Μια νέα, άκρως φιλόδοξη σελίδα γράφεται αυτές τις μέρες για την πολυπρόσωπη δυναστεία του Ντόναλντ Τραμπ, που φαίνεται αποφασισμένη να τοποθετήσει τα Βαλκάνια στην καρδιά του επόμενου μεγάλου επιχειρηματικού της εγχειρήματος.
Με κινήσεις που μυρίζουν γεωπολιτική σκακιέρα και οικονομική υπερδύναμη, η Trump Organization επανακάμπτει δυναμικά στον παγκόσμιο χάρτη, φιλοδοξώντας να σφραγίσει τη Νοτιοανατολική Ευρώπη με την υπογραφή της.
Στη Ρουμανία, το πρώτο μεγάλο στοίχημα έχει ήδη πέσει στο τραπέζι: ένα γιγαντιαίο πολυώροφο συγκρότημα πολυτελών κατοικιών που υπόσχεται να αλλάξει το τοπίο στο κέντρο του Βουκουρεστίου. Αν και το πού ακριβώς θα χτιστεί παραμένει επτασφράγιστο μυστικό, εκτιμάται ότι το οικονομικό αποτύπωμα θα ξεπεράσει το εντυπωσιακό ποσό των 250 εκατομμυρίων δολαρίων. Το παρασκήνιο αποκαλύπτει διαδοχικές επαφές κορυφαίων στελεχών της αυτοκρατορίας Τραμπ με πολιτικούς βετεράνους, ανάμεσά τους και πρώην πρωθυπουργοί, σε ένα σκηνικό που θυμίζει θρίλερ διαπραγματεύσεων.
Την ίδια στιγμή, στο Βελιγράδι, το σχέδιο για την ανέγερση υπερπολυτελούς ξενοδοχειακού συγκροτήματος βρίσκεται παγιδευμένο σε ένα πλέγμα νομικών και ιστορικών εμποδίων. Ωστόσο, η προσωπική ανάμιξη του Jared Kushner –του πιο στενού συγγενή και έμπιστου συμβούλου του Τραμπ– αναζωπυρώνει τις φήμες για επανεκκίνηση του project. Το ενδιαφέρον εκτοξεύτηκε ακόμα περισσότερο μετά τη συμμετοχή του Kushner σε κολοσσιαία τουριστική επένδυση 1,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε νησί του Ιονίου, ενισχύοντας το αφήγημα περί στρατηγικής επέλασης στην περιοχή.
Στη Βουλγαρία, το παιχνίδι παίζεται ακόμα στα παρασκήνια. Οι συζητήσεις βρίσκονται σε προκαταρκτικό στάδιο, αλλά οι πληροφορίες κάνουν λόγο για πρωτότυπους συνδυασμούς real estate και προηγμένων τεχνολογικών εφαρμογών, με fintech κολοσσούς να συμμετέχουν σε πυρετώδεις διαβουλεύσεις. Το πλάνο φέρεται να στοχεύει στη δημιουργία ενός «έξυπνου» οικοσυστήματος ακινήτων, ικανού να τραβήξει το ενδιαφέρον διεθνών επενδυτών.
Αναλυτές μελετούν με προσοχή το φαινόμενο, προειδοποιώντας πως οι κινήσεις της Trump Organization δεν περιορίζονται σε ξερά οικονομικά συμφέροντα. Αντίθετα, θεωρούνται μέρος μιας πιο σύνθετης αμερικανικής στρατηγικής για την επανεγκατάσταση επιρροής στα Δυτικά Βαλκάνια, σε μια περιοχή όπου η Κίνα και η Ρωσία διεκδικούν με κάθε τρόπο έδαφος. Κάποιοι, μάλιστα, μιλούν για ένα σιωπηρό μπρα-ντε-φερ ανάμεσα σε υπερδυνάμεις, με τα Βαλκάνια να μετατρέπονται σε σκηνή επιρροών, πιέσεων και παρασκηνιακών διευθετήσεων.
Δεν λείπουν, όμως, και οι προειδοποιήσεις: η πολιτική ρευστότητα, οι γραφειοκρατικές στρεβλώσεις και οι αυστηρές περιβαλλοντικές και ευρωπαϊκές ρυθμίσεις ενδέχεται να τορπιλίσουν την ομαλή εξέλιξη των projects. Το ερώτημα αν οι τοπικές κοινωνίες θα βγουν κερδισμένες ή εγκλωβισμένες σε νέα μοντέλα εξάρτησης, παραμένει ανοικτό.
Αξιοσημείωτο είναι πως χώρες όπως η Ελλάδα, η Βόρεια Μακεδονία και το Μαυροβούνιο απουσιάζουν προς το παρόν από τον επενδυτικό χάρτη της οικογένειας Τραμπ. Ωστόσο, διπλωματικοί κύκλοι διαμηνύουν ότι οι τομείς του τουρισμού και της ενέργειας πιθανότατα θα βρεθούν σύντομα στο στόχαστρο, με σχετικές διερευνητικές επαφές να έχουν ήδη ξεκινήσει.
Το σκηνικό που διαμορφώνεται είναι αποκαλυπτικό: τα Βαλκάνια λειτουργούν ως πειραματικό εργαστήριο του μεταπροεδρικού σχεδιασμού Τραμπ και των επιτελών του. Είτε πρόκειται για όραμα ανάκαμψης είτε για μια νέα μορφή «επενδυτικής κυριαρχίας», το μόνο σίγουρο είναι πως η περιοχή εισέρχεται σε μια περίοδο αβεβαιότητας, αλλά και πρωτοφανούς διεθνούς προβολής.
