Μια νέα εποχή ανοίγει για την OpenAI, την εταιρεία πίσω από το ChatGPT, η οποία ολοκλήρωσε την αναδιάρθρωσή της και μετατρέπεται πλέον σε κερδοσκοπική εταιρεία δημόσιου οφέλους. Παρότι το μη κερδοσκοπικό ίδρυμα OpenAI Foundation διατηρεί τον έλεγχο, η κίνηση σηματοδοτεί μια σαφή στροφή προς το επιχειρηματικό μοντέλο, με τη Microsoft να ενισχύει θεαματικά τη θέση της ως βασικός μέτοχος
Η νέα δομή προβλέπει ότι το Ίδρυμα OpenAI θα κατέχει το 26% της OpenAI Group PBC, το κερδοσκοπικό σκέλος του οργανισμού, ενώ 47% θα περάσει σε εργαζομένους και επενδυτές. Η Microsoft, που έχει επενδύσει πάνω από 13 δισ. δολάρια από το 2019, αποκτά πλέον 27% της εταιρείας, αξίας 135 δισ. δολαρίων. Η συνολική αποτίμηση της OpenAI φτάνει πλέον τα 500 δισ. δολάρια — ποσό που την κατατάσσει δίπλα σε τεχνολογικούς γίγαντες όπως η Google και η Apple.
Η εταιρεία υποστηρίζει ότι όσο περισσότερο αυξάνεται η αξία της, τόσο περισσότερους πόρους θα διαθέτει το Ίδρυμα για “φιλανθρωπικούς σκοπούς”. Ωστόσο, επικριτές σημειώνουν ότι η έννοια του «δημόσιου οφέλους» χρησιμοποιείται ως επικοινωνιακό εργαλείο για να εξισορροπήσει την εμπορική στροφή μιας εταιρείας που ξεκίνησε ως ανοιχτό ερευνητικό εγχείρημα και εξελίχθηκε σε πανίσχυρο μονοπώλιο τεχνητής νοημοσύνης.
Η συμφωνία με τη Microsoft ενισχύει περαιτέρω την εξάρτηση της OpenAI από τον τεχνολογικό κολοσσό. Η εταιρεία δεσμεύτηκε να αγοράσει 250 δισ. δολάρια σε υπηρεσίες Azure, ενώ η Microsoft αποκτά παρατεταμένα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας για τα μοντέλα AI έως το 2032. Παράλληλα, όταν η OpenAI δηλώσει ότι έχει επιτύχει Γενική Τεχνητή Νοημοσύνη (AGI) – δηλαδή ένα σύστημα που ισοδυναμεί με την ανθρώπινη νοημοσύνη – η δήλωση αυτή θα πρέπει να επαληθευτεί από ανεξάρτητη επιτροπή, πριν αλλάξει η συμφωνία εσόδων μεταξύ των δύο εταιρειών.
Η OpenAI Foundation ανακοίνωσε επίσης σχέδιο επενδύσεων ύψους 25 δισ. δολαρίων για έργα «κοινωνικού οφέλους», όπως η ιατρική έρευνα και η ασφάλεια της τεχνητής νοημοσύνης. Όμως, για πολλούς παρατηρητές, η πραγματική ανησυχία είναι αλλού: στην ταχύτατη εμπορευματοποίηση μιας τεχνολογίας που αναπτύσσεται χωρίς σαφή δημοκρατικό έλεγχο και που ελέγχεται πλέον από λίγες πολυεθνικές με τεράστια οικονομικά κίνητρα.
Η μετατροπή της OpenAI σε κολοσσό των 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων ίσως αποδειχθεί ιστορική καμπή — όχι μόνο για την εταιρεία, αλλά για ολόκληρη την πορεία της τεχνητής νοημοσύνης: από όραμα δημόσιου αγαθού, σε αγορά ιδιωτικής ισχύος.
