Από την 1η Ιανουαρίου 2026, τα μετρητά στα ενοίκια περνούν στην ιστορία. Μια σκοτεινή αυλαία πέφτει πάνω από τις παραδοσιακές συναλλαγές, καθώς η υποχρεωτική τραπεζική πληρωμή γίνεται ο νέος, αμείλικτος νόμος στην αγορά ακινήτων. Αυτή η αλλαγή, όμως, δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου. Σήμερα τα ενοίκια, αύριο οι καθημερινές μας συναλλαγές – τα μετρητά εξορίζονται αργά αλλά σταθερά από τη ζωή μας, σε έναν κόσμο όπου κάθε κίνηση ελέγχεται και κάθε ευρώ παρακολουθείται.
Η νέα ρύθμιση, που επιβάλλει την πληρωμή όλων των ενοικίων αποκλειστικά μέσω τραπεζικών λογαριασμών, φέρνει μαζί της έναν παγερό άνεμο αλλαγής. Όσοι τολμήσουν να κρατήσουν ζωντανή την παράδοση των μετρητών θα βρεθούν αντιμέτωποι με σκληρές συνέπειες: απώλεια επιδοτήσεων, κατάργηση φορολογικών εκπτώσεων και μια φορολογική θηλιά που σφίγγει ολοένα και περισσότερο. Είναι μια απόφαση που κλονίζει ενοικιαστές και ιδιοκτήτες, από τις φοιτητικές γκαρσονιέρες μέχρι τις επαγγελματικές στέγες, στέλνοντας ένα μήνυμα: η εποχή της ελευθερίας στις συναλλαγές τελειώνει.
Για τους ενοικιαστές, το τίμημα είναι βαρύ. Η επιδότηση που για πολλούς αποτελεί σανίδα σωτηρίας – όπως η επιστροφή ενός ενοικίου ετησίως – θα εξανεμιστεί αν η πληρωμή δεν γίνει ηλεκτρονικά. Φανταστείτε έναν ενοικιαστή που καταβάλλει 700 ευρώ κάθε μήνα, να χάνει την πολύτιμη βοήθεια μόνο και μόνο επειδή πλήρωσε με μετρητά. Είναι μια τιμωρία που πλήττει όσους βασίζονται σε αυτά τα χρήματα για να τα βγάλουν πέρα.
Για τους ιδιοκτήτες, ο κλοιός είναι ακόμα πιο ασφυκτικός. Η έκπτωση 5% επί του φορολογητέου εισοδήματος από τα μισθώματα εξαφανίζεται για όσους επιμένουν στις συναλλαγές «χέρι με χέρι». Το αποτέλεσμα; Ολόκληρο το εισόδημα από τα ενοίκια φορολογείται χωρίς έλεος, με την επιβάρυνση να γίνεται ιδιαίτερα αισθητή για όσους εισπράττουν υψηλά ποσά. Οι επιχειρήσεις, από την άλλη, που δεν συμμορφώνονται με την τραπεζική πληρωμή, χάνουν το δικαίωμα έκπτωσης των ενοικίων από τα έσοδά τους, βλέποντας τους φόρους τους να εκτοξεύονται.
Η κυβέρνηση παρουσιάζει το μέτρο ως έναν θρίαμβο της διαφάνειας, έναν πόλεμο ενάντια στη φοροδιαφυγή που μαστίζει τη χώρα εδώ και δεκαετίες. Με κάθε συναλλαγή καταγεγραμμένη ηλεκτρονικά, οι φορολογικές αρχές αποκτούν πρωτοφανή έλεγχο στα εισοδήματα από ενοίκια. Οι επιδοτήσεις, πλέον, θα δίνονται μόνο σε όσους υπακούσουν, ενισχύοντας τη χρήση τραπεζικών καναλιών και περιορίζοντας τις «μαύρες» συναλλαγές. Όλα αυτά, λένε, για την προστασία των δημοσίων εσόδων και την ομαλή λειτουργία της αγοράς.
