Μαύρα σύννεφα πυκνώνουν και πάλι πάνω από τη γερμανική οικονομία. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Ομοσπονδιακή Στατιστική υπηρεσία, η γερμανική οικονομία συρρικνώθηκε ελαφρά το δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Το γερμανικό ΑΕΠ μειώθηκε κατά 0,1% σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο, ενώ οι ειδικοί θεωρούσαν αναμενόμενη αυτή την εξέλιξη. Σύμφωνα με τις πρώτες αναλύσεις η συρρίκνωση στα δύο πρώτα τρίμηνα του έτους οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην εμπορική διαμάχη για τους δασμούς με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Την ίδια ώρα υπό πίεση βρίσκεται η συγκυβέρνηση Χριστιανικής Ένωσης και Σοσιαλδημοκρατών με τους επικείμενους προϋπολογισμούς περικοπών και λιτότητας, ενώ βαριά σκιά ρίχνει η δημοσιονομική τρύπα των 172 δισ. που αναμένεται ως το 2029.
Πριν από τη σύγκληση του Υπ. Συμβουλίου την Τετάρτη στο Βερολίνο, όπου δόθηκε πράσινο φως για το προσχέδιο προϋπολογισμού για το 2026, ο αρμόδιος υπ. Οικονομικών Λαρς Κλίνγκμπαϊλ (SPD) κάλεσε όλους τους υπουργούς να καταθέσουν άμεσα σχέδια περικοπών στα υπουργεία τους και προειδοποίησε μέσω συνέντευξής του στο δίκτυο RTL- ntv για «δύσκολες μέρες που έρχονται για την κυβέρνηση».
Εξαγγελίες λιτότητας με φόντο την «Ταξιαρχία 45»
Kαι δεν ήταν το μόνο μήνυμα του αντικαγκελάριου προς τους υπουργούς. Ο Λαρς Κλίνγκμπαϊλ βρέθηκε στην αρχή της εβδομάδας σε ένα 24ωρο ταξίδι αστραπή στο Βίλνιους της Λιθουανίας για να επισκεφθεί την κομβικής σημασίας για την ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ «Panzerbrigade 45» (Ταξιαρχία Τεθωρακισμένων 45). Πρόκειται για το μεγάλο στοίχημα των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων στο εξωτερικό. Η ταξιαρχία δεν είναι ακόμη επιχειρησιακά έτοιμη, αλλά «χτίζεται» με χρήματα από τον γερμανικό προϋπολογισμό, όπως παρατηρεί το Stern.
Από τη Λιθουανία, λοιπόν, κι ενώ δεν είθισται να γίνονται δηλώσεις και ανακοινώσεις για θέματα εσωτερικής πολιτικής από το εξωτερικό, ο Κλίνγκμπαϊλ, προετοίμασε το έδαφος για εκτεταμμένες περικοπές.
Δεν ήταν τυχαίο το timing και η τοποθεσία. Ο Λαρς Κλίνγκμπαϊλ ήθελε με τον τρόπο αυτό, με τη διπλή ιδιότητα του αντικαγκελάριου και του υπ. Οικονομικών, να δώσει το στίγμα των προϋπολογισμών που επίκεινται: προϋπολογισμοί με έμφαση στην αύξηση των αμυντικών δαπανών μέχρι το 3,5% το 2029 κατά τη νατοϊκή δέσμευση (ένα ηράκλειο στοίχημα για γερμανικά δεδομένα). Τα γερμανικά στρατεύματα πρέπει να γίνουν ετοιμοπόλεμα και αυτό θα κοστίσει στους Γερμανούς φορολογούμενους.
Κι αν επί τάπητος βρίσκεται προς το παρόν ο προϋπολογισμός του 2026, ο Λαρς Κλίνγκμπαϊλ στέλνει ήδη προς πάσα κατεύθυνση μηνύματα ότι πιο δύσκολος θα είναι ο επόμενος προϋπολογισμός του 2027. Όπως δήλωσε από τη μικρή χώρα της Βαλτικής: «ο προϋπολογισμός του 2027 θα θέσει τη γερμανική κυβέρνηση και κάθε υπουργό ξεχωριστά ενώπιον τεράστιων προκλήσεων». Αυτό σημαίνει όπως είπε «ότι αμέσως όλοι θα πρέπει να δουν πού μπορεί να γίνουν περικοπές».
2026: Άμυνα και υποδομές
Χωρίς εκπλήξεις πάντως την Τετάρτη το Υπουργικό Συμβούλιο στο Βερολίνο ενέκρινε το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2026, με δαπάνες λίγο πάνω από τα 520 δις ευρώ -για το 2025 ανέρχονται στα 503 δις. Βασικές προτεραιότητες του προϋπολογισμού του 2026 είναι οι αναπτυξιακές επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό των υποδομών μέσα από το σχετικό Ειδικό Ταμείο και η ενίσχυση της άμυνας.
Μεγάλος κερδισμένος είναι το υπ. Άμυνας υπό τον Σοσιαλδημοκράτη Μπόρις Πιστόριους που θα λάβει 20 δισ. ευρώ επιπλέον, ενώ μεγάλος χαμένος είναι το υπ. Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης που χάνει κονδύλια έως και 330 εκατομμυρίων ευρώ. Ο Κλίνγκμπαϊλ δικαιολόγησε πάντως την τεράστια αύξηση στις αμυντικές δαπάνες με τον στόχο να καταστεί η Γερμανία ικανή για πολεμική αποτροπή. Το επόμενο έτος η Bundeswehr αναμένεται μάλιστα να ενισχυθεί με επιπλέον 10.000 θέσεις εργασίας.
Απαντώντας στις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης για την επερχόμενη δημοσιονομική τρύπα των 172 δισ. στον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό ως το 2029, ο Γερμανός υπ. Οικονομικών απάντησε από το Βερολίνο την Τετάρτη: «Διαχειριζόμαστε τα χρήματα των πολιτών υπεύθυνα», ρίχνοντας ωστόσο το μπαλάκι στους συναδέλφους του υπουργούς για εξοικονόμηση πόρων εδώ και τώρα.=
Πάντως ενδεικτικό της κατάστασης στους κόλπους της συγκυβέρνησης είναι το σχόλιο της εφημερίδας Bild: «αυτή την Τετάρτη στην κυβέρνηση όλα περιστρέφονταν γύρω από νούμερα, νούμερα, νούμερα. Και κυρίως: χρέη, χρέη, χρέη».
Η ψήφιση του προϋπολογισμού για το 2026 αναμένεται στα τέλη Νοεμβρίου από την Ομοσπονδιακή Βουλή και τον Δεκέμβριο από το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο.
