Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb κατέγραψε άμεσες εικόνες ενός πλανήτη που βρίσκεται πέρα από το ηλιακό μας σύστημα, στην πρώτη του ανακάλυψη ενός εξωπλανήτη. Πρόκειται για τον TWA 7b – όπως ονομάστηκε – ο οποίος εντοπίστηκε να διασχίζει έναν δίσκο από λαμπερή κοσμική σκόνη και βραχώδη θραύσματα, ενώ περιστρεφόταν γύρω από ένα άστρο σε απόσταση 110 ετών φωτός από τη Γη. Ο εξωπλανήτης έχει 10 φορές μικρότερη μάζα από οποιονδήποτε εξωπλανήτη έχει παρατηρηθεί άμεσα με τηλεσκόπιο και παρέχει σημαντικές νέες πληροφορίες για ένα πλανητικό σύστημα στα αρχικά στάδια της εξέλιξής του.
«Εδώ παρατηρούμε ένα σύστημα ηλικίας περίπου 6 εκατομμυρίων ετών, οπότε στην ουσία γινόμαστε μάρτυρες της δημιουργίας ενός πλανητικού συστήματος» εξηγεί στον Guardian η Δρ. Αν-Μαρί Λαγκράνζ, αστροφυσικός στο Αστεροσκοπείο του Παρισιού και επικεφαλής των παρατηρήσεων.
Από την ανακάλυψη του πρώτου εξωπλανήτη το 1992, έχουν εντοπιστεί σχεδόν 6.000 ακόμη, όμως σχεδόν όλοι έχουν ανιχνευθεί με έμμεσες μεθόδους – όπως η καταγραφή της σκιάς του πλανήτη που διέρχεται από την επιφάνεια του άστρου που τον φιλοξενεί. Η άμεση απεικόνιση εξωπλανητών παραμένει τεράστια πρόκληση, καθώς είναι πολύ λιγότερο φωτεινοί από το άστρο που τους φιλοξενεί και, όπως φαίνεται από τη Γη, βρίσκονται πολύ κοντά στο άστρο τους. Για να ξεπεράσει αυτό το εμπόδιο, η ομάδα της Λαγκράνζ ανέπτυξε ένα ειδικό εξάρτημα για το τηλεσκόπιο που αναπαράγει το φαινόμενο της έκλειψης, καλύπτοντας το άστρο ώστε να μπορούν να φανούν πιο καθαρά τα γύρω αντικείμενα. Αυτό επέτρεψε στους επιστήμονες να παρατηρήσουν το άστρο TWA 7 «από πάνω» – δηλαδή από τη θέση του πόλου του, βλέποντας κάθετα τον πλανητικό του δίσκο.
Οι εικόνες αποκάλυψαν τρεις ομόκεντρους δακτυλίους σκόνης και θραυσμάτων γύρω από το άστρο – δομές που προηγουμένως αποδίδονταν στην παρουσία αόρατων πλανητών που σχηματίζουν αυτά τα κενά. Αυτή τη φορά, οι αστρονόμοι κατάφεραν να παρατηρήσουν έναν πλανήτη καθαρά, ο οποίος εμφανίζεται ως μια φωτεινότερη πηγή μέσα σε έναν από τους στενούς δακτυλίους.
Ο TWA 7b θεωρείται αέριος γίγαντας, με μάζα συγκρίσιμη με του Κρόνου – ο μικρότερης μάζας εξωπλανήτης που έχει καταγραφεί απευθείας μέχρι σήμερα. Βρίσκεται περίπου 50 φορές πιο μακριά από το άστρο του απ’ ό,τι η Γη από τον Ήλιο, και η τροχιά του διαρκεί μερικές εκατοντάδες χρόνια.
Η ανακάλυψη δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature.
