Για πρώτη φορά στην ιστορία της διαστημικής έρευνας, επιστήμονες της NASA κατέγραψαν ορατό σέλας στον Άρη – ένα φαινόμενο που μέχρι σήμερα είχε παρατηρηθεί μόνο σε μη ορατά υπεριώδη μήκη κύματος. Η εντυπωσιακή αυτή ανακάλυψη έγινε τον Μάρτιο του 2024 και δημοσιεύεται στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Science Advances.
Όπως και στη Γη, έτσι και σε άλλους πλανήτες με ατμόσφαιρα στο ηλιακό σύστημα, το σέλας προκαλείται από την αλληλεπίδραση των μαγνητικών πεδίων με φορτισμένα σωματίδια υψηλής ενέργειας που προέρχονται από τον Ήλιο. Ο Άρης, ωστόσο, παρουσιάζει μια ιδιαιτερότητα: διαθέτει ένα «υβριδικό» μαγνητικό πεδίο, που προέρχεται τόσο από τον αρχαίο μαγνητισμό του φλοιού του όσο και από την αγώγιμη ιονόσφαιρά του. Μέχρι πρότινος, τα σέλαη στον Κόκκινο Πλανήτη ήταν ορατά μόνο μέσω υπεριώδους παρατήρησης, αόρατης στο ανθρώπινο μάτι.
Αυτό άλλαξε στις 18 Μαρτίου 2024, όταν τα επιστημονικά όργανα Mastcam-Z και SuperCam του ρομποτικού οχήματος Perseverance της NASA εντόπισαν για πρώτη φορά φως σέλαος σε ορατό μήκος κύματος. Η ομάδα των επιστημόνων κατάφερε να εντοπίσει το φαινόμενο υπολογίζοντας με ακρίβεια τη γωνία παρατήρησης των οργάνων μέσω μοντελοποίησης.
Το εντυπωσιακό φαινόμενο συνδέθηκε άμεσα με μια ισχυρή ηλιακή καταιγίδα, η οποία είχε προηγηθεί τρεις ημέρες νωρίτερα και συνοδεύτηκε από στεμματική εκτίναξη μάζας – μια τεράστια έκρηξη αερίου και μαγνητικής ενέργειας που εκτοξεύει ενεργά σωματίδια στο διάστημα.
«Η ανακάλυψη του ορατού σέλαος ανοίγει έναν εντελώς νέο δρόμο για τη μελέτη των φαινομένων διαστημικού καιρού στον Άρη», δήλωσε η επικεφαλής της έρευνας, Ελίζ Κνούτσεν, μεταδιδακτορική ερευνήτρια του Πανεπιστημίου του Όσλο.
Η παρατήρηση αυτή δεν είναι μόνο εντυπωσιακή από επιστημονικής πλευράς, αλλά ενδέχεται να προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για το πώς το διάστημα και η ηλιακή δραστηριότητα επηρεάζουν την ατμόσφαιρα και την επιφάνεια του Άρη – ένα κρίσιμο στοιχείο για τη μελλοντική ανθρώπινη παρουσία στον πλανήτη.
