Ο υδάτινος κώδωνας κινδύνου χτυπά δυνατά στην Ελλάδα, καθώς 39 Δήμοι της χώρας έχουν ήδη καταφύγει στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, ζητώντας να τεθούν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης εξαιτίας της παρατεταμένης και επιδεινούμενης λειψυδρίας.
Λειψυδρία: Ώρα μηδέν για 39 Δήμους- Ζήτησαν να κηρυχθούν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης – Οι 9 απ’ αυτούς στην Κρήτη
Μέσα στους τελευταίους 18 μήνες, τα αιτήματα για έκτακτα μέτρα αυξάνονται ανησυχητικά, με 20 Δήμους μόνο από τον Σεπτέμβριο του 2024 να προστίθενται στη μακρά λίστα. Η εξέλιξη αυτή αποτυπώνει με σαφήνεια το βάθος της κρίσης στην επάρκεια των υδάτινων πόρων και προειδοποιεί για μία νέα, δυνητικά μακροχρόνια, περιβαλλοντική πρόκληση για τη χώρα.
Οι περιοχές που πλήττονται, καλύπτουν γεωγραφικά το μεγαλύτερο μέρος της Ελλάδας: από τις Κυκλάδες και το Βόρειο Αιγαίο έως τη Στερεά Ελλάδα, τη Θράκη και την Κρήτη. Οι Δήμοι περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τον Πόρο, τη Χίο, τη Μυτιλήνη, τη Δυτική Λέσβο, τον Άκτιο-Βόνιτσα, τη Σάμη, τους τρεις Δήμους της Κέρκυρας, τη Νέα Προποντίδα, τον Πολύγυρο, την Ιεράπετρα, τον Πλατανιά και τον Κίσσαμο Χανίων, τον Μυλοπόταμο Ρεθύμνου, τη Μινώα Πεδιάδας και άλλους.
Στην Κρήτη, συνολικά 9 Δήμοι βρίσκονται ήδη σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, με την Βιάννο να μετρά δεύτερη συνεχόμενη χρονιά κάτω από το καθεστώς αυτό.
Η περίπτωση της Λέσβου: Έκτακτα μέτρα υπό την απειλή “ξηρών βρυσών”
Η Λέσβος, για πρώτη φορά φέτος, μπήκε στον κατάλογο των περιοχών με σοβαρότατα προβλήματα λειψυδρίας. Η κατάσταση σε πολλές περιοχές του νησιού είναι πλέον οριακή.
Ο δήμαρχος Δυτικής Λέσβου, Ταξιάρχης Βέρρος, περιγράφει με μελανά χρώματα την εικόνα: «Στον Πολιχνίτο το νερό φτάνει για λίγες μόνο ώρες τη μέρα. Οι κάτοικοι αντιμετωπίζουν διακοπές ως καθημερινότητα. Στην Καλλονή, την Πέτρα, την Ερεσό και τα Βασιλικά η κατάσταση είναι το ίδιο ζοφερή. Τις ημέρες του καύσωνα, με 43°C, οι βρύσες έβγαζαν… λάσπη».Ο Δήμος Δυτικής Λέσβου αντλεί το μεγαλύτερο μέρος του νερού από γεωτρήσεις, των οποίων όμως η απόδοση έχει μειωθεί δραματικά.
Από την πλευρά του, ο δήμαρχος Μυτιλήνης, Παναγιώτης Χριστοφάς, επισημαίνει πως το αίτημα για έκτακτα μέτρα κατατέθηκε από τη ΔΕΥΑΛ (Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης και Αποχέτευσης Λέσβου), με στόχο την άμεση κινητοποίηση πόρων και διαδικασιών.
Ήδη έχουν εξασφαλιστεί 500.000 ευρώ από τη Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, για παρεμβάσεις άμεσης απόδοσης: νέες γεωτρήσεις, αναβάθμιση των υφιστάμενων και βελτιώσεις στις υποδομές ύδρευσης. Επιπλέον, υλοποιείται έργο αντικατάστασης του δικτύου ύδρευσης στη Μυτιλήνη μέσω ΕΣΠΑ, καθώς και η κατασκευή φράγματος στον Τσικνιά, ένα κρίσιμο έργο για τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια ύδρευσης του νησιού.
Λειψυδρία: Ώρα μηδέν για 39 Δήμους- Ζήτησαν να κηρυχθούν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης – Οι 9 απ’ αυτούς στην Κρήτη
Βιάννος: Ο υδροφόρος ορίζοντας κατέρρευσε – Μείωση στάθμης κατά 15 μέτρα
Ο Δήμος Βιάννου στην Κρήτη βρίσκεται για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, καθώς η στάθμη του υδροφόρου ορίζοντα έχει καταρρεύσει – έως και 15 μέτρα χαμηλότερα, σύμφωνα με τις τοπικές μετρήσεις.
Ο Δήμος προχώρησε ήδη από τον περασμένο Δεκέμβριο σε κανονιστική πράξη περιορισμού της χρήσης νερού, με αυστηρές διατάξεις:
- Απαγόρευση νέων παροχών νερού.
- Απαγόρευση νέων καλλιεργειών.
- Αποκλειστική χρήση του νερού για ύδρευση – απαγορεύεται για πλύσιμο αυτοκινήτων, δρόμων ή ποτίσματα.
- Ρητή αποποίηση ευθύνης του Δήμου σε περίπτωση αδυναμίας άρδευσης.
Η αυστηρότητα των μέτρων δείχνει τη σοβαρότητα της κατάστασης στην Κρήτη, αλλά και την ανάγκη για συλλογική, άμεση δράση σε εθνικό επίπεδο.
Έκτακτη ανάγκη… με φόντο το μέλλον
Η ραγδαία αύξηση των αιτημάτων για ένταξη σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης δεν αποτελεί πλέον μεμονωμένο φαινόμενο, αλλά διαρκές μοτίβο. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, οι υπεραντλήσεις, η κακοσχεδιασμένη άρδευση και η απουσία διαχείρισης των υδάτων επιταχύνουν μια κρίση που μέχρι πρότινος φαινόταν μελλοντική.
Η ανάγκη για συντονισμένη, διατοπική και διακυβερνητική στρατηγική διαχείρισης του νερού είναι πια επιτακτική. Το νερό, πολύτιμο και ολοένα πιο σπάνιο, απαιτεί από όλους – Δήμους, πολιτεία και πολίτες – να δράσουν πριν… στερέψει η ελπίδα.
