Στο Όρος Χωρήβ, όπως το αποκαλεί η Παλαιά Διαθήκη, ο Μωυσής στάθηκε ενώπιον του Θεού. Μέσα σε σύννεφο και φωτιά, στη σιγή της ερήμου, παρέλαβε τις Δέκα Εντολές, τον πρώτο γραπτό ηθικό κώδικα της ανθρωπότητας.
Αιώνες αργότερα, στον ίδιο τόπο, ρίζωσε μια διαφορετική μορφή αποκάλυψης, η αδιάλειπτη προσευχή. Εκεί, στους πρόποδες του ιερού βουνού, ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός ίδρυσε τον 6ο αιώνα μ.Χ. τη Μονή που θα γινόταν το αρχαιότερο εν λειτουργία χριστιανικό μοναστήρι του κόσμου.
Η Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης δεν ιδρύθηκε για να μνημονεύει ένα θαύμα του παρελθόντος, αλλά για να το συνεχίζει ζωντανά.
Ένα βυζαντινό φρούριο πίστης στην έρημο
Η Μονή οικοδομήθηκε μεταξύ 548 και 565 μ.Χ., πάνω στα ερείπια παλαιότερου παρεκκλησίου της Φλεγομένης Βάτου. Με πανύψηλα τείχη, πέτρινα κελιά και εσωτερική βασιλική, θυμίζει φρούριο πίστης μέσα σε άγονη γη.
Από τότε έως σήμερα, εδώ και 15 αιώνες, η προσευχή δεν έχει διακοπεί ποτέ. Οι μοναχοί του Σινά επιμένουν με υπομονή και σιωπή, διατηρώντας ένα λειτουργικό ρυθμό που έχει πλέον σβήσει σχεδόν παντού αλλού στην Ορθόδοξη Ανατολή.
Από τον Μωυσή στην Αγία Αικατερίνη
Η αφιέρωση της Μονής στην Αγία Αικατερίνη έγινε κατά τον 10ο αιώνα, όταν – σύμφωνα με την παράδοση – τα λείψανά της μεταφέρθηκαν θαυματουργικά από την Αλεξάνδρεια στην κορυφή του όρους.
Η μορφή της αγίας, σύμβολο σοφίας και μαρτυρίου, ενίσχυσε τον χαρακτήρα της Μονής ως κέντρου πνευματικής αντίστασης και λειτουργικής συνέχειας. Στον ίδιο τόπο όπου ο Θεός έγραψε τις Εντολές με το δάχτυλό Του, οι μοναχοί χαράσσουν καθημερινά τη δική τους διαθήκη με πράξεις ταπεινότητας, εγκράτειας και φιλοξενίας.
Μια κιβωτός πολιτισμού και γραφής
Η Μονή δεν είναι μόνο χώρος προσευχής, αλλά και μία από τις σημαντικότερες βιβλιοθήκες της παγκόσμιας ιστορίας. Διασώζει πάνω από 3.000 χειρόγραφα σε ελληνικά, συριακά, αραβικά, γεωργιανά, εβραϊκά και άλλες γλώσσες.
Ξεχωρίζει ο περίφημος Κώδικας του Σινά, ένα από τα αρχαιότερα πλήρη χειρόγραφα της Αγίας Γραφής, που φυλάχθηκε εκεί για αιώνες. Μαζί με τις εικόνες και τα λειτουργικά κειμήλια, συνθέτει μια πολιτισμική κιβωτό που αναγνωρίστηκε επίσημα από την UNESCO ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς.
Ένας τόπος αποδεκτός από όλους
Αν και ορθόδοξη, η Μονή απολαμβάνει σεβασμό και από τις άλλες μονοθεϊστικές θρησκείες. Το λεγόμενο «Χιτίμ αλ-Αμάν», ένα έγγραφο που αποδίδεται στον Προφήτη Μωάμεθ, διαβεβαιώνει τους μοναχούς για την προστασία τους. Η εγκυρότητα του εγγράφου έχει επανειλημμένως επιβεβαιωθεί από διαδοχικές μουσουλμανικές αρχές.
Στη Μονή λειτουργούσε μέχρι τον Μεσαίωνα και τζαμί. Το Σινά υπήρξε σημείο ειρηνικής συνύπαρξης, ένας τόπος όπου το ιερό δεν ανήκε αποκλειστικά σε κανέναν και τιμούνταν από όλους.
Η φλόγα της Βάτου δεν έσβησε
Στον σύγχρονο κόσμο, όπου η θρησκευτική μνήμη συχνά εργαλειοποιείται, το Σινά συνεχίζει να σιωπά και να λειτουργεί. Οι πρόσφατες εξελίξεις που αφορούν το νομικό του καθεστώς υπενθυμίζουν ότι ακόμη και τα πιο ιερά μέρη μπορούν να τεθούν υπό αμφισβήτηση.
Όμως, η Μονή αντέχει. Οι μοναχοί δεν ζητούν τίτλους και προνόμια. Ζητούν μόνο τον χώρο να διατηρήσουν την πίστη ως προσευχή και πράξη, να παραμείνουν ζωντανοί μάρτυρες μιας θείας συνάντησης που δεν ανήκει στο παρελθόν, αλλά εξακολουθεί να συμβαίνει.
Το Σινά δεν είναι μόνο βουνό, ούτε μόνο τόπος προσκυνήματος. Είναι χώρος αποκάλυψης και συνεχούς ευθύνης. Η Μονή της Αγίας Αικατερίνης αποτελεί πράξη πίστης που επαναλαμβάνεται σιωπηλά επί δεκαπέντε αιώνες.
Αν αυτή η φλόγα σβήσει, δεν θα χαθεί απλώς ένα μοναστήρι. Θα σβήσει η υπενθύμιση ότι ο άνθρωπος μπορεί ακόμη να σταθεί όρθιος ενώπιον του Θεού, όχι με κραυγή, αλλά με σιγή.
