Η συζήτηση για τον ενεργειακό ρόλο της Ελλάδας φαίνεται πως μπαίνει σε μια νέα, υποτίθεται «στρατηγική» φάση, με ορίζοντα το 2027. Όμως πίσω από τους χαμηλούς τόνους και τις ευγενικές διατυπώσεις των μεγάλων ενεργειακών ομίλων, αναδεικνύεται μια πραγματικότητα που η κυβέρνηση αποφεύγει να ομολογήσει: η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε ξέφραγο αμπέλι για τις πολυεθνικές, οι οποίες ήδη ετοιμάζονται να εκμεταλλευτούν τον ορυκτό πλούτο της χώρας, με τους Έλληνες πολίτες να μην βλέπουν ούτε σήμερα ούτε αύριο ουσιαστικό όφελος.
Αυτό έγινε ξεκάθαρο στο 27ο Capital Link Invest in Greece Forum στη Νέα Υόρκη. Εκεί, στελέχη της ExxonMobil, της Energean και της HELLENiQ ENERGY παρουσίασαν ένα χρονοδιάγραμμα που μοιάζει περισσότερο με θριαμβευτική δήλωση επιρροής πάνω σε ελληνικά κοιτάσματα, παρά με εθνικό σχέδιο αξιοποίησης. Οι εταιρείες μίλησαν συγκρατημένα, αλλά η ουσία παρέμεινε σαφής: το Ιόνιο ξαναμπαίνει στο παιχνίδι, και το ποιος θα κερδίσει από αυτό διαμορφώνεται ήδη — και δεν φαίνεται να είναι οι Έλληνες.
Ο Dr. John Ardill της ExxonMobil επανέλαβε τη σημασία του φυσικού αερίου και την αυξανόμενη ζήτηση διεθνώς, υπογραμμίζοντας τον στρατηγικό ρόλο της Ανατολικής Μεσογείου. Όμως, πίσω από τις διπλωματικές του διατυπώσεις, ένα βασικό συμπέρασμα προκύπτει: οι πολυεθνικές θεωρούν την Ελλάδα χώρο επιχειρηματικής δράσης χωρίς εμπόδια και με τεράστιες δυνατότητες για τα δικά τους χαρτοφυλάκια. Η συμμετοχή της ExxonMobil στο block 2 του Ιονίου παρουσιάστηκε ως «επόμενο βήμα αξιολόγησης», με πιθανή γεώτρηση το 2027 — χρονοδιάγραμμα που η κυβέρνηση έχει δεχθεί και ανακοινώσει χωρίς ποτέ να εξηγήσει τι ακριβώς θα αποκομίσει η χώρα.
Από την πλευρά της HELLENiQ ENERGY, ο Γιώργος Αλεξόπουλος μίλησε για τη νέα θέση της Ελλάδας στον ενεργειακό χάρτη. Όμως και εδώ η πραγματικότητα είναι πιο φτωχή από την εικόνα που επιχειρεί να καλλιεργήσει η κυβέρνηση: μια χώρα που δεν έχει χαράξει σαφές ενεργειακό δόγμα, που παραδίδει ερευνητικά δικαιώματα χωρίς διαφανή ανταλλάγματα, δεν γίνεται αυτομάτως «ενεργειακός κόμβος»· γίνεται απλώς προθάλαμος για ξένα συμφέροντα.
Αντίστοιχα, ο Πάνος Μπένος της Energean μίλησε για πιθανούς πόρους 200 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου στο block 2. Οι εταιρείες πανηγυρίζουν για τις προοπτικές, όμως η κυβέρνηση δεν έχει δείξει ότι έχει διεκδικήσει συγκεκριμένο μοντέλο κατανομής εσόδων, επενδύσεων ή ανταποδοτικότητας, ώστε ο ελληνικός λαός —ο πραγματικός ιδιοκτήτης του φυσικού πλούτου— να δει έμπρακτο όφελος.
Το ίδιο κλίμα μεταφέρθηκε και με την τοποθέτηση του προέδρου της ΕΔΕΥΕΠ, Rikard Scoufias, ο οποίος μίλησε για επενδυτική ωριμότητα και εμπιστοσύνη. Ναι, η εμπιστοσύνη των εταιρειών προς την κυβέρνηση είναι δεδομένη — διότι η κυβέρνηση τους άνοιξε πόρτες που προηγουμένως δεν υπήρχαν. Το αν αυτή η εμπιστοσύνη μεταφραστεί ποτέ σε όφελος για τον Έλληνα φορολογούμενο είναι άλλο ζήτημα, το οποίο μέχρι σήμερα μένει μετέωρο.
Τέλος, ο Gus Παπαμιχαλόπουλος μίλησε για «στρατηγικά βήματα» της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια. Όμως η πραγματικότητα είναι ότι τα βήματα αυτά έγιναν χωρίς εθνικό σχέδιο, χωρίς δημόσιο διάλογο και χωρίς να εξασφαλίζουν ότι τα έσοδα, οι επενδύσεις και τα ενεργειακά οφέλη θα μείνουν στη χώρα. Οι πολυεθνικές, φυσικά, έχουν κάθε λόγο να βλέπουν την Ελλάδα ως νέα ενεργειακή ευκαιρία. Το ερώτημα είναι αν θα δει ποτέ ο Έλληνας πολίτης πραγματικό όφελος — ή αν θα παραμείνει θεατής μιας ανάπτυξης που συμβαίνει γύρω του αλλά όχι για εκείνον.
Σε κάθε περίπτωση, το 2027 μπορεί όντως να αποδειχθεί χρονιά–σταθμός. Για τις εταιρείες σίγουρα. Για τους Έλληνες, μένει να αποδειχθεί.
