Πώς εξελίχθηκαν οι ρωσοαμερικανικές σχέσεις με σταθερό πρωταγωνιστή τον Ρώσο Πρόεδρο και τους Αμερικανούς ομολόγους του, τα τελευταία 25 χρόνια
Η πολυαναμενόμενη συνάντηση σε λιγότερο από δύο 24ωρα στο Άνκορατζ της Αλάσκας, μεταξύ του Βλαντιμίρ Πούτιν και του Ντόναλντ Τραμπ θα είναι η 49η του Ρώσου προέδρου με έναν Αμερικανό πρόεδρο.
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει συναντήσει συνολικά 5 προέδρους των ΗΠΑ σε διάστημα 25 ετών και το Al Jazeera, κάνει έναν συγκεντρωτικό απολογισμό τους.
Απειλές αντί για τζαζ και ψάρεμα
Μπιλ Κλίντον, Τζορτζ Μπους, Μπαράκ Ομπάμα, Ντόναλντ Τραμπ και Τζο Μπάιντεν. Ενώ ορισμένες από τις προηγούμενες συναντήσεις ήταν σχετικά θερμές, αντανακλώντας ένα βελτιωμένο έως φιλικό κλίμα στις σχέσεις ΗΠΑ – Ρωσίας μεταξύ του τέλους του Ψυχρού Πολέμου και των αρχών της δεκαετίας του 2000, οι περισσότερες από τις πιο πρόσφατες αλληλεπιδράσεις του Πούτιν – ιδίως με τον Ομπάμα και τον Μπάιντεν – ήταν πιο ψυχρές, καθώς οι διμερείς σχέσεις έχουν επιδεινωθεί.
Ιούνιος 2000: Πούτιν-Κλίντον
Λιγότερο από τρεις μήνες αφότου έγινε επίσημα πρόεδρος της Ρωσίας, ο Πούτιν φιλοξένησε στη Μόσχα τον πρόεδρο των ΗΠΑ Κλίντον. Ο Ρώσος ηγέτης ξενάγησε τον Κλίντον στο Κρεμλίνο, ενώ στη συνέχεια ένα ρωσικό συγκρότημα τζαζ τους έδωσε συναυλία. Ο Κλίντον συνεχάρη τον Πούτιν για την απόφαση της Ρωσίας να επικυρώσει δύο συνθήκες ελέγχου των όπλων. «Ο πρόεδρος Γέλτσιν οδήγησε τη Ρωσία στην ελευθερία. Υπό τον πρόεδρο Πούτιν, η Ρωσία έχει την ευκαιρία να οικοδομήσει ευημερία και δύναμη, διασφαλίζοντας παράλληλα αυτή την ελευθερία και το κράτος δικαίου», δήλωσε ο Κλίντον, αναφερόμενος στον προκάτοχο του Πούτιν στην προεδρία. Ο Πούτιν, από την πλευρά του, χαρακτήρισε τις ΗΠΑ ως «έναν από τους κύριους εταίρους μας». Η Μόσχα, είπε, δεν θα επιδιώξει ποτέ ξανά την αντιπαράθεση με την Ουάσινγκτον. «Ποτέ. Είμαστε υπέρ της συνεργασίας. Είμαστε υπέρ της επίτευξης συμφωνίας στα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν», είπε.
Η συνάντηση της Μόσχας ήταν η πρώτη από τις τέσσερις μεταξύ Πούτιν και Κλίντον το 2000, οι υπόλοιπες στο περιθώριο πολυμερών εκδηλώσεων, πριν ο Αμερικανός πρόεδρος αποχωρήσει από το αξίωμα τον Ιανουάριο του επόμενου έτους.
Νοέμβριος 2001: Πούτιν-Μπους
Μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, ο Πούτιν ήταν ο πρώτος παγκόσμιος ηγέτης που τηλεφώνησε στον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ Μπους και του προσέφερε υποστήριξη. Δύο μήνες αργότερα, ο Μπους φιλοξένησε τον Πούτιν στο ράντσο του στο Κρόφορντ του Τέξας.
«Όταν ήμουν στο γυμνάσιο, η Ρωσία ήταν εχθρός. Τώρα οι μαθητές του λυκείου μπορούν να γνωρίσουν τη Ρωσία ως φίλη- ότι εργαζόμαστε μαζί για να σπάσουμε τους παλιούς δεσμούς, να εδραιώσουμε ένα νέο πνεύμα συνεργασίας και εμπιστοσύνης, ώστε να μπορέσουμε να συνεργαστούμε για να κάνουμε τον κόσμο πιο ειρηνικό», δήλωσε ο Μπους.
