Σκηνές που παραπέμπουν στην Αραβική Άνοιξη του 2011, όταν η οργή της κοινωνίας σάρωσε καθεστώτα στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, φαίνεται να επαναλαμβάνονται. Σχεδόν 15 χρόνια μετά, μια νέα γενιά, η λεγόμενη «Γενιά Ζ», βγαίνει στους δρόμους από τη Βόρεια Αφρική μέχρι την Ασία, φωνάζοντας ενάντια στις ίδιες παθογένειες: ανεργία, ανισότητες, διαφθορά και πολιτική στασιμότητα.
Το κοινό νήμα που ενώνει τις διαδηλώσεις από το Μαρόκο ως την Ινδονησία και από τη Μαδαγασκάρη μέχρι το Νεπάλ, είναι η συσσωρευμένη απογοήτευση των νέων απέναντι σε γηραιές ελίτ που συνεχίζουν να νέμονται την εξουσία, αγνοώντας τις ανάγκες μιας κοινωνίας που αλλάζει.
Κεντρικό εργαλείο κινητοποίησης είναι πλέον τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Εκεί, οι νέοι βλέπουν τα παιδιά των ελίτ να επιδεικνύουν προκλητικό πλούτο, ενώ εκείνοι παλεύουν να εξασφαλίσουν βασικές ανάγκες. Τα ίδια δίκτυα λειτουργούν και ως εργαλείο οργάνωσης, μεταδίδοντας εικόνες, συνθήματα και καλέσματα για κινητοποιήσεις.
Ήδη, δύο κυβερνήσεις έχουν πέσει: στο Νεπάλ και το Μπαγκλαντές.
Στο Νεπάλ, το κύμα οργής φούντωσε όταν απαγορεύτηκαν τα κοινωνικά δίκτυα. Η απόφαση αυτή πυροδότησε ένα κύμα διαδηλώσεων με επίκεντρο τη διαφθορά, την ανεργία και τις περιορισμένες ευκαιρίες των νέων. Πάνω από 70 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, υπουργεία πυρπολήθηκαν και τελικά η κυβέρνηση κατέρρευσε υπό την πίεση.
Παρόμοιες εικόνες καταγράφονται στο Μαρόκο, όπου η νεολαία ξεσηκώθηκε κατά των τεράστιων δαπανών για την προετοιμασία του Μουντιάλ 2030. Η ανεργία στους νέους αγγίζει το 60%, την ώρα που χρηματοδοτούνται πολυδάπανα έργα, ακόμα και η μεγαλύτερη πίστα χόκεϊ της Αφρικής. Οι διαδηλώσεις στο Ραμπάτ εξελίχθηκαν σε βίαια επεισόδια, με τρεις νεκρούς και περισσότερες από 1.000 συλλήψεις.
Στη Μαδαγασκάρη, τουλάχιστον 22 διαδηλωτές σκοτώθηκαν από πυρά της αστυνομίας. Ο πρόεδρος της χώρας απάντησε αποπέμποντας την κυβέρνηση, όμως οι κινητοποιήσεις συνεχίζονται.
Στην Ινδονησία, αφορμή αποτέλεσε η έγκριση επιδόματος 3.000 δολαρίων για τους βουλευτές. Η διαμαρτυρία εξελίχθηκε σε ευρύτερο ξέσπασμα κατά της διαφθοράς και του πολιτικού κατεστημένου.
Αναλυτές εκτιμούν ότι οι συνθήκες για ένα νέο κύμα εξεγέρσεων είναι ώριμες. Παρότι τα πολιτικά συστήματα ποικίλλουν, η πίεση από την ανεργία, το υψηλό κόστος ζωής και την αποκοπή των πολιτών από τη λήψη αποφάσεων, φέρνει τους νέους σε κοινή τροχιά. Η πολιτική τάξη μοιάζει αποσυνδεδεμένη από τα προβλήματα της νέας γενιάς, η οποία πλέον οργανώνεται, διεκδικεί και, σε κάποιες περιπτώσεις, ανατρέπει.