Μόλις 363 εκατομμύρια ευρώ από τα 580 εκατομμύρια της προκαταβολής της βασικής ενίσχυσης θα καταβληθούν σήμερα Παρασκευή 28 Νοεμβρίου από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, ενώ αρχικά είχε ανακοινωθεί ότι η πληρωμή θα γινόταν χθες Πέμπτη. Η καθυστέρηση αυτή, που προστίθεται σε μια μακρά λίστα προβλημάτων, καταδεικνύει για άλλη μία φορά την αδυναμία της κυβέρνησης να οργανώσει αποτελεσματικά το σύστημα ενισχύσεων.
Αν και η προκαταβολή αφορά μόλις το 62% των χρημάτων που θα έπρεπε να καταβληθούν αρχικά, η κυβέρνηση επιχειρεί να παρουσιάσει την κατάσταση ως «διαχειρίσιμη», αφήνοντας τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους στα όρια της αντοχής τους. Οι κινητοποιήσεις που έχουν εξαγγελθεί για την Κυριακή δείχνουν ότι η αγανάκτηση στο χωράφι δεν μπορεί να καλυφθεί με επικοινωνιακά τρικ.
Η προκαταβολή για φέτος φτάνει μόλις το 75% της περσινής (363 εκατ. ευρώ έναντι 484 εκατ. ευρώ), ενώ οι δικαιούχοι έχουν μειωθεί σε 471.833 από 527.229 πέρυσι, γεγονός που αποκαλύπτει ένα σύστημα επιλεκτικής κατανομής που αφήνει εκτός χιλιάδες πραγματικούς παραγωγούς. Παράλληλα, 44.000 αγρότες βρίσκονται ακόμη σε έλεγχο και δεν θα πληρωθούν, ενώ από τα περίπου 5 εκατ. αγροτεμάχια που δηλώθηκαν, 619.000 θα μείνουν χωρίς ενίσχυση.
Η κατάσταση στους κτηνοτρόφους είναι εξίσου προβληματική: 98 εκατ. ευρώ θα μοιραστούν σε 87.000 δικαιούχους, αλλά άλλοι 13.421 θα περιμένουν συμπληρωματική κατανομή, καθώς οι διαθέσιμοι βοσκότοποι δεν καλύπτουν το δηλωμένο ζωικό κεφάλαιο. Επιπλέον, εκατοντάδες χιλιάδες αγροτεμάχια και κοφτολίβαδα έχουν εξαιρεθεί λόγω προβλημάτων στο ΑΤΑΚ και στο ΚΑΕΚ, κυρίως στις Περιφερειακές Ενότητες Σερρών, Δράμας και Θεσσαλονίκης, αφήνοντας τους παραγωγούς εκτεθειμένους στην αβεβαιότητα.
Παρά τις διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης ότι οι τελικές πληρωμές θα ισοσκελίσουν τα ποσά με πέρυσι, η πραγματικότητα δείχνει ότι η διαχείριση των ενισχύσεων συνεχίζει να λειτουργεί με καθυστερήσεις, γραφειοκρατικά εμπόδια και άνισες διαδικασίες. Η διαφάνεια που επικαλείται η κυβέρνηση δεν φαίνεται στα νούμερα: οι αγρότες καλούνται να υποστούν τον έλεγχο ενός συστήματος που για χρόνια τους ταλαιπωρεί, ενώ η πολιτική ηγεσία περιορίζεται σε επικοινωνιακές δηλώσεις και «κοινωνικά δίκαιες» υποσχέσεις.
Το συνολικό ποσό των άμεσων ενισχύσεων και προγραμμάτων για το 2025 φτάνει στα 3,7 δισεκατομμύρια ευρώ, αλλά η εκτέλεση των πληρωμών αποκαλύπτει τις χρόνιες παθογένειες: καθυστερήσεις, ασαφή κριτήρια και αποκλεισμούς χιλιάδων παραγωγών. Η προσπάθεια της κυβέρνησης να εμφανίσει τα νούμερα ως «ρεκόρ πληρωμών» δεν αλλάζει το γεγονός ότι το σύστημα εξακολουθεί να αδικεί τους έντιμους αγρότες, που βλέπουν τις προκαταβολές να φτάνουν μερικές μέρες μετά την αναμενόμενη ημερομηνία και σε ποσά μειωμένα.
Η πολιτική ηγεσία προσπαθεί να παρουσιάσει τα χρήματα που «περισσεύουν» από τους ελέγχους ως επιβράβευση των έντιμων αγροτών, αλλά η ουσία παραμένει: οι καθυστερήσεις και οι περικοπές προκαλούν αβεβαιότητα και οικονομική ασφυξία για χιλιάδες παραγωγούς που στηρίζουν καθημερινά την ελληνική αγροτική οικονομία. Η εικόνα αυτή δεν είναι αποτέλεσμα συγκυριών, αλλά χρόνιων ελλείψεων στη διοίκηση και στον σχεδιασμό των ενισχύσεων, που η κυβέρνηση αδυνατεί να επιλύσει έγκαιρα και αποτελεσματικά.
