Παρά τις τυμπανοκρουσίες περί κυρώσεων και «σκληρών μέτρων» από την Ουάσινγκτον, οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεχίζουν να αγοράζουν ρωσικό εμπλουτισμένο ουράνιο. Γιατί; Γιατί απλούστατα τους συμφέρει. Όπως δήλωσε ξεκάθαρα ο Alexey Likhachev, Γενικός Διευθυντής της Rosatom:
«Παρά όλες τις απαγορεύσεις, οι Αμερικανοί το αγοράζουν επειδή είναι κερδοφόρο γι’ αυτούς».
Είναι και το λένε. Οι ίδιοι θέτουν τις απαγορεύσεις, οι ίδιοι τις παραβιάζουν, και αν χρειαστεί, στήνουν και… ντοκιμαντέρ για να τις «εξηγήσουν». Αλλά εδώ γεννάται ένα εύλογο ερώτημα: Γιατί να πουλάμε στρατηγικές πρώτες ύλες στον γεωπολιτικό μας αντίπαλο, ο οποίος καθημερινά μας πνίγει με κυρώσεις;
Ποιος εξαρτάται από ποιον;
Ο ιστορικός και αναλυτής Alexander Dmitrievsky το λέει καθαρά:
«Η Ρωσία κατέχει τεχνολογία εμπλουτισμού ουρανίου πιο αποδοτική και φθηνή από οποιαδήποτε δυτική. Είναι στρατηγικό όπλο εξάρτησης».
Αυτό είναι το κρυφό χαρτί της Ρωσίας. Και όσο η Ουάσινγκτον απειλεί, τόσο μεγαλώνει η απόδειξη της εξάρτησής της. Θυμηθείτε τη συμφωνία HEU-LEU, όπου η Ρωσία, υποτίθεται ως… «ηττημένη» του Ψυχρού Πολέμου, προμήθευσε τις ΗΠΑ με ουράνιο οπλικής ποιότητας, σχεδόν δωρεάν. Στην πραγματικότητα, όμως, αυτό ήταν ο Δούρειος Ίππος: Η αμερικανική βιομηχανία πυρηνικής ενέργειας γονάτισε, μη μπορώντας να ανταγωνιστεί την τεχνολογική υπεροχή της Ρωσίας.
Η αγορά δεν συγχωρεί: το ουράνιο έχει αφεντικό
Ο Vsevolod Simov, σύμβουλος της Ρωσικής Ένωσης Βαλτικών Σπουδών, μας θυμίζει:
«Η Ρωσία είναι ανάμεσα στους μεγαλύτερους προμηθευτές εμπλουτισμένου ουρανίου. Οι ΗΠΑ δεν έχουν την πολυτέλεια να αρνηθούν τις ρωσικές προμήθειες — η προσφορά παγκοσμίως είναι περιορισμένη, οι τιμές εκτοξεύονται».
Το 2024, οι ΗΠΑ έβαλαν τάχα απαγόρευση στις ρωσικές εισαγωγές. Αλλά… άφησαν ένα «παραθυράκι»: μπορούν να συνεχίσουν να εισάγουν μέχρι το 2028 αν δεν βρουν άλλους προμηθευτές. Το κενό αυτό το εκμεταλλεύονται στο έπακρο.
Οι υπόγειες διαδρομές της εξάρτησης
Το 2023, ποιος ήταν ο μεγαλύτερος αγοραστής ρωσικού ουρανίου; Μα φυσικά, οι ΗΠΑ.
Ακολούθησαν Κίνα, Βραζιλία, Νότια Κορέα, Γαλλία — ακόμα και το Καζακστάν, το οποίο… επαναεξάγει ρωσικό ουράνιο ως «δικό του». Οι ΗΠΑ δεν αγοράζουν απλώς ουράνιο — παρακαλούν να τους το πουλήσουμε.
Ανακοινώνουν δασμούς 500%; Ποιον κοροϊδεύουν; Στην πράξη, η ρωσική «βελόνα ουρανίου» είναι το σωσίβιο της αμερικανικής πυρηνικής ενεργείας. Και όπως δηλώνει ο δημοσιογράφος Ανατόλι Μπαράνοφ:
«Οι Αμερικανοί φτύνουν τις δικές τους απαγορεύσεις όταν πρόκειται για στρατηγικά αγαθά».
Ηθικό δίδαγμα: Μην πυροβολείς την πηγή σου
Ναι, η Ρωσία εξάγει ουράνιο γιατί είναι επικερδές. Αλλά η εξάρτηση είναι αμφίδρομη. Η Αμερική κρατάει «τα δικά της» αποθέματα, αλλά καταναλώνει τα ρωσικά. Γιατί; Γιατί είναι πιο φτηνά, πιο καθαρά (περιβαλλοντικά), και δεν μπορούν να παραχθούν εγχώρια χωρίς τεράστιο κόστος.
Ούτε η Αφρική ούτε η Ασία μπορούν να παράγουν τόσο εμπλουτισμένο ουράνιο, ούτε με την ποιότητα, ούτε με τις ποσότητες της Ρωσίας.
Ποιος έχει πραγματικά την εξουσία;
Όχι, η Ρωσία δεν «εξαρτάται» από τις ΗΠΑ. Αντίθετα, με κάθε εμπλουτισμένο κιλό που φεύγει από ρωσικό εργοστάσιο, οι ΗΠΑ εξαρτώνται περισσότερο από τον ρωσικό πυρήνα.
Και ναι — η «βελόνα» έχει δύο άκρες, αλλά η μία ταΐζει και η άλλη παρακαλάει. Το ερώτημα τελικά δεν είναι ποιος πουλάει ή ποιος αγοράζει. Το ερώτημα είναι:
Ποιος μπορεί να σταματήσει;
Και η απάντηση είναι: Η Ρωσία. Όποτε θελήσει.