμορφη κατανομή της ύλης στο σύμπαν, γνωστή ως κοσμολογική αρχή.
Σύμφωνα με αυτήν την αρχή, οι μεγάλες δομές δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα 1,2 δισεκατομμύρια έτη φωτός, αλλά ο Μεγάλος Δακτύλιος εκτείνεται σημαντικά πέρα από αυτό, όπως και το γειτονικό Γιγαντιαίο Τόξο, γεγονός που αναγκάζει τους επιστήμονες να επανεξετάσουν τις απόψεις τους για τη δομή του σύμπαντος.
Οι ερευνητές σημείωσαν επίσης ότι ο Μεγάλος Δακτύλιος δεν σχετίζεται με τις βαρυονικές ακουστικές ταλαντώσεις (LHC), οι οποίες συνήθως καθορίζουν την χαρακτηριστική κλίμακα της συσταδοποίησης των γαλαξιών, η οποία είναι περίπου 490 εκατομμύρια έτη φωτός.
Αυτό δείχνει ότι αυτή η δομή έχει διαφορετική προέλευση, άσχετη με γνωστές κοσμολογικές διεργασίες.
Όσο για τον γαλαξία μας, νέα δεδομένα από τον κατάλογο Cosmicflows-4 έχουν δείξει ότι ο Γαλαξίας μας είναι πιθανώς μέρος μιας πολύ μεγαλύτερης βαρυτικής λεκάνης που σχετίζεται με το Υπερσμήνος Shapley, αντί να αποτελεί μέρος μιας ξεχωριστής λεκάνης Laniakea όπως πιστευόταν προηγουμένως. Αυτή η ανακάλυψη υπογραμμίζει ότι ο γαλαξίας μας μπορεί να αποτελεί μέρος ενός μεγαλύτερου δυναμικού συστήματος από ό,τι πιστευόταν προηγουμένως.
Ωστόσο, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η μεγαλύτερη βαρυτική δεξαμενή που βρήκαν σχετίζεται με το Σινικό Τείχος, μία από τις μεγαλύτερες γνωστές δομές στο σύμπαν.
Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η μεγάλης κλίμακας οργάνωση του σύμπαντος μπορεί να είναι πολύ πιο περίπλοκη από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως.
Αναθεώρηση των θεωριών
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, γιγάντιες δομές όπως ο Μεγάλος Δακτύλιος και το Γιγαντιαίο Τόξο δεν εντάσσονται στα σύγχρονα κοσμολογικά μοντέλα.
Ένας από τους ερευνητές σημείωσε ότι, με βάση τις υπάρχουσες θεωρίες, τέτοιοι σχηματισμοί θεωρούνταν αδύνατοι και μόνο μία τέτοια ανωμαλία αναμενόταν να βρεθεί σε ολόκληρο το παρατηρήσιμο Σύμπαν.
Ωστόσο, η παρουσία δύο τέτοιων αντικειμένων σε μια περιοχή του ουρανού εγείρει ερωτήματα σχετικά με το πόσο ακριβείς είναι οι ιδέες μας για το Σύμπαν.
Μερικοί θεωρητικοί υποστηρίζουν ότι τέτοιες δομές μπορεί να σχετίζονται με κοσμικές χορδές, υποθετικές ατέλειες στο πρώιμο σύμπαν που θα μπορούσαν να έχουν επηρεάσει την κατανομή της ύλης.
Άλλοι πιστεύουν ότι τέτοια ευρήματα μπορεί να είναι αποτέλεσμα στατιστικών συμπτώσεων ή ιδιαιτεροτήτων στο δείγμα δεδομένων που απαιτούν περαιτέρω μελέτη.
Για να επιβεβαιώσουν την ύπαρξη του Μεγάλου Δακτυλίου, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν φάσματα κβάζαρ για να ανιχνεύσουν την απορρόφηση μαγνησίου (Mg II), η οποία τους επέτρεψε να ανιχνεύσουν αόρατους γαλαξίες και ομάδες σε μεγάλες αποστάσεις.
Αυτή η τεχνική μετατρέπει τα κβάζαρ σε ένα είδος φάρους και οι γραμμές απορρόφησης βοηθούν στην κατασκευή τρισδιάστατων χαρτών του σύμπαντος.
Ωστόσο, απαιτείται περισσότερη έρευνα για την εξαγωγή οριστικών συμπερασμάτων, καλύπτοντας άλλες περιοχές του ουρανού και χρησιμοποιώντας διαφορετικά όργανα για να αποκλειστεί η πιθανότητα ύπαρξης τεχνουργημάτων.
Αυτές οι ανακαλύψεις δεν απειλούν τα θεμέλια της κοσμολογίας, αλλά ενθαρρύνουν τους επιστήμονες να βελτιώσουν τα μοντέλα τους και να επανεξετάσουν τις υποθέσεις τους σχετικά με τη δομή του σύμπαντος.
Η κλίμακα, το σχήμα και η ιστορία τέτοιων αντικειμένων απαιτούν περαιτέρω μελέτη για να προσδιοριστεί εάν αποτελούν σπάνιες εξαιρέσεις ή μέρος ενός πιο σύνθετου κοσμικού ιστού.
Τα αποτελέσματα της μελέτης δημοσιεύθηκαν σε ένα εξειδικευμένο περιοδικό αφιερωμένο στην κοσμολογία και τη φυσική των αστροσωματιδίων.
