Τα αναψυκτικά, τα συσκευασμένα σνακ, τα γλυκά και τα ενεργειακά ποτά είναι πλέον πανταχού παρόντα και προσβάσιμα οποιαδήποτε στιγμή.
Πολλές προηγούμενες μελέτες έχουν επισημάνει τις αρνητικές επιπτώσεις αυτών των προϊόντων στην υγεία μας, αυξάνοντας το βάρος μας και συμβάλλοντας σε πληθώρα χρόνιων ασθενειών, όπως ο διαβήτης. Μια νέα μελέτη επιστήμονες αναδεικνύει ένα συγκεκριμένο συστατικό αυτών των προϊόντων που συνδέεται με την ογκογένεση, προσφέροντας ωστόσο μια ενδιαφέρουσα ανατροπή όσον αφορά τη λειτουργία του.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον στο Σεντ Λούις, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature, η φρουκτόζη που προέρχεται από το σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης (HFCS) φαίνεται να προάγει την ανάπτυξη όγκων σε ποντίκια που χρησιμοποιήθηκαν ως μοντέλα για τον καρκίνο του μελανώματος, του μαστού και του τραχήλου της μήτρας. Όμως, η φρουκτόζη δεν τροφοδοτεί άμεσα τους όγκους. Αντίθετα, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι το ήπαρ μετατρέπει τη φρουκτόζη σε «τροφή» για τα καρκινικά κύτταρα, ένα εύρημα που θα μπορούσε να ανοίξει νέες προοπτικές για τη θεραπεία διαφόρων τύπων καρκίνου.
Η ερευνητική ομάδα ξεκίνησε με τη διατροφή ζώων που είχαν όγκους με φρουκτόζη και στη συνέχεια μέτρησε την ταχύτητα ανάπτυξης των όγκων τους. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η προσθήκη φρουκτόζης προωθούσε την ανάπτυξη των όγκων χωρίς να επηρεάζει το σωματικό βάρος, τα επίπεδα γλυκόζης νηστείας ή ινσουλίνης νηστείας.
Αρχικά, οι ερευνητές περίμεναν ότι τα καρκινικά κύτταρα θα μεταβολίζουν τη φρουκτόζη όπως τη γλυκόζη, χρησιμοποιώντας τα στοιχεία της για την παραγωγή νέων κυτταρικών συστατικών, όπως το DNA. Όμως, με έκπληξη διαπίστωσαν ότι η φρουκτόζη μεταβολιζόταν ελάχιστα στα καρκινικά κύτταρα που εξέτασαν.
Η μεταβολική μέθοδος, που επιτρέπει τη σκιαγράφηση μικρών μορίων καθώς αυτά κινούνται μέσα από τα κύτταρα και τους ιστούς του σώματος, οδήγησε τους ερευνητές σε μια σημαντική ανακάλυψη: η υψηλή κατανάλωση φρουκτόζης σχετίζεται με την ανάπτυξη όγκων, κυρίως μέσω της αύξησης των κυκλοφορούντων λιπιδίων στο αίμα. Αυτά τα λιπίδια είναι κρίσιμα συστατικά για τη δομή των κυτταρικών μεμβρανών και είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων. Ο Δρ. Ronald Fowle-Grider, ο κύριος συγγραφέας της μελέτης, σημειώνει: «Γρήγορα καταλάβαμε ότι τα καρκινικά κύτταρα δεν είναι η μόνη πλευρά της ιστορίας. Το ήπαρ παίζει εξίσου σημαντικό ρόλο, μετατρέποντας τη φρουκτόζη σε θρεπτικά συστατικά που χρησιμοποιούν οι όγκοι».
Η φρουκτόζη, όσον αφορά τη χημική της δομή, μοιάζει πολύ με τη γλυκόζη. Αν και οι δύο αυτές ουσίες είναι κοινά σάκχαρα με τον ίδιο χημικό τύπο, διαφέρουν στον τρόπο που ο οργανισμός τις μεταβολίζει. Ειδικότερα, η γλυκόζη επεξεργάζεται σε όλο το σώμα, ενώ η φρουκτόζη μεταβολίζεται κυρίως από το λεπτό έντερο και το ήπαρ. Παρόλο που και οι δύο βρίσκονται φυσικά σε φρούτα, λαχανικά, γαλακτοκομικά και δημητριακά, η φρουκτόζη από σιρόπι καλαμποκιού χρησιμοποιείται ευρέως στη βιομηχανία τροφίμων ως γλυκαντικό.
Αυτό έχει οδηγήσει σε δραματική αύξηση της κατανάλωσής της κατά τον 21ο αιώνα. «Αν ελέγξετε τα ντουλάπια σας για προϊόντα που περιέχουν σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης, θα εκπλαγείτε. Δεν περιορίζεται μόνο σε επεξεργασμένα γλυκά και κέικ, αλλά περιλαμβάνει και σάλτσες ζυμαρικών και κέτσαπ. Αν δεν κάνετε συνειδητές προσπάθειες να το αποφύγετε, τότε πιθανότατα καταναλώνετε φρουκτόζη», επισημαίνει ο Δρ. Gary Patti, καθηγητής Χημείας και Γενετικής στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον.
«Θα είναι ενδιαφέρον να κατανοήσουμε καλύτερα πώς η διατροφική φρουκτόζη επηρεάζει την εμφάνιση καρκίνου. Ωστόσο, ένα σημαντικό μήνυμα που προκύπτει από αυτή τη μελέτη είναι ότι αν κάποιος έχει καρκίνο, θα πρέπει πιθανώς να σκεφτεί να αποφύγει τη φρουκτόζη. Δυστυχώς, αυτό είναι πιο εύκολο να το πούμε παρά να το κάνουμε», καταλήγει ο Δρ. Patti.
