Από το 2026, οι μη μισθωτοί — ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες — θα δουν τις ασφαλιστικές τους εισφορές να αυξάνονται κατά 4% έως 5%, σε μια κίνηση που, θεωρητικά, συνδέει τις εισφορές με τις μελλοντικές συντάξεις. Η αλλαγή βασίζεται στον νέο δείκτη μισθών, ο οποίος αντικαθιστά τον πληθωρισμό ως βάση υπολογισμού. Ωστόσο, παρά τις ενδεχόμενες καλές προθέσεις για μεγαλύτερη αναλογικότητα και διαφάνεια, πολλοί φορολογούμενοι βλέπουν ήδη τα νέα ποσά ως πρόσθετο βάρος σε ένα ήδη επιβαρυμένο οικονομικό περιβάλλον.
Ο δείκτης μισθών, που προκύπτει από στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ σε συνεργασία με το υπουργείο Εργασίας, θα καθορίζει πλέον όχι μόνο τις μηνιαίες εισφορές, αλλά και τις συντάξιμες αποδοχές. Η εφαρμογή του είχε αρχικά προγραμματιστεί για το 2025, αλλά καθυστερήσεις στην επεξεργασία των στοιχείων ανέβαλαν την εφαρμογή κατά ένα έτος. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι εισφορές του 2026 θα αποτυπώνουν πιο έντονα την πραγματική αγορά εργασίας, ωστόσο για πολλούς μη μισθωτούς το «αναπροσαρμοσμένο» ποσό θα είναι μεγαλύτερο από ό,τι περίμεναν.
Υπολογισμός και πρώτες εκτιμήσεις
Οι πρώτες ενδείξεις δείχνουν ότι η κατώτατη ασφαλιστική κατηγορία θα κυμανθεί μεταξύ 187 και 190 ευρώ μηνιαίως, ενώ οι υψηλότερες κατηγορίες θα αυξηθούν αντίστοιχα 4%-5%. Συνολικά, η αναπροσαρμογή αφορά περίπου 1,8 εκατομμύρια μη μισθωτούς, που θα κληθούν να πληρώσουν περισσότερα για κύρια σύνταξη, υγειονομική περίθαλψη και επικουρική ασφάλιση.
Η Τράπεζα της Ελλάδος προβλέπει μέση αύξηση μισθών 5,5% για το 2025, έναντι πληθωρισμού 3%, γεγονός που σημαίνει ότι οι εισφορές θα αυξηθούν ταχύτερα από ό,τι στο παρελθόν. Μακροπρόθεσμα, αυτό θα ενισχύσει τις συντάξεις, αλλά η άμεση επιβάρυνση για τα νοικοκυριά και τους επαγγελματίες θα είναι εμφανής.
Ασφαλιστικές εισφορές ανά κατηγορία για το 2026
- 1η κατηγορία: 254,44–256,88 ευρώ (από 244,65 ευρώ)
- 3η κατηγορία: 365,91–369,43 ευρώ (από 351,84 ευρώ)
- 6η κατηγορία: 685,77–692,36 ευρώ (από 659,39 ευρώ)
Η επιλογή της ασφαλιστικής κατηγορίας παραμένει καθοριστική για τη σύνταξη. Η κατώτατη κατηγορία εξασφαλίζει περίπου 860 ευρώ μετά από 40 χρόνια ασφάλισης, ενώ η 6η φτάνει περίπου 1.850 ευρώ. Ωστόσο, πολλοί φορολογούμενοι χαμηλών εισοδημάτων δύσκολα θα μπορούν να ανταπεξέλθουν στις υψηλότερες κατηγορίες, με κίνδυνο είτε να παραμείνουν σε χαμηλές εισφορές είτε να επιβαρυνθούν σημαντικά.
Επιπτώσεις ανά επαγγελματική κατηγορία
- Ελεύθεροι επαγγελματίες χαμηλών εισοδημάτων θα δουν μικρή αύξηση στις εισφορές, αλλά μεγαλύτερη αναπροσαρμογή στη μελλοντική σύνταξη.
- Αυτοαπασχολούμενοι με υψηλότερα εισοδήματα θα επωφεληθούν από αυξημένες συντάξιμες αποδοχές.
- Αγρότες αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην άμεση καταβολή των αυξημένων εισφορών, γεγονός που επηρεάζει τη ρευστότητά τους και τον φορολογικό τους προγραμματισμό.
Το νέο σύστημα προσφέρει μεγαλύτερη διαφάνεια και αναλογικότητα, αλλά η αλλαγή φέρνει και πραγματικά βάρη στην τσέπη των μη μισθωτών. Η επιλογή της σωστής κατηγορίας καθίσταται πιο κρίσιμη από ποτέ, ενώ πολλοί θα χρειαστεί να προσαρμοστούν σε ένα σύστημα που συνδέει αυξήσεις εισφορών με πραγματικές αυξήσεις μισθών — καλό για τη σύνταξη, δύσκολο για τον προϋπολογισμό σήμερα.
