Ένα χρόνο μετά τη συμφωνία για κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ, αυξάνεται η πίεση προς την κυβέρνηση του Λιβάνου να λάβει πιο αποφασιστικά μέτρα για να αφοπλίσει την πολεμική ομάδα και να διακόψει τους δεσμούς της με τον κύριο σύμμαχό της, το Ιράν.
Οι ΗΠΑ έχουν ξεκαθαρίσει στον Πρόεδρο Joseph Aoun και τον Πρωθυπουργό Nawaf Salam ότι, εάν δεν υλοποιηθούν συγκεκριμένα βήματα για τον τερματισμό όλων των πηγών χρηματοδότησης και τον αφοπλισμό της Χεζμπολάχ, δεν μπορούν να εγγυηθούν ότι το Ισραήλ δεν θα επέμβει στρατιωτικά, σύμφωνα με διεθνή ΜΜΕ.
Το Ισραήλ, από την πλευρά του, δείχνει αποφασισμένο να συντρίψει τη Χεζμπολάχ. Ο πρωθυπουργός Benjamin Netanyahu επανέλαβε ότι η χώρα του είναι έτοιμη να παρέμβει στρατιωτικά για την καταστροφή της οργάνωσης. Τις τελευταίες εβδομάδες, ο Netanyahu και ο υπουργός Άμυνας Israel Katz κατήγγειλαν την επανεξοπλιστική δραστηριότητα της Χεζμπολάχ, τη στρατολόγηση χιλιάδων νέων μελών και τη διακίνηση όπλων από το Ιράν μέσω Συρίας.
Το Ισραήλ έχει εντείνει τις καθημερινές του αεροπορικές και επίγειες επιθέσεις σε περιοχές που θεωρεί στόχους της Χεζμπολάχ, κυρίως στο νότιο Λίβανο και στην κοιλάδα Μπεκάα, αναφέροντας ότι έχουν καταστραφεί δεκάδες οπλοστάσια και έχουν σκοτωθεί εκατοντάδες μαχητές από την έναρξη της κατάπαυσης του πυρός τον περασμένο Νοέμβριο.
Από την πλευρά της, η Χεζμπολάχ, δια του γενικού γραμματέα Ναΐμ Κασέμ, απορρίπτει κάθε προσπάθεια αφοπλισμού και οποιαδήποτε πιθανότητα άμεσης διαπραγμάτευσης με το Ισραήλ. Παρά την εντολή της κυβέρνησης και του στρατού να περιορίσουν όλα τα όπλα υπό κρατικό έλεγχο, τα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση παραμένουν περιορισμένα.
Το ενδεχόμενο στρατιωτικής σύγκρουσης μεταξύ στρατού και Χεζμπολάχ προκαλεί φόβους για νέο εμφύλιο πόλεμο στον Λίβανο. Παρά τις διακηρύξεις του Προέδρου Aoun για τον αφοπλισμό μη κρατικών ενόπλων ομάδων, η κυβέρνηση και ο εθνικός στρατός στερούνται των απαραίτητων εργαλείων για την εφαρμογή μιας τέτοιας στρατηγικής.
Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η Χεζμπολάχ επανεξοπλίζεται ή προετοιμάζεται για νέο γύρο πολέμου με το Ισραήλ, ιδιαίτερα μετά τις σοβαρές απώλειες που υπέστη στον τελευταίο πόλεμο και την κατάρρευση του συριακού καθεστώτος που της στέρησε τις οδούς λαθρεμπορίου όπλων από το Ιράν. Ωστόσο, η οργάνωση δηλώνει κατηγορηματικά ότι δεν πρόκειται να συμμετάσχει σε διάλογο για τον αφοπλισμό της, ενώ το Ισραήλ συνεχίζει να παραβιάζει τη συμφωνία κατάπαυσης, καταλαμβάνοντας στρατηγικές θέσεις στο νότιο Λίβανο.
