Στις 21 Ιουλίου ολοκληρώθηκε η πρώτη από σειρά οκτώ δικών για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, με βάση το κατηγορητήριο που είχε συντάξει η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία για απάτη εις βάρος των συμφερόντων της Ε.Ε.
Δεκατρείς κατηγορούμενοι για ψευδείς δηλώσεις ως βοσκοτόπων εκτάσεων στο ιδιωτικό δάσος της Αγόριανης στον Δήμο Δομοκού εν αγνοία των συνιδιοκτητών του, κατοίκων της περιοχής, καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης από 6 έως 40 μήνες (Μπεκιάρη 40, Αυγέρης 36, Ζιάκας 30, Σίμος 22, Ζιάκας 20, Ζημιανίτη 19, Μουντσάκη 18, Καραΐσκος 18, Παναγιώτου 17, Γκουζίνη 16, Βαϊοπούλου 15, Μουντσάκης 12, Ζήσιμος 6).
Το κατηγορητήριο βασίστηκε σε ανώνυμη καταγγελία που υποβλήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2020 στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Λαμίας, με κοινοποίηση στον τότε πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ Γρηγόριο Βάρρα και στον τότε υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Μάκη Βορίδη. «Χρυσαφένιοι βοσκότοποι και ο νόμος της… σιωπής» ήταν ο γλαφυρός τίτλος της καταγγελίας που περιέγραφε τον τρόπο που δρούσε ένα δίκτυο Κέντρων Υποδοχής Δηλώσεων και επιτήδειων διεκδικητών επιδοτήσεων από τα ευρωπαϊκά γεωργικά ταμεία, μέσω ψευδών δηλώσεων και πλαστών μισθωτηρίων σε εκτάσεις εκατοντάδων στρεμμάτων που δήλωναν ως βοσκοτόπους.
Η καταγγελία για την Αγόριανη
Η υπόθεση δεν είναι άγνωστη, ίσα ίσα είναι η πρώτη που έτυχε μεγάλης δημοσιότητας αφού έφτασε στην αίθουσα του δικαστηρίου, χωρίς βεβαίως να βρει ανάλογη προβολή στα περισσότερα ΜΜΕ. Είχε όμως μία βασική έλλειψη. Στο ακροατήριο δεν έφτασαν όλοι οι εμπλεκόμενοι ως σφετεριστές του ιδιωτικού δάσους της Αγόριανης που το μεταμόρφωσαν σε ενοικιαζόμενα βοσκοτόπια.
Για τουλάχιστον μία είναι γνωστό ότι είχε μεν δηλώσει ως βοσκοτόπια προς επιδότηση 570 στρέμματα στο δάσος της Αγόριανης (και άλλα τόσα σε άλλο δάσος στην κεντρική Μακεδονία) στην Ενιαία Δήλωση Εκμετάλλευσης έτους 2020 που είχε υποβάλει στον ΟΠΕΚΕΠΕ, ωστόσο στη συνέχεια η δήλωσή της αποσύρθηκε, όχι όμως με αίτημά της, που είχε δικαίωμα να υποβάλει στην πλατφόρμα του ΟΠΕΚΕΠΕ, αλλά με τη μεσολάβηση κάποιου… από μηχανής θεού, που δεν μπορεί να είναι άλλος από τον τεχνικό σύμβουλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, την ιδιωτική εταιρεία που έχει κατασκευάσει και «τρέχει» το λογισμικό αιτήσεων και πληρωμών. Εξ ου και στο μεν σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ δεν έχει μείνει ψηφιακό ίχνος της «εξαφανισμένης» δήλωσης ΟΣΔΕ (και πολλών ακόμη εξαφανισμένων), αλλά έχει μείνει στον όμορο ΕΛΓΑ.
Δεν θα είχε τόση σημασία να αναφερθούμε σε μια μεμονωμένη περίπτωση αν δεν είχε σαφέστατη πολιτική απόχρωση. Αυτή που υπέβαλε την αποσυρθείσα δήλωση είναι η κόρη του νυν αντιπροέδρου της Βουλής Αθανάσιου Μπούρα, Πηνελόπη.
