Η σωματική μας οσμή κρύβει μια πληθώρα ψυχολογικών και βιολογικών πληροφοριών, σύμφωνα με μελέτες.
Η οσμή του σώματός μας μπορεί να αποκαλύψει λεπτομέρειες για την υγεία μας, όπως την παρουσία ασθενειών.
«Μπορεί επίσης να αποκαλύψει πληροφορίες για τη διατροφή μας», λέει μιλώντας στο BBC ο Mehmet Mahmut, ψυχολόγος οσφρητικής και οσμών στο Πανεπιστήμιο Macquarie της Αυστραλίας.
Οι άνδρες βρίσκουν τη σωματική οσμή των γυναικών πιο ευχάριστη και ελκυστική κατά τη διάρκεια της ωοθυλακικής φάσης του εμμηνορροϊκού κύκλου, όταν οι γυναίκες είναι πιο γόνιμες. Αυτό μπορεί να ήταν χρήσιμο για τους αρχαίους προγόνους μας για να εντοπίζουν καλές υποψήφιες για αναπαραγωγή, υποδηλώνουν οι συγγραφείς της μελέτης. Τα επίπεδα τεστοστερόνης των ανδρών μπορεί επίσης να βελτιώνουν τη μυρωδιά των σωμάτων τους.
Αν και μπορεί να αλλάξει ανάλογα με τη διατροφή και την υγεία μας, πολλά από αυτά που κάνουν τη μυρωδιά μας μοναδική καθορίζονται από τη γενετική μας. Η σωματική μας μυρωδιά είναι αρκετά συγκεκριμένη και η όσφρησή μας αρκετά ακριβής.
Όμως όλες αυτές οι πληροφορίες που εντοπίζονται στην οσμή του σώματός μας, είναι καθόλου χρήσιμες για εμάς;
Σε μια μελέτη, δόθηκαν σε γυναίκες μπλουζάκια που είχαν φορέσει τυχαίοι άνδρες και τους ζητήθηκε να τα βαθμολογήσουν ανάλογα με το πόσο ευχάριστα τα βρήκαν. Η σειρά προτίμησής τους ακολούθησε το ίδιο μοτίβο με αυτό που ονομάζεται ανισότητα ανθρώπινου λευκοκυτταρικού αντιγόνου (HLA).
Το HLA είναι μια ομάδα πρωτεϊνών που βοηθά το ανοσοποιητικό μας σύστημα να αναγνωρίζει τα κύτταρα που ανήκουν σε εμάς και τα κύτταρα που προέρχονται από κάτι ή κάποιον άλλο – και είναι επομένως πιθανά παθογόνα.
Το γονιδιακό σύμπλεγμα που κωδικοποιεί το HLA, το οποίο ονομάζεται MHC, κωδικοποιεί επίσης ορισμένες άλλες πρωτεΐνες που χρησιμοποιούνται στην ανοσολογική μας απόκριση και είναι χρήσιμο ως συντόμευση για τους επιστήμονες, ώστε να δουν τι είδους προστασία μπορεί να προσφέρει το ανοσοποιητικό μας σύστημα.
Οι γυναίκες έβαλαν πρώτα τα μπλουζάκια που φορούσαν οι άντρες με το πιο διαφορετικό προφίλ HLA και τελευταία τα πιο παρόμοια. Έτσι, μπόρεσαν να αναγνωρίσουν τους άντρες και προτίμησαν αυτούς που είχαν την καλύτερη αντιστοιχία όσον αφορά τη γενετική του ανοσοποιητικού συστήματος. Φυσικά, δεν ήξεραν ότι αυτό έκαναν – ήταν υποσυνείδητο.
Ο συγκεκριμένος μηχανισμός που προκαλεί την ανισότητα HLA και έχει ως αποτέλεσμα την καλύτερη σωματική μυρωδιά δεν είναι γνωστός, λέει η Sorokowska.
Τα ζευγάρια με υψηλή διαφορετικότητα στο HLA – η οποία πιθανότατα ήταν τυχαία – είχαν τα υψηλότερα επίπεδα σεξουαλικής ικανοποίησης και τα υψηλότερα επίπεδα επιθυμίας να αποκτήσουν παιδιά. Αυτή η σχέση ήταν πιο έντονη στις γυναίκες.
Οι γυναίκες που είχαν συντρόφους με παρόμοιο HLA ανέφεραν μεγαλύτερη σεξουαλική δυσαρέσκεια και χαμηλότερη επιθυμία να αποκτήσουν παιδιά. Ωστόσο, όταν λαμβάνονται υπόψη τα στοιχεία από πολλαπλές μελέτες, το φαινόμενο μπορεί να μην είναι 100% αποδεικτικό.
Για τους εξελικτικούς βιολόγους, η έμφαση στην επιλογή των γυναικών είναι λογική. Στη φύση, οι γυναίκες τείνουν να επιλέγουν τους άνδρες, καθώς είναι η μητέρα που επενδύει περισσότερο στην ανατροφή των παιδιών και, ως εκ τούτου, έχει τα περισσότερα να χάσει από το ζευγάρωμα με έναν γενετικά διαφορετικό άνδρα. Η γυναίκα πρέπει να είναι επιλεκτική στην επιλογή της, οπότε αναζητά στοιχεία για την ποιότητα ενός άνδρα.
Ένας λόγος μπορεί να είναι ότι τα σενάρια της πραγματικής ζωής είναι πολύ περίπλοκα για να χρησιμοποιήσουμε με ακρίβεια τις πληροφορίες που μας δίνει η όσφρηση. Οι άλλες 4 αισθήσεις μας μπορούν να παραμορφώσουν τις πληροφορίες που λαμβάνουμε από την όσφρηση.
