Μια από τις πιο ανησυχητικές προειδοποιήσεις των τελευταίων χρόνων έρχεται από τον αρχηγό του Βασιλικού Ναυτικού, σερ Γκουίν Τζένκινς, ο οποίος χτύπησε καμπανάκι ότι η Βρετανία βρίσκεται ένα βήμα πριν χάσει την κυριαρχία της στον Ατλαντικό από τη Ρωσία. Μιλώντας σε διεθνές συνέδριο στο Λονδίνο, ο επικεφαλής της Royal Navy περιέγραψε μια εικόνα που παραπέμπει σε σκοτεινές εποχές, με την υποθαλάσσια ρωσική δραστηριότητα να ξεφεύγει πλέον από κάθε όριο.
Ο Τζένκινς δεν μάσησε τα λόγια του. Υπογράμμισε ότι η Μόσχα έχει ρίξει τεράστια ποσά στον εκσυγχρονισμό του Βόρειου Στόλου, την ώρα που η Βρετανία παλεύει ακόμη με γηρασμένα υποβρύχια, ελλείψεις προσωπικού και πλοία που μένουν καθηλωμένα για μήνες. Όπως είπε, «κρατάμε ακόμη το προβάδισμα, αλλά με μια τριχιά».
Πρόσθεσε ότι οι παραβιάσεις ρωσικών σκαφών στα βρετανικά ύδατα έχουν εκτοξευθεί τα τελευταία δύο χρόνια, με το διαβόητο Yantar, το πλοίο που θεωρείται ότι χαρτογραφεί κρίσιμες τηλεπικοινωνιακές υποδομές, να κάνει εμφανίσεις όλο και πιο συχνά. Το γεγονός ότι φέρεται να σημάδεψε με λέιζερ βρετανούς πιλότους άναψε φωτιές στο Λονδίνο.
Ο Τζένκινς τόνισε όμως ότι «το Yantar είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου». Η πραγματική απειλή, όπως είπε, κρύβεται κάτω από τα κύματα. Εκεί όπου η Ρωσία, σύμφωνα με τις βρετανικές εκτιμήσεις, επιχειρεί να ελέγξει τις υποθαλάσσιες αρτηρίες της Δύσης.
Για να αντιμετωπίσει αυτή την κλιμάκωση, η Βρετανία τρέχει ήδη προγράμματα νέας γενιάς, όπως αυτόνομα drones και το σχέδιο “Atlantic Bastion”, ένα δίκτυο αισθητήρων που θα λειτουργεί σαν αόρατο παρατηρητήριο στον Ατλαντικό. Τα πρώτα συμβόλαια αναμένονται μέσα στο 2026, όμως το ερώτημα είναι αν θα προλάβουν τις εξελίξεις.
Την ίδια στιγμή, το Βασιλικό Ναυτικό κλονίζεται από σκάνδαλα και εσωτερική διάλυση. Ο Τζένκινς ανακοίνωσε σαρωτικές αλλαγές στο σύστημα εκπαίδευσης των ανώτερων αξιωματικών, μετά από αλλεπάλληλα περιστατικά που οδήγησαν ακόμη και στην απομάκρυνση του προκατόχου του. Απομακρύνσεις διοικητών, αφαίρεση παρασήμων και καταγγελίες για συμπεριφορές που θυμίζουν περισσότερο στρατόπεδο… μπουζουκιών παρά ναυτική δύναμη.
Σε μια περίοδο που η Ρωσία ανεβάζει ταχύτητα και επενδύει δισεκατομμύρια στη ναυτική της μηχανή, η Βρετανία βρίσκεται σε ένα επικίνδυνο σταυροδρόμι. Το μήνυμα του Τζένκινς είναι ξεκάθαρο: ή θα ανασυνταχθεί τώρα, ή ο Ατλαντικός, το ιστορικό της προπύργιο, μπορεί να χαθεί μέσα στα σκοτεινά νερά του 2025.
