Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, χαρακτήρισε τη συνομιλία του με τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, κατά την επίσκεψή τους στο Βατικανό ως την πιο σημαντική μέχρι σήμερα. Η συνάντηση αυτή πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της κηδείας του Πάπα Φραγκίσκου και αποτέλεσε μια κρίσιμη στιγμή για τις διμερείς σχέσεις των δύο χωρών.
Ο Ζελένσκι τόνισε ότι αν και η συνομιλία ήταν σύντομη, είχε μεγάλη ουσία. Οι δύο ηγέτες συζήτησαν κυρίως για τις αμερικανικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία και την ανάγκη ενίσχυσης της αεροπορικής άμυνας της Ουκρανίας. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας ανέφερε ότι έθεσε το ζήτημα της ποσότητας των όπλων που απαιτούνται για την υποστήριξη του Κιέβου και ο Τραμπ απάντησε ότι θα εργαστούν πάνω σε αυτό το θέμα, προσθέτοντας όμως ότι οι προμήθειες αυτές δεν είναι δωρεάν.
Το «deal» με τα ορυκτά
Η συνάντηση φαίνεται πως αποτέλεσε καταλύτη για τη σύναψη μιας κρίσιμης συμφωνίας ανάμεσα σε Ουάσινγκτον και Κίεβο για την από κοινού εκμετάλλευση στρατηγικών ορυκτών. Όπως ανακοίνωσε η υπουργός Οικονομίας της Ουκρανίας, Γιούλια Σβιριντένκο, το πλαίσιο της συμφωνίας προβλέπει τη δημιουργία κοινού επενδυτικού ταμείου, στο οποίο οι ΗΠΑ ενδέχεται να προσφέρουν και στρατιωτική συνδρομή.
Ο Ζελένσκι υποστήριξε πως η επιτυχία της συμφωνίας διέψευσε τις ρωσικές κατηγορίες περί απροθυμίας της Ουκρανίας να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ. «Είμαι βέβαιος ότι μετά τη συνάντησή μας στο Βατικανό, ο πρόεδρος Τραμπ άρχισε να βλέπει τα πράγματα διαφορετικά», δήλωσε.
Εκεχειρία 30 ημερών με όρους
Οι δύο ηγέτες φέρονται να συμφώνησαν ότι μια εκεχειρία διάρκειας 30 ημερών είναι «το σωστό πρώτο βήμα» προς την ειρήνη. Η στάση αυτή διαφοροποιείται από τη μονομερή πρόταση του Βλαντίμιρ Πούτιν για ανακωχή από τις 8 έως τις 11 Μαΐου, πρόταση που απορρίφθηκε από το Κίεβο ως ανεπαρκής.
«Δεν θα παίξουμε το παιχνίδι του να δημιουργηθεί μια ευχάριστη ατμόσφαιρα ώστε να βγει ο Πούτιν από την απομόνωση στις 9 Μαΐου», δήλωσε ο Ζελένσκι. Η Ρωσία επιδιώκει να εκμεταλλευτεί τη συμβολική ισχύ της Ημέρας της Νίκης για να αποκαταστήσει την εικόνα της στη διεθνή σκηνή, με ηγέτες όπως ο Σι Τζινπίνγκ και ο Αλεξάντρ Λουκασένκο να αναμένονται στη Μόσχα.
Προειδοποιήσεις και απειλές
Σε ιδιαίτερα αυστηρό τόνο, ο Ζελένσκι προειδοποίησε ότι το Κίεβο δεν μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνο για όσα συμβούν στο έδαφος της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά τη διάρκεια των εορτασμών. Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών χαρακτήρισε τις δηλώσεις αυτές «απειλητικές».
Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, επέμεινε ότι η πρόταση για τριήμερη ανακωχή αποτελεί «τεστ ειλικρίνειας» για την ουκρανική κυβέρνηση, καλώντας το Κίεβο να προχωρήσει σε «σαφείς και κατηγορηματικές δηλώσεις» υπέρ της ειρήνης.
Η επαναπροσέγγιση Τραμπ – Ζελένσκι δημιουργεί νέα δυναμική στη διαπραγματευτική στρατηγική της Ουκρανίας, ενώ η στρατηγική συμφωνία για τα ορυκτά ενδέχεται να αποδειχθεί καθοριστική τόσο στο πεδίο των μαχών όσο και στις γεωοικονομικές ισορροπίες. Την ώρα που ο Πούτιν επιδιώκει τελετουργική επιβεβαίωση ισχύος, το Κίεβο φαίνεται να χτίζει μεθοδικά μια νέα αρχιτεκτονική συμμαχιών.