Μα είναι μόνο η αρχή. Η κατάργηση των μετρητών στα ενοίκια ανοίγει τον δρόμο για έναν κόσμο όπου κάθε συναλλαγή, από το καφέ της γειτονιάς μέχρι την αγορά στο σουπερμάρκετ, θα περνά από το άγρυπνο βλέμμα των τραπεζών και του κράτους. Σήμερα, οι ενοικιαστές και οι ιδιοκτήτες καλούνται να προσαρμοστούν. Αύριο, ίσως όλοι μας να αναγκαστούμε να αποχαιρετήσουμε για πάντα το κέρμα και το χαρτονόμισμα, σε μια κοινωνία όπου η ιδιωτικότητα γίνεται ανάμνηση και η διαφάνεια – ή ο έλεγχος – κυριαρχεί.
Παρά το όραμα της κυβέρνησης, η μετάβαση σε αυτή τη νέα εποχή δεν θα είναι ανώδυνη. Οι αντιδράσεις ήδη φουντώνουν, καθώς πολλοί ιδιοκτήτες, που για χρόνια βασίζονταν σε μετρητά, καλούνται να αλλάξουν συνήθειες ζωής. Οι ενοικιαστές, από την άλλη, θα πρέπει να εξοικειωθούν με τις τραπεζικές πληρωμές, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει επιπλέον κόστη ή γραφειοκρατία. Όσοι δεν συμμορφωθούν, θα βρεθούν αντιμέτωποι με έναν αδυσώπητο μηχανισμό: απώλεια επιδοτήσεων, αυξημένους φόρους, και την αίσθηση ότι η ελευθερία τους συρρικνώνεται.
Η νέα ρύθμιση, πέρα από την οικονομική της διάσταση, ενισχύει την επιτήρηση της αγοράς ακινήτων. Με τις πληρωμές να περνούν από τραπεζικούς λογαριασμούς, οι αρχές αποκτούν τη δυνατότητα να παρακολουθούν κάθε ροή χρήματος, να εντοπίζουν παράνομες πρακτικές και να κλείνουν την πόρτα στη φοροδιαφυγή. Είναι ένα σύστημα που υπόσχεται τάξη, αλλά με τίμημα: την υποχρεωτική συμμόρφωση όλων.
Οι προκλήσεις είναι μπροστά μας, τεράστιες και απειλητικές. Η καθολική εφαρμογή της ηλεκτρονικής πληρωμής απαιτεί από ενοικιαστές και ιδιοκτήτες να αλλάξουν νοοτροπία, να υιοθετήσουν νέες πρακτικές και να υποταχθούν σε έναν κόσμο αυστηρότερης διαφάνειας. Όσοι δεν το κάνουν, θα πληρώσουν ακριβά – όχι μόνο με χρήματα, αλλά και με την αίσθηση ότι ο κόσμος που ήξεραν αλλάζει για πάντα.
Συνολικά, η υποχρεωτική τραπεζική πληρωμή των ενοικίων από το 2026 δεν είναι απλώς ένα μέτρο. Είναι η πρώτη νότα μιας συμφωνίας που ίσως αλλάξει τον τρόπο που ζούμε, που συναλλασσόμαστε, που υπάρχουμε. Η αγορά ακινήτων είναι μόνο η αρχή. Τα μετρητά, αυτά τα ταπεινά σύμβολα της ελευθερίας μας, φαίνεται να πλησιάζουν στο τέλος τους, αφήνοντας πίσω έναν κόσμο όπου κάθε κίνηση έχει το δικό της ψηφιακό αποτύπωμα. Και εμείς, ενοικιαστές, ιδιοκτήτες, πολίτες, καλούμαστε να αποφασίσουμε: θα υποκύψουμε ή θα αντισταθούμε σε αυτή τη νέα πραγματικότητα;
