Το Εσκισεχίρ στο επίκεντρο – Ο Μουράτ Γιέτκιν αποκαλύπτει στο Yetkin Report το νέο γεωπολιτικό θρίλερ της Τουρκίας
Ένα νέο μέτωπο αντιπαράθεσης άνοιξε στην τουρκική πολιτική σκηνή – αυτή τη φορά όχι για την οικονομία, αλλά για… τις σπάνιες γαίες!
Σύμφωνα με τον γνωστό αναλυτή Μουράτ Γιέτκιν (Yetkin Report), ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο αρχηγός του CHP Οζγκιούρ Οζέλ συγκρούονται για το ποιος θα ελέγξει το «θησαυρό» του Μπεϊλικιοβά στο Εσκισεχίρ — ένα κοίτασμα που, όπως γράφει, μπορεί να κάνει την Τουρκία παγκόσμιο παίκτη στα στρατηγικά μέταλλα του μέλλοντος.
Οι κατηγορίες του Οζέλ
Όπως αναφέρει ο Γιέτκιν, ο Οζέλ κατηγόρησε τον Ερντογάν ότι «παραδίδει τα πλούτη της Τουρκίας σε ξένα χέρια», μετά τη συνάντησή του με τον τότε Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Ο επικεφαλής του CHP μιλά για «μυστικές συμφωνίες» και «ανταλλάγματα πολιτικής στήριξης», αφήνοντας να εννοηθεί ότι η Άγκυρα ετοιμάζεται να παραχωρήσει τα αποθέματα των σπανίων γαιών σε ξένες εταιρείες.
Ο Ερντογάν, από την πλευρά του, αντεπιτέθηκε, αποκαλώντας τις κατηγορίες «συκοφαντίες κατά του έθνους» και τονίζοντας ότι δεν πρόκειται να δοθεί τίποτα σε κανέναν.
«Θα συνεργαστούμε μόνο με χώρες που διαθέτουν τεχνολογία επεξεργασίας», είπε, σύμφωνα με το Yetkin Report.
Το γεωπολιτικό παιχνίδι
Ο Γιέτκιν περιγράφει τις σπάνιες γαίες ως το «νέο πετρέλαιο» του 21ου αιώνα.
Χρησιμοποιούνται παντού: από μαχητικά F-35 (που περιέχουν 410 κιλά σπάνιων γαιών), μέχρι πυρηνοκίνητα υποβρύχια Virginia (πάνω από 4 τόνους το καθένα!).
Η Κίνα παράγει το 61% της παγκόσμιας ποσότητας και ελέγχει το 92% της διαδικασίας εξευγενισμού, ενώ οι ΗΠΑ εξαρτώνται κατά 70% από αυτήν.
Μέσα σε αυτή τη σκακιέρα, η Τουρκία θέλει να μπει δυνατά.
Όπως γράφει ο Γιέτκιν, ήδη από το 2024, ο Υπουργός Ενέργειας Αλπάρσλαν Μπαϊρακτάρ υπέγραψε συμφωνία με τον Κινέζο ομόλογό του στο Πεκίνο, ενώ λίγους μήνες μετά ο Χακάν Φιντάν συζήτησε συνεργασία με τον Γουάνγκ Γι.
Πίεση και από ΗΠΑ
Τον Απρίλιο του 2025, ο Αμερικανός πρέσβης Τομ Μπάρακ δήλωσε ανοιχτά ότι η Ουάσιγκτον θέλει συνεργασία με την Άγκυρα στις σπάνιες γαίες, «για να περιορίσει την Κίνα».
Όπως αποκαλύπτει ο Γιέτκιν, πριν απ’ όλα αυτά, ο αρχηγός της ΜΙΤ Ιμπραχίμ Καλίν είχε ήδη ενημερώσει προσωπικά τον Ερντογάν με απόρρητη έκθεση για τη στρατηγική σημασία του ζητήματος.
Το σχέδιο που προτείνει ο Γιέτκιν
Ο Τούρκος αναλυτής προειδοποιεί ότι αν η χώρα συνεχίσει να εξάγει απλώς πρώτες ύλες, θα χάσει το παιχνίδι.
Προτείνει:
Διύλιση, ανακύκλωση και περιβαλλοντική προστασία, αντί για «εξόρυξη και πώληση».
Παραγωγή τελικών προϊόντων και όχι μόνο πρώτης ύλης.
Επενδύσεις σε R&D για μαγνητικά κράματα και τεχνολογίες υψηλής αξίας.
Κυκλική οικονομία και αξιοποίηση απορριμμάτων υψηλής περιεκτικότητας σε σπάνιες γαίες.
Ο στόχος; Μια ετήσια δυναμικότητα 570.000 τόνων επεξεργασίας, που –αν επιτευχθεί– θα κάνει την Τουρκία πρωταγωνίστρια δύναμη στην Ευρώπη.
«Ιστορική ευκαιρία» για την Άγκυρα
Ο Μουράτ Γιέτκιν καταλήγει ότι η Τουρκία έχει ιστορική ευκαιρία να αναδειχθεί σε κομβικό παίκτη του παγκόσμιου ανταγωνισμού για τις σπάνιες γαίες.
Το «κλειδί», γράφει, βρίσκεται στο Μπεϊλικιοβά του Εσκισεχίρ — εκεί όπου η Άγκυρα πρέπει να περάσει από τη θεωρία στη δράση.
