Η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο το 2025 άνοιξε έναν κύκλο έντασης στο παγκόσμιο εμπόριο, με κύματα δασμών να σαρώνουν τους βασικούς εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ και να ανεβάζουν τους φόρους εισαγωγών σε επίπεδα που είχαν να καταγραφούν από τη Μεγάλη Ύφεση. Οι αγορές ταρακουνήθηκαν, οι κυβερνήσεις έσπευσαν στην Ουάσινγκτον και η παγκόσμια οικονομία μπήκε σε μια νέα εποχή σκληρών διαπραγματεύσεων.
Στόχος του Αμερικανού προέδρου ήταν η αναζωογόνηση της εγχώριας βιομηχανίας. Οι μέσοι δασμοί εκτοξεύτηκαν κοντά στο 17%, από μονοψήφια επίπεδα πριν την αλλαγή σκυτάλης στον Λευκό Οίκο, αποφέροντας δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια μηνιαίως στα κρατικά ταμεία. Το αποτέλεσμα ήταν μια άνευ προηγουμένου κινητοποίηση: Ευρωπαϊκή Ένωση, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιαπωνία, Νότια Κορέα και άλλες οικονομίες κατέληξαν σε πλαίσια συμφωνιών, συχνά με αντάλλαγμα μεγάλες επενδύσεις στις ΗΠΑ.
Στην Ευρώπη, η συμφωνία με δασμούς 15% προκάλεσε πολιτικές τριβές και βαριές κουβέντες, ωστόσο οι εξαγωγές άντεξαν περισσότερο απ’ όσο φοβούνταν πολλοί. Αντίθετα, η Κίνα απέφυγε το πλήγμα, ενισχύοντας το εμπορικό της πλεόνασμα πάνω από το ορόσημο του 1 τρισ. δολαρίων, μετατοπίζοντας την παραγωγή της σε προϊόντα υψηλότερης αξίας και αξιοποιώντας τη γεωοικονομική της ισχύ σε κρίσιμες πρώτες ύλες.
Όσα δεν επαληθεύτηκαν ήταν οι δυσοίωνες προβλέψεις για οικονομική καταστροφή και ανεξέλεγκτο πληθωρισμό. Η αμερικανική οικονομία πέρασε μια σύντομη αναταραχή, αλλά ανέκαμψε γρήγορα, με ώθηση από τις επενδύσεις στην τεχνητή νοημοσύνη και την ανθεκτική κατανάλωση. Οι διεθνείς οργανισμοί αναθεώρησαν προς τα πάνω τις εκτιμήσεις τους, καθώς η αρχική αβεβαιότητα έδωσε τη θέση της σε συμφωνίες και συμβιβασμούς.
Το βλέμμα πλέον στρέφεται στο 2026. Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ καλείται να κρίνει τη νομιμότητα βασικών δασμών, απόφαση που μπορεί να ανοίξει νέο γύρο αναδιαπραγματεύσεων. Παράλληλα, η Ευρώπη επανεξετάζει τη στάση της απέναντι στην Κίνα, ενώ η εύθραυστη εκεχειρία Ουάσινγκτον – Πεκίνου έχει ημερομηνία λήξης. Και στο βάθος, η αναθεώρηση της εμπορικής συμφωνίας με Καναδά και Μεξικό απειλεί να αναζωπυρώσει τις εντάσεις.