Η Χεζμπολάχ, που έχει εκπροσώπηση στην κυβέρνηση, υποστηρίζει ότι ένα κρατικό μονοπώλιο όπλων μπορεί να συζητηθεί μόνο ως μέρος μιας συνολικής στρατηγικής για την υπεράσπιση του Λιβάνου απέναντι σε ισραηλινές απειλές.
Το αδιέξοδο στην πολιτική σκηνή του Λιβάνου εξυπηρετεί τις στρατηγικές του Ισραήλ. Ο Netanyahu, περιορισμένος στη Γάζα λόγω του ειρηνευτικού σχεδίου Τραμπ, δεν αντιμετωπίζει αντίστοιχους περιορισμούς στον Λίβανο ή στο Ιράν, ενώ υπαινίσσεται ότι η αντιπαράθεση με την Τεχεράνη δεν έχει ολοκληρωθεί. Παράλληλα, το Ισραήλ αξιολογεί ότι η Χεζμπολάχ εξακολουθεί να αποτελεί απειλή, έχοντας επιτεθεί στο παρελθόν στο βόρειο Ισραήλ, αναγκάζοντας δεκάδες χιλιάδες κατοίκους να εκκενώσουν τις περιοχές τους.
Οι ΗΠΑ επιδιώκουν διαμεσολαβητικό ρόλο, προσπαθώντας να προωθήσουν άμεσες ή έμμεσες συνομιλίες Λιβάνου-Ισραήλ, με στόχο τη δημιουργία ρυθμίσεων ασφαλείας που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ειρηνευτική συμφωνία, βασισμένη στις Συμφωνίες Αβραάμ. Ωστόσο, οι όροι που απαιτεί το Ισραήλ – όπως η κατάργηση του ειρηνευτικού ρόλου του ΟΗΕ και η αποδοχή ισραηλινής παρουσίας σε στρατηγικά σημεία – είναι εξαιρετικά διχαστικοί και αδύνατοι προς αποδοχή από Λιβανέζους αξιωματούχους.
Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο, καθώς επιδιώκει τη σταθερότητα στην περιοχή της ΝΑ Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, προστατεύοντας παράλληλα τα γεωπολιτικά και οικονομικά της συμφέροντα σε συνεργασία με Ισραήλ, Κύπρο και ΗΠΑ.
Η Ελλάδα συμβάλλει στην ενίσχυση των δυνατοτήτων των Ενόπλων Δυνάμεων του Λιβάνου, με την αποστολή ΤΟΜΠ και άλλων στρατιωτικών οχημάτων, στοχεύοντας στο να εξοπλιστεί ο λιβανέζικος στρατός με τα απαραίτητα μέσα ώστε να προχωρήσει στον αφοπλισμό της Σιιτικής οργάνωσης Χεζμπολάχ.
Η ελληνική βοήθεια στον Λίβανο – κυρίως μέσω στρατιωτικής ενίσχυσης – στοχεύει στην αποφυγή νέας αιματοχυσίας και στην ενίσχυση της δυνατότητας του λιβανέζικου κράτους να ελέγξει τα όπλα και να αφοπλίσει τρομοκρατικές οργανώσεις.
Η εκτίμηση είναι ότι το 2026 ενδέχεται να σηματοδοτήσει μια νέα στρατιωτική αναμέτρηση μεταξύ Χεζμπολάχ και Ισραήλ, δεδομένης της αδυναμίας της Σιιτικής οργάνωσης να συμμορφωθεί. Σε αυτή την περίπτωση, Ελλάδα και Κύπρος θα κληθούν να σταθούν αρωγοί και σύμμαχοι τόσο του Ισραήλ όσο και της κυβέρνησης του Λιβάνου, παρέχοντας οποιαδήποτε υποστήριξη απαιτηθεί για να ξεπεραστεί η πολύπλοκη κρίση και να ανοίξει μια νέα σελίδα στην ιστορία της περιοχής.
