Η ψυχική υγεία των νέων στην Ελλάδα φαίνεται να αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις, με την κατάσταση να παίρνει χαρακτηριστικά επιδημίας.
Η πιο πρόσφατη πανελλαδική έρευνα της UNICEF αποκαλύπτει μία ανησυχητική πραγματικότητα για τη γενιά των 17-24 ετών, με τα δεδομένα να καταδεικνύουν ότι το άγχος, η θλίψη και ο αυτοτραυματισμός δεν είναι πλέον μεμονωμένα φαινόμενα, αλλά καταστάσεις που πλήττουν σχεδόν το 1/3 των νέων.
Περισσότεροι από τους μισούς νέους δηλώνουν ότι βιώνουν έντονη ψυχική πίεση και άγχος στην καθημερινότητά τους, ενώ σχεδόν το 43% των νέων νιώθουν συχνά θλίψη χωρίς σαφή αιτία.
Αυτό το συναισθηματικό βάρος δεν περιορίζεται μόνο στη σκέψη αλλά μεταφέρεται και στο σώμα, με πολλούς να υποφέρουν από πονοκεφάλους, κόπωση και αδυναμία, όπως αναφέρουν οι ίδιοι οι νέοι στην έρευνα.
Πιο ανησυχητικά είναι τα ευρήματα για τον αυτοτραυματισμό: το 30% των νέων στην Ελλάδα έχει προσπαθήσει έστω και μία φορά να προκαλέσει σκόπιμη βλάβη στον εαυτό του. Το φαινόμενο επηρεάζει κυρίως τα κορίτσια, ενώ η πρώτη επαφή με τον αυτοτραυματισμό καταγράφεται συνήθως στην πρώιμη εφηβεία, μεταξύ 13 και 15 ετών. Η γνώση για τον αυτοτραυματισμό είναι πλέον ευρέως διαδεδομένη στους νέους, κυρίως μέσω των social media, τα οποία για το 55% των νέων αποτελούν την κύρια πηγή πληροφόρησης.
Ωστόσο, η πιο ανησυχητική πλευρά αυτής της πραγματικότητας είναι η σιωπή που την συνοδεύει. Σχεδόν οι μισοί νέοι δηλώνουν ότι δυσκολεύονται πολύ να μιλήσουν σε κάποιον όταν νιώθουν άσχημα, και το 80% των γονιών δεν γνωρίζουν ότι τα παιδιά τους αντιμετωπίζουν τέτοια προβλήματα. Οι οικογένειες παραμένουν στο σκοτάδι, ενώ τα παιδιά υποφέρουν σιωπηλά.
Το πρόβλημα είναι σαφώς πιο εκτεταμένο από απλά μεμονωμένα περιστατικά – πρόκειται για ένα κοινωνικό φαινόμενο που πλήττει καθημερινά νέους σε σχολεία, παρέες και οικογένειες. Αν δεν αναληφθεί άμεση δράση, αυτή η κατάσταση ενδέχεται να εξελιχθεί σε μια μακροχρόνια κρίση.
Αντίστοιχα, το Υπουργείο Υγείας προσπαθεί να αναλάβει δράση μέσω του Προτύπου Κοινοτικού Κέντρου Ψυχικής Υγείας Νέων, το οποίο παρέχει δωρεάν υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης και συμβουλευτικής για νέους και γονείς. Η διάθεση αυτών των υπηρεσιών δείχνει την ανάγκη για έγκαιρη και αποτελεσματική βοήθεια, που θα μπορούσε να αναχαιτίσει αυτή την κρίση ψυχικής υγείας.
Όσο παραμένει αδιευκρίνιστο και κρυφό αυτό το ζήτημα, τόσο πιο σοβαρές συνέπειες θα έχει στο μέλλον για την κοινωνία και τις μελλοντικές γενιές. Η ευαισθητοποίηση, η ανοιχτή συζήτηση και η έγκαιρη ψυχολογική υποστήριξη είναι τα κλειδιά για την αντιμετώπιση αυτής της μεγάλης πρόκλησης.