Ο Μπους οδήγησε τον Πούτιν με ένα αγροτικό σε έναν καταρράκτη στο ράντσο. Αλλά μέχρι τη στιγμή που συναντήθηκαν στη Ρωσία τον Νοέμβριο του 2002, οι προσπάθειες για την επέκταση του ΝΑΤΟ υπό την ηγεσία των ΗΠΑ είχαν προκαλέσει ανησυχία στη σχέση τους.
Ιούλιος 2007: Πούτιν-Μπους
Σε αυτό το σημείο, η εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ το 2003 είχε ενισχύσει τις εντάσεις μεταξύ των δύο χωρών. Αλλά παρά τις διαφορές, ο Μπους συνέχισε να διατηρεί μια θερμή προσωπική σχέση με τον Πούτιν, τον οποίο φιλοξένησε στο σπίτι των γονιών του στο Kennebunkport του Μέιν. Και οι δύο αναγνώρισαν τομείς στους οποίους οι απόψεις τους διέφεραν, αλλά ο καθένας πίστωσε στον άλλον διαφάνεια. Ο Μπους πήγε τον Πούτιν για ψάρεμα.
Απρίλιος 2008: Πούτιν-Μπους
Η τελευταία συνάντηση μεταξύ Μπους και Πούτιν ως πρόεδροι πραγματοποιήθηκε στο Σότσι της Ρωσίας και επικεντρώθηκε στα σχέδια των ΗΠΑ να επεκτείνουν ένα σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας στην Ευρώπη, στο οποίο η Ρωσία αντιτίθεται. Δεν υπήρξε κάποια σημαντική ανακάλυψη – οι δύο ηγέτες συμφώνησαν ότι διαφωνούν. Άλλά η προσωπική τους σχέση φάνηκε άθικτη. Ο Μπους συναντήθηκε με τον Πούτιν συνολικά 28 φορές. Μόνο τον Βρετανό πρωθυπουργό Τόνι Μπλερ συνάντησε περισσότερες φορές.
Ιούλιος 2009: Πούτιν-Ομπάμα
Ο Πούτιν ήταν πλέον πρωθυπουργός, με σύμμαχό του τον Ντμίτρι Μεντβέντεφ ως νέο πρόεδρος της Ρωσίας.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ομπάμα συναντήθηκε με τον Πούτιν κατά τη διάρκεια επίσκεψης στη Μόσχα. Μέχρι τότε, οι διαφορές είχαν αυξηθεί σχετικά με την εισβολή της Ρωσίας στη Γεωργία το 2008, στην οποία οι ΗΠΑ είχαν αντιταχθεί.
«Μπορεί να μην καταλήξουμε να συμφωνήσουμε σε όλα, αλλά πιστεύω ότι μπορούμε να έχουμε έναν τόνο αμοιβαίου σεβασμού και διαβούλευσης που θα εξυπηρετήσει τόσο τον αμερικανικό όσο και τον ρωσικό λαό», είπε ο Ομπάμα στον Πούτιν.
Ιούνιος 2013: Πούτιν-Ομπάμα
Καθώς ο Ομπάμα συναντήθηκε με τον Πούτιν στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της G8 στη Βόρεια Ιρλανδία — η Ρωσία είχε προστεθεί στην ομάδα το 1998 και αποβλήθηκε το 2014 μετά την προσάρτηση της Κριμαίας — η απογοήτευσή τους ήταν ορατή σε μια αμήχανη φωτογραφία που έγινε πρωτοσέλιδο.
Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους ήθελαν την παραίτηση του τότε Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ εν μέσω του εμφυλίου πολέμου στη χώρα, αλλά η Ρωσία τον υποστήριζε.
«Όσον αφορά στη Συρία, έχουμε διαφορετικές απόψεις για το πρόβλημα, αλλά έχουμε κοινό συμφέρον να μειώσουμε τη βία· να εξασφαλίσουμε τα χημικά όπλα και να διασφαλίσουμε ότι ούτε θα χρησιμοποιηθούν ούτε θα διαδοθούν», δήλωσε ο Ομπάμα.
Νοέμβριος 2016: Πούτιν-Ομπάμα
Μέχρι τη στιγμή που ο Ομπάμα και ο Πούτιν συναντήθηκαν για ένατη και τελευταία φορά στη Σύνοδο Κορυφής της APEC στο Περού, δεν υπήρχε καμία πρόφαση για καλή θέληση.
Η Ρωσία είχε κατηγορήσει τις ΗΠΑ ότι σχεδίασαν πραξικόπημα εναντίον του συμμάχου της και πρώην προέδρου της Ουκρανίας Βίκτορ Γιανουκόβιτς το 2014. Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους είχαν επιβάλει κυρώσεις κατά της Ρωσίας για την προσάρτηση της Κριμαίας.
