Η Ανταρκτική δεν είναι απλώς μια έρημος πάγου στην άκρη του κόσμου. Είναι ένας «θερμοστάτης» που ρυθμίζει το κλίμα, μια γιγάντια αποθήκη ιστορίας και, ταυτόχρονα, μια βόμβα που αν ενεργοποιηθεί, μπορεί να αλλάξει την όψη της Γης. Ο πάγος της δεν είναι στατικός – είναι ένας ζωντανός οργανισμός που αντιδρά στις μεταβολές της ατμόσφαιρας και των ωκεανών.
Η Αποκάλυψη σε αριθμούς
Το παγοκάλυμμα της Ανταρκτικής περιέχει 26,5 εκατ. κυβικά χιλιόμετρα πάγου.
Αν λιώσει ολοκληρωτικά, η στάθμη της θάλασσας θα ανέβει 58 μέτρα.
Πόλεις όπως η Νέα Υόρκη, το Λονδίνο ή η Σαγκάη θα χαθούν κάτω από το νερό.
Ακόμη και μικρές απώλειες μάζας μπορούν να επιταχύνουν την υπερθέρμανση του πλανήτη. Πριν από 15 εκατ. χρόνια, με επίπεδα CO₂ αντίστοιχα με τα σημερινά, η στάθμη της θάλασσας ήταν 30-40 μέτρα υψηλότερη.
Ζωή κάτω από τον πάγο
Κάτω από τέσσερα χιλιόμετρα πάγου κρύβεται η λίμνη Βοστόκ. Απομονωμένη επί 15 εκατ. χρόνια, ίσως φιλοξενεί μορφές ζωής που δεν υπάρχουν πουθενά αλλού. Δείγματα πάγου αποκάλυψαν άγνωστο DNA, σημάδι ακραιόφιλων οργανισμών που αντέχουν στο σκοτάδι, στο ψύχος και στην πίεση.
Δυτική Ανταρκτική: το «ντόμινο» που φοβόμαστε
Η Δυτική Ανταρκτική είναι το πιο εύθραυστο σημείο. Ο πάγος της κάθεται σε βάση κάτω από τη θάλασσα. Όταν θερμά ρεύματα τον διαβρώνουν από κάτω, αρχίζει η αστάθεια του θαλάσσιου πάγου:
Ένας παγετώνας γλιστρά στον ωκεανό.
Ακολουθούν κι άλλοι.
Η διαδικασία γίνεται αυτοτροφοδοτούμενη και μη αναστρέψιμη.
Κατά την τελευταία μεσοπαγετωνική περίοδο (125.000 χρόνια πριν), η στάθμη της θάλασσας ήταν 6-9 μέτρα υψηλότερη, με θερμοκρασίες μόλις 1-2°C πάνω από τις προβιομηχανικές.
