Ο Ντόναλντ Τραμπ, με την «America First» ατζέντα του, έβαλε τις ΗΠΑ σε πολύ μεγάλη οικονομική περιπέτεια υψηλού ρίσκου, όπου οι δασμοί, το εκρηκτικό χρέος και ο ανεξέλεγκτος πληθωρισμός απειλούν να καταρρεύσουν την παγκόσμια οικονομία, προειδοποιεί ο Desmond Lachman στο Project Syndicate .
Ο Τραμπ, παραβιάζοντας ρεπουμπλικανικές παραδόσεις, αναστέλλει εμπορικές συνομιλίες με Καναδά και επιβάλλει 10% δασμό σε καναδικά προϊόντα – λόγω διαφήμισης με την φωνή του πρώην Προέδρου Ρίγκαν το οποίο καταδίκαζε τους δασμούς. Αυτή η κίνηση, συμβολική και επικίνδυνη, δείχνει την απλοϊκή λογική μηδενικού αθροίσματος, που αγνοεί τις παγκόσμιες συνέπειες .Η πολιτική του Τραμπ απειλεί όλους με οικονομική χιονοστιβάδα.
Οι υποστηρικτές πληρώνουν το τίμημα
Οι ψηφοφόροι Τραμπ – παραγωγοί σόγιας στη Μέση Δύση, εργαζόμενοι Φλόριντατο πληρώνουν ακριβά, γιατί οι δασμοί αυξάνουν κόστος, απειλούν την ασφάλιση . Το GOP, από την εποχή του Καλβιν Κούλιτζ έως τουΤζορτζ Μπους, πρέσβευε ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς και περιορισμό χρέους – για να μην φορτώνονται οι επόμενες γενιές. Ο πρώην Πρόεδρος Herbert Hoover έλεγε: «Μακάριοι οι νέοι, που κληρονομούν το χρέος» . Αλλά ο Τραμπ, αντί να το περιορίσει το επιδεινώνει επικίνδυνα, οι φορολογικές μειώσεις + την αύξηση δαπανών = +3,4 τρισ. $ στο έλλειμμα δεκαετίας
Από ελεύθερο εμπόριο σε χάος
Ο Τραμπ ο «Άνθρωπος των Δασμών», ανέβασε τον μέσο αποτελεσματικό δασμό από κάτω του 3% στο 17,5%, το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων εκατό ετών. Στη βάση μιας απλοϊκής λογικής μηδενικού αθροίσματος, ο Τραμπ ισχυρίζεται ότι αυτό θα μειώσει τα εμπορικά ελλείμματα των ΗΠΑ.
Παράλληλα, έχει χρησιμοποιήσει τους δασμούς ως πολιτικό εργαλείο πίεσης.
Πριν τιμωρήσει τον Καναδά για τη διαφήμιση, επέβαλε δασμούς 50% σε όλες τις εισαγωγές από τη Βραζιλία, ως αντιποίνων για τη δίωξη του πρώην προέδρου Ζαΐρ Μπολσονάρου σχετικά με την προσπάθειά του να ανατρέψει το αποτέλεσμα των εκλογών του 2022.
Η Χαοτική πολιτική που ακολουθεί με τις απειλές και τις ανατροπές τροφοδοτεί μόνο αβεβαιότητα . Δασμοί σε Βραζιλία (50%) για δίωξη Μπολσονάρου; Πολιτικό εργαλείο . Οι επιπτώσεις είναι πτώση δολαρίου 10% από αρχές 2025, χρυσός +50%, υψηλές αποδόσεις ομολόγων – σημάδια κρίσης
Η επίθεση του στη Fed έφερε πληθωρισμό χωρίς φρένο
Ο Τραμπ επιτίθεται ανοιχτά στην ανεξαρτησία της Federal ReserveΖητά μείωση επιτοκίων κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες, παρότι ο πληθωρισμός παραμένει πάνω από τον στόχο του 2%.
Έχει δημόσια επιπλήξει τον Πρόεδρο της Fed Τζερόμ Πάουελ, ενώ ο διάδοχος που θα διορίσει τον επόμενο Μάιο αναμένεται να υιοθετήσει την επιθυμητή «γερακιού» στάση.
Παράλληλα, έχει προσπαθήσει —ανεπιτυχώς μέχρι τώρα— να απομακρύνει το μέλος του ΔΣ Lisa Cook, ώστε οι δικοί του διορισμοί να αποκτήσουν πλειοψηφία. Μια τέτοια εξέλιξη θα έθετε τις βάσεις για παρατεταμένα υψηλό πληθωρισμό.Ίσως όμως η πλέον εντυπωσιακή παραβίαση των ρεπουμπλικανικών αξιών είναι η άμεση παρέμβασή του στις αγορές.
Η απόκτηση ποσοστού 10% στην Intel και η απαίτηση προς τις Nvidia και AMD να διαθέτουν το 15% των πωλήσεών τους στην Κίνα στην κυβέρνηση θυμίζουν περισσότερο κρατικιστικές παρά καπιταλιστικές πρακτικές.Ταυτόχρονα, το τέλος 100.000 δολαρίων για αίτηση βίζας H-1B περιορίζει την πρόσβαση της τεχνολογικής βιομηχανίας σε εξειδικευμένο ξένο προσωπικό, ενώ η αυστηρή μεταναστευτική πολιτική προκαλεί ελλείψεις εργατικού δυναμικού στη γεωργία και την οικοδομή.
Πρόκειται για πολιτικές που απέχουν πολύ από την παραδοσιακά επιχειρηματικά φιλική στάση των Ρεπουμπλικάνων.Από τη Λατινική Αμερική μέχρι την Τουρκία, η ιστορία έχει δείξει ότι τέτοιου τύπου οικονομικός λαϊκισμός καταλήγει πάντα σε κρίση.
Από τη Λατινική Αμερική μέχρι την Τουρκία, η ιστορία έχει δείξει ότι τέτοιου τύπου οικονομικός λαϊκισμός καταλήγει πάντα σε κρίση.Το ερώτημα είναι πόσο θα καθυστερήσει η στιγμή που οι ΗΠΑ θα βρεθούν αντιμέτωπες με την πραγματικότητα. Τα πρόσφατα μηνύματα των αγορών —η πτώση του δολαρίου κατά 10%, η άνοδος της τιμής του χρυσού κατά 50% και οι επίμονα υψηλές αποδόσεις ομολόγων— δείχνουν ότι ίσως αυτή η στιγμή δεν βρίσκεται μακριά.
Οι ξένοι επενδυτές δείχνουν να χάνουν την εμπιστοσύνη τους στην αμερικανική οικονομική κυριαρχία και φοβούνται ολοένα περισσότερο ότι οι ΗΠΑ μπορεί να προσπαθήσουν να «φουσκώσουν» τα χρέη τους μέσω πληθωρισμού.
Αν υπάρχει μια αχτίδα φωτός μέσα σε αυτό το διογκούμενο οικονομικό αδιέξοδο, καταλήγει ο Lachman, είναι ότι θα επιβεβαιώσει —για ακόμη μία φορά— την αξία μιας οικονομικής ορθοδοξίας που το σύγχρονο GOP έχει εγκαταλείψει.
