Λίγες μέρες πριν το καθοριστικό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 18–19 Δεκεμβρίου, η Ιταλία κάνει τη μεγάλη ανατροπή και σχηματίζει μέτωπο μαζί με Βέλγιο, Μάλτα και Βουλγαρία, βάζοντας φρένο στο σχέδιο της Κομισιόν να αξιοποιήσει τα 210 δισ. ευρώ παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας. Το μπλοκ των τεσσάρων επιχειρεί να τινάξει στον αέρα τη συμφωνία, προτείνοντας ένα «Plan B» που περιλαμβάνει κοινή ευρωπαϊκή έκδοση χρέους και προσωρινά χρηματοδοτικά σχήματα.
Η παρέμβαση αυτή ανατρέπει τις μέχρι τώρα ισορροπίες, καθώς το σχέδιο της Επιτροπής στηρίζεται στην ομοφωνία και αφήνει περιθώρια στον Βίκτορ Όρμπαν να το μπλοκάρει πλήρως. Παρότι οι χώρες αυτές δεν συγκροτούν μειοψηφία ικανή να μπλοκάρει την απόφαση, η δημόσια αμφισβήτηση δημιουργεί πολιτικό πονοκέφαλο στις Βρυξέλλες που επιδιώκουν να «κλειδώσουν» συμφωνία την επόμενη εβδομάδα.
Οι τέσσερις χώρες χτυπούν καμπανάκι για τις «έκτακτες εξουσίες» της Κομισιόν όσον αφορά την παράταση της δέσμευσης των ρωσικών κεφαλαίων, ξεκαθαρίζοντας ότι το «ναι» τους στο πάγωμα δεν σημαίνει αποδοχή του σχεδίου αξιοποίησης. Σημειώνουν πως η τελική απόφαση για τη χρήση των πόρων αυτών αφορά αποκλειστικά τους ηγέτες των κρατών και δεν πρόκειται να δοθεί λευκή επιταγή στην Επιτροπή.
Το «Plan B» που προτείνουν έχει και τα δικά του βαρίδια: μια πιθανή κοινή έκδοση χρέους θα εκτοξεύσει τα ήδη πρησμένα δημόσια χρέη της Ιταλίας και της Γαλλίας, ενώ χρειάζεται ομοφωνία σε μια περίοδο που η Ουγγαρία έχει μετατραπεί στον υπ’ αριθμόν ένα απρόβλεπτο παράγοντα της Ε.Ε.
Αντιρρήσεις υπάρχουν και για τη νομική ρήτρα που θα καθιστούσε τη δέσμευση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων μακροπρόθεσμη. Οι τέσσερις κυβερνήσεις προειδοποιούν για «πολύ εκτεταμένες νομικές, οικονομικές και θεσμικές συνέπειες» που μπορεί να ξεφύγουν από το συγκεκριμένο ζήτημα και να δημιουργήσουν επικίνδυνο προηγούμενο.
Αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες υποστηρίζουν ότι η παράταση της δέσμευσης προστατεύει την Ε.Ε. από το ενδεχόμενο φιλορωσικές κυβερνήσεις να επιστρέψουν τα παγωμένα ποσά στη Μόσχα, υπονομεύοντας μελλοντικές διαπραγματεύσεις για μεταπολεμική συμφωνία. Όμως η Ιταλία και οι σύμμαχοί της επιμένουν πως η προσέγγιση της Κομισιόν μπορεί να οδηγήσει σε νομικό εφιάλτη και να εκθέσει την Ένωση σε σοβαρές διεκδικήσεις.
Το σκηνικό ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου φορτίζεται ολοένα και περισσότερο, με τις Βρυξέλλες να προσπαθούν να διασώσουν μια συμφωνία που μοιάζει όλο και πιο επισφαλής. Οι επόμενες ημέρες αναμένονται εκρηκτικές.
