Η παγκόσμια νομισματική αρχιτεκτονική κλονίζεται συθέμελα.
Μειώνοντας το μερίδιο του δολαρίου στις συναλλαγές τους στο 33%, οι BRICS σηματοδοτούν μια ιστορική ρήξη.
Οι συναλλαγές τους βασίζονται πλέον ως επί το πλείστον στα δικά τους νομίσματα.
Πίσω από αυτή τη στροφή κρύβεται μια υποτιθέμενη στρατηγική, αυτή του κατακερματισμού ενός συστήματος που κυριαρχείται από το δολάριο.
Δεν πρόκειται πλέον απλώς για μια πρόθεση, αλλά για μια κίνηση που βρίσκεται σε εξέλιξη.
Και αναδιαμορφώνει τις ισορροπίες μιας οικονομικής τάξης που μέχρι τώρα βρισκόταν υπό την επιρροή της Ουάσινγκτον, σημειώνει σε ανάλυσή της η cointribune.com.
Ιστορικό ορόσημο
Οι BRICS ξεπέρασαν ένα ιστορικό ορόσημο ανακοινώνοντας ότι μόνο το 33% των εμπορικών τους συναλλαγών εξακολουθεί να διεξάγεται σε δολάρια.
Ο Sergei Lavrov, υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, δηλώνει ότι το 67% των συναλλαγών εντός των BRICS πραγματοποιείται πλέον σε τοπικά νομίσματα.
Το μπλοκ όχι μόνο συναλλάσσεται χωρίς το δολάριο, αλλά και αναπτύσσει τα δικά του χρηματοοικονομικά εργαλεία για να ενισχύσει την αυτονομία του.
Οι πρωτοβουλίες αυτές θα μπορούσαν να επιταχύνουν τον κατακερματισμό του παγκόσμιου νομισματικού συστήματος και να αποδυναμώσουν περαιτέρω την κυρίαρχη θέση του δολαρίου.
Το ποσοστό του 67%, που αποκαλύπτεται απερίφραστα, καταδεικνύει μια μεθοδική στροφή στις εμπορικές πρακτικές του ομίλου, ενσωματώνοντας το μακροχρόνιο σχέδιο αποδολαριοποίησης που φέρουν τα μέλη του.
Τα στοιχεία που ανέδειξε ο Lavrov επιβεβαιώνουν μια οικονομική αναπροσαρμογή που βασίζεται σε διάφορους συγκεκριμένους πυλώνες:
Το ενισχυμένο οικονομικό βάρος των BRICS: οι οικονομίες αυτές έχουν πλέον συνδυασμένο ΑΕΠ μεγαλύτερο από εκείνο της G7 σε ισοτιμία αγοραστικής δύναμης.
Διαφοροποίηση των αποθεμάτων: Η Κίνα, η Ρωσία και η Βραζιλία έχουν μειώσει σημαντικά την εξάρτησή τους από τα κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ.
Η άνοδος του γουάν στις πληρωμές: το κινεζικό νόμισμα αναμένεται να αντιπροσωπεύει το 24% των εμπορικών διακανονισμών έως το 2025.
Ο στρατηγικός ρόλος των πόρων: ο έλεγχος των πρώτων υλών, όπως το πετρέλαιο (Brent), δίνει στα μέλη διαπραγματευτικό πλεονέκτημα.
Μια υποτιθέμενη πολιτική στάση: η αποδολαριοποίηση δεν είναι πλέον μια αμυντική στάση, αλλά μια σαφής και συλλογική στρατηγική.
Μέσω αυτών των δεδομένων, δεν πρόκειται πλέον για μια απλή διπλωματική πρόθεση αλλά πράγματι για μια συνεχιζόμενη οικονομική διαδικασία που οι BRICS αγκαλιάζουν ανοιχτά.
Νέες χρηματοπιστωτικές υποδομές για την εδραίωση της αποδολαριοποίησης
Πέρα από τις εμπορικές ροές, οι BRICS φαίνεται ότι εστιάζουν τώρα τις προσπάθειές τους στο θεσμικό πεδίο.
Πράγματι, κατά τη διάρκεια μιας πρόσφατης υπουργικής συνάντησης, το μπλοκ επισημοποίησε την πρόθεσή του να «ενισχύσει τη χρήση των τοπικών νομισμάτων στις εμπορικές και χρηματοοικονομικές διευθετήσεις με τους εταίρους των BRICS».
Η ανακοίνωση διευκρινίζει επίσης ότι οι υπουργοί τόνισαν «τη σημασία της συνεχούς επέκτασης της χρηματοδότησης σε τοπικά νομίσματα», δείχνοντας έτσι τη βούληση για τη δημιουργία ενός εσωτερικού χρηματοπιστωτικού οικοσυστήματος απαλλαγμένου από το δολάριο.
Παράλληλα, συζήτησαν τη δημιουργία ενός νέου επενδυτικού εργαλείου που έχει σχεδιαστεί για να ενισχύσει τις ροές κεφαλαίων προς τις οικονομίες των μελών.
Ο στόχος είναι διττός: να μειωθεί η εξάρτηση από το δυτικό χρηματοπιστωτικό σύστημα και παράλληλα να προωθηθεί η άνοδος μιας κοινής πλατφόρμας ικανής να υποστηρίξει την ανάδυση μιας πολυπολικής χρηματοπιστωτικής τάξης.
Η πρωτοβουλία αυτή, αν και τεχνική, καταδεικνύει τη μετάβαση από τη φάση της πρόθεσης στη συγκεκριμένη εφαρμογή.
Η σύνοδος κορυφής των BRICS που έχει προγραμματιστεί για το 2025 θα πρέπει να αποσαφηνίσει αυτά τα σχέδια, ιδίως μια πιθανή πρόοδο προς ένα κοινό σταθερό νόμισμα.
Η προσέγγιση αυτή θα μπορούσε, μακροπρόθεσμα, να αναδιαμορφώσει την παγκόσμια χρηματοπιστωτική ιεραρχία.
Με την εδραίωση της δικής τους υποδομής διακανονισμού και χρηματοδότησης, οι BRICS ανοίγονται σε μια πορεία νομισματικής αυτονομίας που θα μπορούσε να προσελκύσει και άλλες αναδυόμενες χώρες.
Εάν η στρατηγική αυτή επεκταθεί σε νέα μέλη ή εμπορικούς εταίρους, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να δουν τη διεθνή χρηματοπιστωτική τους επιρροή να διαβρώνεται περαιτέρω.
Η επόμενη δεκαετία θα μπορούσε κάλλιστα να επισφραγίσει την εξέλιξη ενός πιο κατακερματισμένου νομισματικού συστήματος, στο οποίο το δολάριο δεν θα είναι πλέον απαραίτητα το μοναδικό σημείο αναφοράς.