Ο Πούτιν και ο Ομπάμα συνομίλησαν για μόλις τέσσερα λεπτά στο περιθώριο της συνόδου κορυφής, με τον Αμερικανό πρόεδρο να ζητά από τον Ρώσο ομόλογό του να τηρήσει τις δεσμεύσεις του βάσει των συμφωνιών του Μινσκ, οι οποίες είχαν ως στόχο να φέρουν ειρήνη στην Ουκρανία.
Ιούλιος 2018: Πούτιν-Τραμπ
Ενάμιση χρόνο μετά την πρώτη του προεδρία, η νίκη του Τραμπ στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ το 2016 εξακολουθούσε να επισκιάζεται από κατηγορίες ότι η Ρωσία είχε παρέμβει στις εκλογές εκ μέρους του όταν συναντήθηκε με τον Πούτιν στο Ελσίνκι .
Οι δύο συναντήθηκαν μόνοι τους, μόνο με διερμηνείς. Σε μια επικοινωνία με τα μέσα ενημέρωσης που ακολούθησε, ο Πούτιν προσπάθησε να αναδιατυπώσει τη σχέση με αισιόδοξες αποχρώσεις. «Ο Ψυχρός Πόλεμος είναι πλέον παρελθόν», είπε, προτού απαριθμήσει μια σειρά από σύγχρονες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κόσμος – από μια περιβαλλοντική κρίση έως την τρομοκρατία. «Μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτές τις προκλήσεις μόνο αν ενωθούμε και συνεργαστούμε. Ας ελπίσουμε ότι θα επιτύχουμε αυτή τη συμφωνία με τους Αμερικανούς εταίρους μας».
Αλλά ο Τραμπ ήταν αυτός που έγινε πρωτοσέλιδο. Αφού παραδέχτηκε ότι είχε συζητήσει τους ισχυρισμούς περί παρέμβασης στις εκλογές με τον Πούτιν, ο Τραμπ ρωτήθηκε αν πίστευε τις αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών που είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η Μόσχα είχε παρέμβει στην ψηφοφορία.
«Έχω μεγάλη εμπιστοσύνη στους ανθρώπους των μυστικών υπηρεσιών μου, αλλά θα σας πω ότι ο Πρόεδρος Πούτιν ήταν εξαιρετικά ισχυρός και ισχυρός στην άρνησή του σήμερα», είπε ο Τραμπ. «Απλώς είπε ότι δεν είναι η Ρωσία. Θα πω το εξής: Δεν βλέπω κανένα λόγο για τον οποίο θα ήταν».
Ο Τραμπ συναντήθηκε με τον Πούτιν συνολικά έξι φορές κατά την πρώτη του θητεία.
Ιούνιος 2021: Πούτιν-Μπάιντεν
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν πέταξε στη Γενεύη για τη μοναδική προσωπική του συνάντηση με τον Πούτιν. Μετά από χρόνια σταθερής επιδείνωσης, οι σχέσεις είχαν φτάσει στο ναδίρ τους, αφού ο Μπάιντεν είχε περιγράψει τον Πούτιν ως δολοφόνο , με αποτέλεσμα η Ρωσία να αποσύρει τον πρεσβευτή της από την Ουάσινγκτον. Οι ΗΠΑ ακολούθησαν. Η συνάντηση της Γενεύης βοήθησε στην επαναφορά των δεσμών – λίγο. Και οι δύο χώρες συμφώνησαν να διορίσουν εκ νέου πρεσβευτές. Αλλά ο Μπάιντεν ήταν επίσης ωμός με τον Πούτιν σχετικά με τις ανησυχίες των ΗΠΑ για τη ρωσική παρέμβαση στις εκλογές και τις κυβερνοεπιθέσεις, και είπε ότι είχε, στην πραγματικότητα, απειλήσει τη Μόσχα ότι η Ουάσινγκτον θα μπορούσε να εξαπολύσει tit-for-tat κυβερνοεπιθέσεις.
Η Ρωσία μέχρι τότε είχε ενισχύσει την παρουσία στρατευμάτων της κατά μήκος των συνόρων με την Ουκρανία, μια βασική πηγή έντασης στις σχέσεις με τις ΗΠΑ που αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια της συνάντησης Πούτιν-Μπάιντεν.
Οκτώ μήνες αργότερα, η Ρωσία θα εξαπέλυε πλήρη εισβολή στην Ουκρανία, σηματοδοτώντας την έναρξη του μεγαλύτερου πολέμου στην Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο – ενός πολέμου που ο Τραμπ θέλει να τερματίσει μέσω της συνόδου κορυφής στην Αλάσκα στις 15 Αυγούστου.
