Μια χημική ουσία που συνδέεται με την εξασθένηση της σεξουαλικής ανάπτυξης, την παχυσαρκία και τον καρκίνο βρέθηκε σε πιπίλες που κατασκευάζονται από τρεις μεγάλες ευρωπαϊκές μάρκες.
Πιπίλες της ολλανδικής πολυεθνικής Philips, της ελβετικής εταιρείας ειδικών στη στοματική υγεία Curaprox και της γαλλικής μάρκας παιχνιδιών Sophie la Girafe, βρέθηκαν να περιέχουν την χημική ουσία δισφαινόλη Α (BPA), σύμφωνα με εργαστηριακές δοκιμές της dTest, μιας τσεχικής οργάνωσης καταναλωτών.
Η Philips έσπευσε να δηλώσει ότι διεξήγαγε επακόλουθες δοκιμές και δεν βρήκε BPA, ενώ η Sophie la Girafe υποστήριξε ότι η ποσότητα που βρέθηκε ήταν ασήμαντη.
Οι πιπίλες και των τριών εταιρειών διατίθεντο στην αγορά με την ένδειξη είτε ως «χωρίς BPA», είτε ως «φυσικό καουτσούκ».
Τι είναι το BPA που ανιχνεύθηκε στις πιπίλες
Το BPA είναι μια συνθετική χημική ουσία που χρησιμοποιείται στην παραγωγή πλαστικών, αλλά έχει δομή παρόμοια με την γυναικεία ορμόνη, τα οιστρογόνα, την οποία μιμείται στα σώματα των ανθρώπων και άλλων ζώων.
Η Κλόε Τόπινγκ, ακτιβίστρια του Chem Trust, η οποία δεν συμμετείχε στην έρευνα, δήλωσε:
«Οι επιπτώσεις της BPA στην υγεία είναι εκτεταμένες: καρκίνος του μαστού, καρκίνος του προστάτη, ενδομητρίωση, καρδιακές παθήσεις, παχυσαρκία, διαβήτης, αλλοιωμένο ανοσοποιητικό σύστημα, επιπτώσεις στην αναπαραγωγή, την ανάπτυξη του εγκεφάλου και τη συμπεριφορά, συμπεριλαμβανομένης της συμπεριφοράς στα παιδιά».
Τα παιδιά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα «επειδή βρίσκονται ακόμη σε ανάπτυξη, τα όργανά τους είναι πολύ ευαίσθητα στις διαταραχές», δήλωσε η Τόπινγκ, με την έκθεση στη δισφαινόλη Α σε νεαρή ηλικία ή στη μήτρα, να συνδέεται με μειωμένο αριθμό σπερματοζωαρίων και πρόωρη έναρξη της εφηβείας.
«Και το θέμα με τις χημικές ουσίες που προκαλούν ενδοκρινικές διαταραχές… είναι ότι μπορούν να δράσουν σε πολύ, πολύ χαμηλές συγκεντρώσεις», συμπλήρωσε.
Τι έδειξαν τα τεστ
Οι ερευνητές αγόρασαν 19 πιπίλες από καταστήματα στην Τσεχία, τη Σλοβενία και την Ουγγαρία και δύο από την ηλεκτρονική αγορά Temu, που κατασκευάζεται από την Foshan City Saidah Baby Products.
Για να μιμηθούν τις συνθήκες στο στόμα ενός βρέφους, τοποθέτησαν κάθε πιπίλα σε διάλυμα τεχνητού σάλιου για 30 λεπτά στους 37°C (98,6°F). Το προκύπτον εκχύλισμα αναλύθηκε για να προσδιοριστεί η περιεκτικότητα σε δισφαινόλες.
Από τις τέσσερις πιπίλες στις οποίες ανιχνεύθηκε BPA, η υψηλότερη συγκέντρωση βρέθηκε στην πιπίλα Curaprox baby grow with love.
Παρά το γεγονός ότι διατίθενται στην αγορά ως «χωρίς BPA», οι ερευνητές διαπίστωσαν συγκέντρωση BPA 19 μικρογραμμαρίων ανά κιλό (µg/kg) – παραβίαση του ορίου των 10µg που έχει ορίσει η ΕΕ για τη μεταφορά BPA από τις πιπίλες των μωρών.
Η δεύτερη υψηλότερη συγκέντρωση βρέθηκε στην πιπίλα «από φυσικό καουτσούκ» της Sophie la Girafe. Εργαστηριακές δοκιμές έδειξαν συγκέντρωση BPA 3µg/kg στο προϊόν.
Συγκέντρωση 2µg/kg βρέθηκε στην πιπίλα Philips Avent ultra air, η οποία διατίθεται επίσης στην αγορά ως «χωρίς BPA» και σε μία πιπίλα που προέρχεται από την Temu και κατασκευάζεται από την Foshan City Saidah.
Οι αντιδράσεις των εταιρειών
Η Curaden, η οποία κατασκευάζει τη σειρά Curaprox, δήλωσε ότι το αποτέλεσμα για την πιπίλα baby grow with love «ήρθε ως έκπληξη». Η εταιρεία διεξήγαγε τις δικές της δοκιμές που επιβεβαίωσαν το εύρημα.
«Από υπερβολική προσοχή και σύμφωνα με τη δέσμευσή μας για ποιότητα, η Curaden αποφάσισε αμέσως να αποσύρει προληπτικά τις πιπίλες [από τις επηρεαζόμενες παρτίδες] από την αγορά και να προσφέρει επιστροφές χρημάτων σε όλους τους επηρεαζόμενους πελάτες», δήλωσε εκπρόσωπος.
Τα παράδοξα της ΕΕ
Ο ισχύων κανονισμός της ΕΕ σχετικά με την BPA στις πιπίλες είναι ασαφής. Το πρότυπο EN 1400 ορίζει ένα όριο για τη μεταφορά BPA από τις πιπίλες στα βρέφη στα 10µg/l, αλλά η Ευρωπαϊκή Οδηγία για την Ασφάλεια των Παιχνιδιών, η οποία καλύπτει και τις πιπίλες, ορίζει ένα όριο 40µg/l.
Η νομοθεσία της ΕΕ έχει απαγορεύσει πλήρως τη χρήση BPA σε μπιμπερό από το 2011 και αυτοί οι κανόνες διευρύνθηκαν το 2018 ώστε να περιλαμβάνουν την παραγωγή δοχείων τροφίμων και μπιμπερό για παιδιά κάτω των τριών ετών.
Η Karolína Brabcová της Arnika, μιας τσεχικής ομάδας εκστρατείας, δήλωσε: «Είναι παράλογο το γεγονός ότι οι δισφαινόλες απαγορεύονται στα μπιμπερό, αλλά όχι στις πιπίλες, τις οποίες τα μωρά χρησιμοποιούν πιο εντατικά και σε ορισμένες περιπτώσεις για πολλά χρόνια. Βλέπουμε έλλειψη αυστηρής ρύθμισης και αυτό απογοητεύει τους καταναλωτές».