Η οικογένεια Μπούρα στο κάδρο
H Πηνελόπη Μπούρα υπέβαλε τη δήλωση ΟΣΔΕ τον Σεπτέμβριο 2020, λίγο μετά την καταγγελία, και απεσύρθη κατόπιν παραίνεσης του τότε επικεφαλής του ΟΠΕΚΕΠΕ κ. Βάρρα προς τον βουλευτή της Ν.Δ. Αθ. Μπούρα.
Η ίδια η κ. Μπούρα δήλωνε στο πλαίσιο του ρεπορτάζ πως «ό,τι έχει γίνει γίνεται στα πλαίσια της νομιμότητας», ο πατέρας της, αντιπρόεδρος της Βουλής Αθ. Μπούρας παρέπεμπε στον κατά κύριο επάγγελμα αγροτοκτηνοτρόφο γαμπρό του, ενώ ο τελευταίος Σπ. Ναστόπουλος, αφενός υποστήριξε πως ο πεθερός του δεν έχει σχέση, αφετέρου ότι η «αρχική αίτηση απεσύρθη εμπρόθεσμα, μόλις καταλάβαμε ότι το ιδιοκτησιακό καθεστώς δεν ήταν καθαρό».
Στο Βέρμιο και στην Εύβοια
Φαίνεται όμως ότι στην αναζήτηση «καθαρού ιδιοκτησιακού καθεστώτος» τις επόμενες χρονιές η οικογένεια Ναστόπουλου-Μπούρα χρειάστηκε να αλλάξει περιφέρεια και νομό. Στην Ενιαία Δήλωση Εκμετάλλευσης των ετών 2021 και 2022 που αποκαλύπτουμε σήμερα, οι οποίες δεν έχουν αποσυρθεί, το κενό που άφησε η απολεσθείσα πρόσβαση στο δάσος της Αγόριανης κάλυψαν ανάλογες βοσκοτοπικές εκτάσεις στο Σέλι της Ημαθίας και στον Πλατανιστό Ευβοίας.
Η Π. Μπούρα, κάτοικος Νέας Σμύρνης, είτε μέσω αυτής ο σύζυγός της κ. Ναστόπουλος, στη δήλωση ΟΣΔΕ 2021 δηλώνουν βοσκοτοπικές εκτάσεις 1.584,64 στρεμμάτων. Από αυτές 1.000 στρέμματα εμφανίζονται νοικιασμένα από τον Αναγκαστικό Συνεταιρισμό Διαχείρισης Δασοκτήματος Σελίου, στον Δήμο Νάουσας, με μισθωτήριο συμβόλαιο που δεν είναι σαφές ποιος το υπογράφει (Ο πρόεδρος του συνεταιρισμού; Το Δ.Σ. του; Η Γ.Σ. των μελών του; Ενα προς ένα τα μέλη;).
Τα υπόλοιπα έχουν νοικιαστεί από τον Σπ.Αθ. και βρίσκονται στον Πλατανιστό Ευβοίας, στον Δήμο Καρύστου, έναντι δεκάδων ιδιωτικών συμφωνητικών μίσθωσης με περίπου 4ετή ισχύ, χωρίς ωστόσο να συνοδεύονται από δικαιολογητικά κυριότητας. Φυσικά, τα βοσκοτόπια στον Πλατανιστό βρίσκονται εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από την έδρα της κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης της οικογένειας, στο Κάτω Βέρμιο.
Υποθέτουμε ότι τα αιγοπρόβατα που ο αντιπρόεδρος της Βουλής βεβαιώνει πως διαθέτουν σε αφθονία ο γαμπρός και η κόρη του δεν μεταναστεύουν από το Βέρμιο στην Εύβοια για να βοσκήσουν. Αλλωστε, στη δήλωση της κ. Μπούρα για το 2021, με την οποία διεκδίκησε βασική ενίσχυση, δικαιώματα εθνικού αποθέματος και ενίσχυση για Γεωργικές Πρακτικές Επωφελείς για το Περιβάλλον, δεν υπάρχει καμιά αναφορά για τον αριθμό των ζώων που θα εξυπηρετούσαν έστω και… εξ αποστάσεως τα νοικιασμένα βοσκοτόπια. Η Ενιαία Δήλωση δεν περιέχει και δήλωση ζωικού κεφαλαίου. Κι αυτό είναι νομότυπο, βάσει των ευρωπαϊκών κανονισμών 1305, 1306, 1307 και 1308/2013.